نگاه

چرا دادگاه ها برگ سبز راهور ناجا را به عنوان سند رسمی نمی پذیرند؟

به موجب اصل هفتاد و سوم قانون اساسی شرح و تفسیر قوانین عادی در صلاحیت مجلس شورای اسلامی است. مفاد این اصل مانع از تفسیری که دادرسان در مقام تمیز حق از قوانین می کند نیست.

هیچ دستگاه دولتی و هیچ بخشی از حاکمیت حق تفسیر به رای قوانین عادی مصوب مجلس شورای اسلامی را ندارد الا در 2 مورد  و با شرایط ویژه ، حالت اول خود مجلس می تواند برابر ماده 189 آئین نامه داخلی مجلس بصورت طرح یا لایحه که به مجلس ارائه می شود موضوع را بررسی و تفسیر کند و حالت دوم تفسیر دادرس و قضات دادگستری از قوانین عادی که هر 2 حالت در زمانی صورت می گیرد که معنی صحیح قانون برای دادرس و عموم مردم و مجریان قانون روشن نباشد یا مبهم و مجمل باشد که در اینصورت مقام مفسر می تواند بدون تغییر محتوای آن ، قانون را معنی کند طبق اصل 73 قانون اساسی، علاوه بر مقنن ، دادرس نیز در مقام تمیز حق ، صلاحیت تفسیر قانون در مورد دعاوی حقوقی و کیفری را دارد.

حال با عنایت به ماده 29 قانون تخلفات رانندگی که مقرر داشته است ( نقل و انتقال خودرو به موجب سند رسمی انجام می شود ، دارندگان وسایل نقلیه مکلفند قبل از هر گونه نقل و انتقال وسایل مذکور در دفاتر اسناد رسمی ، ابتدا به ادارات راهنمایی و رانندگی یا مراکز تعیین شده از سوی راهنمایی و رانندگی برای بررسی اصالت وسیله نقلیه ، هویت مالک ، پرداخت جریمه ها و دیون معوق و تعویض پلاک به نام مالک جدید مراجعه نماید ) و تبصره های ذیل آن که موید صلاحیت ذاتی و انحصاری دفاتر اسناد رسمی در تنظیم اسناد خودرو می باشد ، و لفظ نقل و انتقال خودرو ظهور در تنظیم سند رسمی لازم الاجراء در دفاتر اسناد رسمی دارد و این موضوع نیز مستند به ماده یک قانون دفاتر اسناد رسمی مصوب سال 1354 است که بیان می دارد.

(دفترخانه  اسناد رسمی واحد وابسته به وزارت دادگستری است و برای تنظیم  و ثبت اسناد رسمی طبق قوانین و مقررات مربوط تشکیل می شود …).

و اینکه سند رسمی موضوع ماده 1287 قانون مدنی که بعضا در تعریف سند رسمی مورد استناد قرار می گیرد صرفا ناظر به اسنادی همچون گذرنامه ، گواهینامه و شناسنامه و غیره است و حاکی از هیچگونه عقد و تعهد دو یا چند جانبه نیست که بشود نسبت به آن تقاضای صدور اجرائیه  کرد.

حال آنکه می دانیم طبق ماده 70 قانون ثبت ، سندی که مطابق قوانین به ثبت رسیده باشد رسمی است و نیز طبق ماده 92 قانون یاد شده مدلول کلیه اسناد رسمی راجع به دیون و سایر اموال منقول بدون احتیاج حکمی از محاکم عدلیه لازم الاجراست ، ملاحظه می کنیم ، سند رسمی موضوع ماده 29 قانون تخلفات رانندگی ، منطبق با حکم موضوع ماد 70 قانون ثبت و مطابق برداشت مقامات قضایی است که محتاج به ثبت در دفتر اسناد رسمی است و با موضوع تعویض پلاک و شناسنامه مالکیت خودرو که در صلاحیت راهنمایی و رانندگی است امری کاملا علیحده و مجزاست.

این موضوع در ماده 2 آئین نامه اجرایی ماده 29 قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی تاکید و تصریح شده است (( دارندگان وسایل نقلیه یا نماینده قانونی آنان مکلفند قبل از هر گونه نقل و انتقال وسیله نقلیه در دفاتر اسناد رسمی ، ابتدا با در دست داشتن مدارک مالکین وسیله نقلیه به ادارات راهنمایی و رانندگی و یا مراکز تعویض پلاک مراجعه نمایند)) در این رابطه نیز هیچ  تردیدی وجود ندارد که آئین نامه اجرایی نیز معطوف به صلاحیت انحصاری دفاتر اسناد رسمی در نقل و انتقال خودرو است.

بنابراین پرواضح است بنا بر رویه عملی محاکم دادگستری و اظهارات مقامات محترم قضائی از جمله سخنگوی محترم قوه قضاییه ، هیچ گونه ابهامی که نیاز به استفسار از مقنن داشته باشد در حال حاضر برابر نصوص قانونی یاد شده احساس نمی شود و از طرفی قضات محترم دادگستری نیز در مقام حل و فصل دعاوی جهت صدور احکام مستدل و مستند خود ،  با تکیه بر مستندات صدر الاشعار ، احکام خود را صادر خواهند کرد و در صورتیکه معامله کنندگان خودرو چه فروشندگان وچه خریداران جهت تنظیم سند خود به دفاتر اسناد رسمی مراجعه نکنند  و اختلاف در خصوص مالکیت خودرو پیش آید به طور قطع تفسیر دادرسان و قضات دادگستری در تناقض آشکار با رویه مراکز تعویض پلاک خواهد بود که مراجعین را در مراجعه به دفاتر اسناد رسمی مخیر و مختار اعلام می کنند و بطور قطع باعث ضرر و زیان طرفین خواهد شود و نهایتا مشکلات عدیده ای را برای مردم بوجود خواهد آورد .

مفهوم انتقال سند خودرو در قوانین دیگری نیز که مصوب مجلس  شورای اسلامی است کاملا منطبق با شرح فوق است که تاکید بر انجام آن در دفاتر اسناد رسمی دارد از جمله قانون مالیات بر ارزش افزوده که تبصره یک ماده 42 قانون یاد شده دفاتر اسناد رسمی را مکف به اخذ مالیات قبل از تنظیم هر نوع سند بیع قطعی ، صلح و هبه و وکالت برای فروش انواع خودرو کرده است، لذا به خریداران وسایل نقلیه توصیه می شود بدون هیچگونه تردیدی جهت تنظیم اسناد خود  به دفاتر اسناد رسمی مراجعه کنند و اموال خود را در معرض تضییع قرار ندهند چرا که در حال حاضر به دلیل حاکمیت مستندات قانونی ذکر شده دفاتر اسناد رسمی صلاحیت ذاتی در تنظیم اسناد انتقال خودروها را دارند و مراکز تعویض پلاک راهنمایی و رانندگی برابر وظایف قانونی خود صرفا مسئول اجرای مواردی هستند که صراحتا در ماده 29 قانون تخلفات رانندگی ذکر شده از جمله بررسی اصالت وسیله نقلیه ، هویت مالک پرداخت جریمه ها ، و دیون معوقه وسیله نقلیه و نهایتا تعویض پلاک.

نکته دیگری که بایستی مورد توجه قرار گیرد تاکید قانون ثبت بر اعتبار اسناد رسمی ثبت شده در دفاتر اسناد رسمی است که در ماده 73 مقرر میدارد ( قضات و مامورین دیگر دولتی که از اعتبار دادن به اسناد ثبت شده استنکاف نمایند در محکمه انتظامی یا اداری تعقیب می شوند.

بنابراین ضمانت اجرایی لازم برای اعتبار اسناد رسمی ثبت شده از جمله اسناد انتقال خودرو در قانون ثبت پیش بینی گردیده است .در حالیکه الزامی در هیچ کجای قوانین و مقررات برای شق سوم انواع اسناد رسمی احصاء شده در ماده 1287 قانون مدنی که ناظر بر اسناد تنظیمی نزد سایر مامورین رسمی در حدود صلاحیت آنها و بر طبق مقررات قانونی تنظیم گردد از جمله شناسنامه مالکیت خودرو که توسط مراکز تعویض پلاک صادر میگرددبا این قوت و قدرت وجود ندارد.

یادداشت از مصطفی سرخیل کارشناس ارشد حقوق و مدرس حقوق ثبت اسناد دانشگاه به نقل از میزان

25 دیدگاه

  1. توی هیچ کشوری نمیان ماشین رو مثل خونه سند بزنن
    پول زور میخوان بگیرن
    الان برای یه سمند باید 70 تعویض پلاک و حدود 700 پول محضر رو بدیم

    1. دقیقا همینطوره، شما می تونی همون لحظه خودرو رو تحویل بگیری و بری. مثل خرید وسایل خونه می مونه. حالا اینهاش مهم نیست. اما 700 تومن پول محضر، چرا؟؟؟؟

    2. درهرکشوری مطابق قانون همان کشور معاملات انجام میشه و همه جا اموال منقول و غیر منقول باید دارای سند رسمی باشند
      خودرو بعنوان یک مال منقول برای خرید و فروش باید دارای سند رسمی باشد که در آن ارکان یک معامله یعنی فروشنده و خریدار و مشخصات مال مورد معامله باید مشخص باشه که این فقط در اسنادرسمی قابل انجام هست نه برگه سبز خودرو که فقط مربوط به پلاک است
      درضمن هزینه هایی که در دفتراسناد رسمی پرداخت کردید شامل مالیات نقل و انتقال و عوارض و حق الثبت میشه و فقط جز اندکی مربوط به درآمد دفترخانه است

      1. از کجا فرمودید در هر کشوری روال همینه.؟ اگر یه کاری رو برا چندین سال بدون توجه و مطالعه و سرسری انجام دادیم باید تا ابد تکرارش کنیم؟ نه دوست عزیز.متاسفانه جنابعالی در یک چهارچوب کلیشه ای همون حرفی را تکرار میکنید که جز اتلاف وقت مردم و تحمیل و اجحاف هزینه های زیادی و غیرمتعارف چیزی در بر ندارد.تا کنون دیده نشده که خریدار دادای برگ سبز و بدون ثبت محضری موردی براش میش اومده باشه.نمو نه اش خودم هستم که تا کنون دو مورد فروش و دو مورد خرید داشته ام که ثبت رسمی نکرده ام و پول مفت به کسی نداده ام.

        1. دقیقا.منم با اصغری کاملا موافقم.به نظرم بهتره مردم همه با هم متحد شن و هیچکی دیگه پاشو محضر نزاره.تو شهر های دیگه رو نمیدونم ولی تو شیراز که جدیدا رسم شده دیگه هیچکی محضر نمیره و همه فقط تعویض پلاک میکنن و خلاص.بهتره همه مردم یکدست شن و به نظر من این تنها راهیه که میشه جلو محضر دارا رو گرفت.تازه به نظر من اگه وقت آزاد دارید زمان فروش خودرو وکالت تعویض پلاک هم ندید که الکی 70 هزار تومان پول به جیب محضردارا برسه و حضوری تعویض پلاک کنید.من که امسال با همین شیوه تندرم رو فروختم و همین طور هم یه ساندرو استپ وی پلاک شده خریدم

      2. بدنه دفتر داران را اعضا قوه قضاییه تشکیل میدهند . به هر وسیله ای میخوان مردم رو سرکیسه کنن وگر نه برگ سبز کاملا کفایت میکنه و این روال همه کشور های دنیاست . لطفا دست از سر مردم بردارید و به خواست مردم تن دهید .

  2. والله ما الان نفهمیدیم وقتی ماشین باید ثبت رسمی بکنیم یا نه
    من 5 ساله از اشناهامون یه سمند خریدم اولش وکالت داد رفتم پلاکمو عوض کردم
    و اون برگ سبز الان به نام خودمه
    یکی میگه همون برگ سبز و کارت ماشین که به نامته واست کافیه ولی یکی دیگه میگه نه باید بری ثبت رسمی کنی ???
    یکی بهم بگه چیکار کنم

  3. اگر مثل وسایل خونه می مونه پس چرا تعویض پلاک می کنیم اصلا؟

    نیروی انتظامی می گه ماشین مثله یخچاله پس سند نمی خواد پس چطور خودش روی برگ سبز نوشته سند مالکیت خودرو؟!

    تناقض رو ببینید فقط!

  4. خودروی کیا سراتو 1600 سند کردم 1650 هرینه محضر و 480 تومان عوارض دادم
    خودروی کیا سراتو 2000 واسم سند کردن و 1800 حق محضر و 520 تومان عوارض تقسیم شد بین خریدار و فروشنده چون برج 6 بود
    حالا سوال من این است که با دریافت این همه پول از مردم در هر معامله ای میگرن پس چرا وضعیت آسفتلت راه ها و جاده ها اینقدر بی کیقیت و بد است و چرا خودرو با این قیمت سرسام اور بفروش میرسد خروجی این مقدار پول و سرمایه چیست؟؟

    1. دوست عزیز این هزینه هایی که شما پرداخت کردید همه به جیب دفتراسنادرسمی یا بقول شما محضر نمیره بلکه بیشتر اون مالیات نقل و انتقال و مالیات برارزش افزدوه و حق الثبت است که به خزانه واریز میشه و فقط درصد ناچیزی بعنوان حق التحریر به دفتر میرسه
      متاسفانه بخاطر سودجویی نیروی انتظامی و بنگاه داران برای مردم چنین تصوری پیش اموده که این پول هزینه مضتعف هست و به جیب سردفتران واریز میشه دصورتیکه زیر برگه سبزهای جدید هم گزینه های دریافت مالیات و عوارض و بقیه هزینه ها تعبیه شده که درصورتی که نیروی انتظامی بعنوان مرجع صدور سند شناخته بشه همین هزینه ها رو نقدا وفی المجلس از مشتری دریافت میکنند

      1. ادامه . . . پورمختار گفت: همچنین مالکان می‌توانند عوارض خودرو را از طریق دفاتر خدمات الکترونیک شهرداری پرداخت کنند و برگه دریافتی از این دفاتر کفایت می‌کند و نیازی به دخالت دفترخانه‌ها در این امور نیست.

        رئیس سابق کمیسیون اصل 90 در پاسخ به این سؤال که چرا برخی دفترخانه‌ها اقدام به ثبت سند خودرو قبل از مراجعه مالکان به مراکز تعویض پلاک می‌کنند، گفت: این کار تخلف آشکار است به این دلیل که هویت افراد و کارشناسی خودرو باید در مراکز تعویض پلاک وابسته به نیروی انتظامی باشد.

        پورمختار در پایان تصریح کرد: سندی که نیروی انتظامی صادر می‌کند، رسمی است و دلیلی ندارد مالکان برای ثبت سند خود به دفاتر اسناد رسمی مراجعه کنند.

  5. توی قانون فقط اموال منقول سند محضریش اجباریه،اموال غیرمنقول مثل طلا سکه یخچال و خودرو نیاز به ثبت محضری ندارد،زور میگن اینا، مشکل پوله پول،اگه اینجوریه من که از کارخونه ماشین میخرم چرا ثبت محضری نمیشه

    1. دوست عزیز شما کاملا برعکس توضیح دادید اموال منقول شامل اموالی است که قابل نقل و انتقال است مثل همین خودرو ولی اموال غیرمنقول اموالی است که غیرقابل نقل و انتقال به مکان دیگر است مثل زمین و مسکن که درهردو مورد باید دوطرف معامله یعنی خریدار و فروشنده و اهلیت آنها مشخص باشه که این فقط در سند رسمی قابل استناد است و فقط سند رسمی در محاکم قابل استناد و اثبات است

  6. خودروی صفری که از شرکتها میخریم چرا ثبت در محضر نمیخواد؟؟!!!
    یک بند بی خود بی علت کشف فساد تا 10 سال اینده در دفاتر به امضای ما میرسه و بابتش پول زیادی گرفته میشه..که انصاف نیست.
    الگوی جهانی همون پلاک هست.که به نام اشخاصه.فردی ماشینشو میفروشه و پلاکش رو روی ماشین جدید میزنه.بدون هیچ هزینه ای.

  7. سرانجام دعواها بر سر نقل و انتقال خودرو
    ۰۵ آبان۱۳۹۵ اطلاعیه 455
    عضو کمیسیون قضایی و حقوق مجلس با توجه به اظهارت اخیر رؤسای کانون سردفتران در باره ثبت سند خودرو گفت: کانون سردفتران در جایگاهی نیست که برای شورای نگهبان یا مجلس تعیین تکلیف کند.

    محمدعلی پور مختار در واکنش به ادعاهای کانون سردفتران در خصوص موضوع نقل و انتقالات خودرو در گفت‌وگویی اظهار داشت: کانون سردفتران یک سازمان غیردولتی است و اعضای آن اشخاص حقیقی هستند که این کانون را مدیریت می‌کنند و حق اظهار نظر دربارۀ تصمیمات مجلس یا شورای نگهبان را ندارند.

    وی دربارۀ اظهارات رئیس این کانون که گفته بود، برای ثبت خودرو درآمدهایی نظیر حق ثبت، مالیات، عوارض، حقوق دولتی و عمومی پیش‌بینی شده که نیروی انتظامی نمی‌تواند آن را اخذ کند، بیان کرد: این حقوق وقتی معنا می‌یابد که مالک خودرو برای ثبت سند به دفترخانه مراجعه کند و از این منظر این پرداخت‌ها انجام می‌شود.

    عضو کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس ادامه داد: البته دریافت عوارض خودرو ربطی به دفترخانه‌ها ندارد و هر مالکی می‌تواند آن را اینترنتی پرداخت کند و در مراکز تعویض پلاک نیز آنلاین قابل دریافت است از این رو برای پرداخت آن نیازی به مراجعه به دفترخانه نیست.

  8. چند نفر بدون تخصص، پشت باجه های تعویض پلاک نشستن، که اگر بزرگترین اشتباه مرتکب بشن
    و شما متضرر بشید، هیچ مسئولیتی ندارند. در حالیکه دفترخانه در برابر کوچکترین اشتباه و ضرر به شما ، مسئول هست.

  9. ماها، بعنوان مثال 200 تومن میدیم، وام 10 میلیونی رو به نفع بانک بیمه میکنیم
    یا بابت 1 قولنامه یا اجاره نامه عادی و حتی گاهی صوری ، چند صد هزار یا میلیون تومن به بنگاه دار املاک یا ماشین که اکثرا بی سواد و کلک هستن میدیم اما سختمونه کمتر یا بیشتر ، بابت 1 سند رسمی بدیم. گرچه دولت باید از حق و حقوقش تو محضرا، کم کنه.

    1. ببین دوست عزیز مگر دفاتر ثبت غیر از ثبت املاک وخودرو کار نان و آب دار دیگه ای دارن؟ بنده خداها ملک که قربونش برم…… هیچی، مونده خودرو که اینم پلیس دست گذاشته روش گناه دارن بنده های خدا????

  10. پلیس باید بجای کسب درآمد، فکر انجام وظیفه ش و حفظ جون مردم باشه. مگه با ازای وظیفه ش، حقوق نمیگیره!
    اگر دلسوز مردمه، چرا جرایم رانندگی 50 برابر کردن! عبور از چراغ قرمز 200 هزار تومن!؟ اگر دلسوز مردمن، چرا جدیدا پایین برگ سبز کلمه مالیات ، قرار دارن؟ چرا پلاکی که بنام من و شماست و قبلا پولش پرداختیم، هر بار که ماشین جدید می خریم و میریم همون پلاکو به قیمت جدید، باز بهمون می فروشن. چرا برای 1 کارت خودرو 3 تومنی، 30 هزارتومن میگیرن!؟

  11. صدودومین نشست خبری سخنگوی قوه‌قضاییه/

    اولتیماتوم اژه‌ای به پلیس درباره صدور سند مالکیت خودرو

    ۲۸ شهريور ۱۳۹۵ – ۱۶:۳۹

    محسنی‌اژه‌ای گفت: مدعیان اختیاری بودن ثبت سند خودرو در دفاتر، از مجلس درخواست استفساریه کنند وگرنه به محاکم قضایی بخشنامه خواهیم کرد که اسناد ثبت نشده خودرو در دفترخانه‌ها را مثل سند عادی به شمار آورده و سند صادره ناجا را به عنوان سند رسمی نپذیرند.

  12. اصلا به نظر من نیازی به این همه درد سر نیست .
    این جنگ سر لحاف ملا نصردین هستش دفاترثبت یه وجهی به پلیس بده قال قضیه رو بخوابونه چون نه پلیس به فکر سرعت عمل درکارهاست ونه ثبت دلش به حال مال واموال ما میسوزه اینا فقط مردمو ……فرض کردن وسلام

  13. الان من باید بابت سند سمند مدل ۹۱ نزدیک ۳۸۰ تا ۴۰۰ تومن هزینه کنم . زیاد نیست ؟؟ واقعا زیاده یه کاغذ و چند تا امضا . به نظرم باید حق سند ها نصف بشه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا