سلطه انحصارگرایان بر بازار خودرو + کاهش قیمت وارداتی ها

پس از آن در جدیدترین رویداد در این زمینه رییس شورای رقابت در واکنش به اظهارات معاون وزیر صنعت، با تاکید بر وجود انحصار در واردات خودرو، اظهار کرده است:” بررسی دستورالعمل واردات خودرو نشان می‌دهد که فقط تعداد محدودی توانسته‌اند از طریق نمایندگی‌های رسمی اقدام به واردات کنند. حتی آقای خسروتاج (قائم مقام وزیر صنعت) نیز در جلسه‌ای که با اعضای شورا داشت اعلام کرد که فقط تعداد محدودی امکان ثبت‌نام پیدا کرده‌اند که این امر شاید ناشی از مشکلات دستورالعمل باشد. البته به نظر می‌رسد که آن تعداد محدود هم کارکنان خود نمایندگی‌های رسمی بوده‌اند و در عمل هنوز دستورالعمل ساماندهی خودروهای وارداتی در سطح بازار اجرایی نشده است”.

تهدید رئیس شورای رقابت

رییس شورای رقابت با بیان اینکه مسلم است که هنوز دستورالعمل ساماندهی خودروهای وارداتی بازار را به سمت رقابتی شدن هدایت نکرده است، خاطرنشان کرده است:” اگر دستورالعمل مذکور اصلاح نشود شورای رقابت براساس قانون باید به این موضوع ورود پیدا کند تا انحصار بازار خودروهای وارداتی برطرف شود”.

تهدید رییس شورای رقابت به اینکه اگر وزارت صنعت، معدن و تجارت در جهت اصلاح دستورالعمل واردات خودرو اقدام نکند، این شورا راسا به این کار اقدام خواهد کرد در حالی است که اقدام برخی نمایندگی‌های رسمی خودروسازان خارجی در زمینه صدور مجوز واردات خودرو برای کارکنان‌شان نشان می‌دهد که این شرکت‌ها تا حدی بر حفظ انحصار بر واردات خودرو اصرار دارند که در این زمینه حتی از اقداماتی چون صدور مجوزهای واردات خودرو برای کارکنان‌شان با هدف رقابتی جلوه دادن واردات خودرو نیز، فروگذار نیستند.

در چنین شرایطی باید دید که آیا شورای رقابت می‌تواند طبق وظایف ذاتی خود، روند واردات خودرو به کشور را رقابتی کند یا اینکه اقدامات این‌چنینی نمایندگی‌های رسمی خودروسازان خارجی کارساز خواهد بود.

چند وقتی است بحث بر سر موضوع انحصار وارادات خودرو به دلیل دستورالعمل صنعت و معدن بوجود آمده است و با وجود ارائه راه حل هایی هنوز بحث هایی در این مورد صورت می گیرد. حال بحث هایی درباره انحصار تولید خودرو نیز وجود دارد که با وجود قیمت گذاری خودرو توسط شورای رقابت این بحث نیز جای تامل دارد.

فربد زاوه اظهار کرد: نمایندگی‌های رسمی خودروسازان خارجی از بهمن ماه سال گذشته واردات خودرو را در انحصار خود گرفته و واردکنندگان متفرقه را از چرخه واردات حذف کرده‌اند.

وی با بیان کاهش واردات خودرو به نفع نمایندگی‌های رسمی خودروسازان خارجی است، خاطرنشان کرد: این شرکت‌ها سعی می‌کنند با کاهش واردات خودرو و بر هم خوردن تعادل عرضه و تقاضا، قیمت محصولات خود را افزایش دهند.

نمایندگی‌های رسمی می‌تواتند پس از حذف رقبا، واردات خودرو توسط خود را افزایش دهند اما در حال حاضر منفعت این شرکتها در ادامه روند نزولی واردات برای زمینه‌سازی در جهت افزایش قیمت محصولات است.

وی افزود: نکته دیگر این است که این شرکتها تمایلی به استفاده از سرمایه شخصی برای واردات خودرو نداشته و با پول خریداران خودرو وارد می‌کنند هم‌اکنون نیز بازار خودروهای خارجی کشش پیش‌فروش خودرو بیش از مقدار فعلی را نداشته و در نتیجه نمایندگی‌ها نمی‌توانند پول بیشتری برای افزایش واردات جمع‌آوری کنند.

یک کارشناس صنعت خودرو در این زمینه اظهار می‌کند:” مشکلات صنعت خودروی ایران ناشی از تحریم‌های خارجی نیست بلکه این دو خودروساز بزرگ داخلی هستند که مصرف‌کنندگان را تحریم کرده‌اند”. آماری که اخیراً منتشر شده است نشان می دهند بیش از 90 درصد بازار کشور در دست دو خودروساز بزرگ ایران قرار دارد. ولی آیا این موفقیت حاصل توانمندی در رقابت بوده است یا رقیب سرسختی در این عرصه وجود نداشته است؟!

دکتر علی خاکساری (عضو هیئت علمی دانشگاه طباطبایی) خاطرنشان می‌کند:” متاسفانه مدت مدیدی است که ایران خودرو و سایپا خودروهای فعلی را با قیمت دلخواه تولید کرده و بدون توجه به خواست، نیاز و حقوق مصرف‌کنندگان، عرضه می‌کنند. سیاست‌گذاران اقتصادی کشور باید دو خودروساز بزرگ را وادار کنند که از تحریم مصرف‌کنندگان دست برداشته و به انحصار در این صنعت پایان دهند”.

این وضعیت در حالی است که مسوولان وزارت صنعت، معدن و تجارت معتقدند که بازار خودروی ایران انحصاری نیست و اختیار قیمت‌گذاری خودروهای داخلی باید از شورای رقابت سلب شود. در مقابل نیز مسوولان شورای رقابت معتقدند که طبق قانون مسوولیت قیمت‌گذاری کالاهای انحصاری با این شورا است.

قیمت برخی از خودروهای وارداتی در هفته جاری به طور میانگین 1.5 تا 2 میلیون تومان کاهش یافته است.