ترمیم سریع سوختگی با بانداژ ساخته‌شده از سیب، ذرت و سویا!

به نقل از فیز، گروه پژوهشی «مواد هوشمند»(Smart Materials) به سرپرستی «آتاناسیا آتاناسیو»(Athanassia Athanassiou) پژوهشگر «مؤسسه فناوری ایتالیا»(IIT)، یک بانداژ زیست‌سازگار را از مواد گیاهی ساخته‌اند که مملو از ویتامین C است و می‌تواند به روند بهبود زخم‌های سوختگی سرعت بدهد.

یافته‌های این پژوهش، پتانسیل ایجاد محصولات مشابه را برای درمان انواع آسیب‌های پوستی از جمله پارگی و زخم ارائه می‌دهند. علاوه بر این، بانداژ جدید یک جایگزین امیدوارکننده و زیست‌سازگار برای چسب‌های زخم است.

پس از سوختگی، ناحیه آسیب‌دیده معمولا در نتیجه التهاب که مکانیسم دفاعی طبیعی بدن است، به قرمزی و تورم دچار می‌شود. با وجود این، التهاب بیش از حد می‌تواند به طور معکوس باعث تولید رادیکال‌های آزاد اکسیژن شود و روند بهبودی را مختل کند.

پژوهشگران مؤسسه فناوری ایتالیا با توجه به این نگرانی، یک بانداژ زیست‌سازگار ابداع کرده‌اند که می‌تواند از افزایش بیش از حد سطح التهاب جلوگیری کند و تعداد رادیکال‌های آزاد را کاهش دهد تا زمان لازم برای بهبودی کوتاه شود. علاوه بر این، بانداژ به طور طبیعی در عرض چند روز تحلیل می‌رود و نگرانی‌ها را درباره تولید زباله از بین می‌برد.

این بانداژ از یک ماده زیست‌تخریب‌پذیر جدید ساخته شده است که مواد سازنده آن به شرح زیر هستند؛

• «زئین»(Zein). پروتئینی که از ذرت به دست می‌آید.
• «پکتین»(Pectin). قندی که در پوست بسیاری از میوه‌ها مانند سیب یافت می‌شود.
• «لسیتین سویا»(Soy lecithin). ماده‌ای که از گیاه سویا تهیه می‌شود.

این بانداژ با بهره‌گیری از بافت متخلخل خود، آغشته به ویتامین C است که به دلیل ویژگی‌های ضد التهابی و آنتی‌اکسیدانی ذاتی خود شهرت دارد. هنگامی که بانداژ روی سوختگی قرار بگیرد، به تدریج ویتامین C آزاد می‌شود. در نتیجه، سطح التهاب تثبیت می‌شود و تولید رادیکال‌های آزاد را کاهش می‌دهد.

سازگاری این محصول با سلول‌های انسانی، یک ویژگی کلیدی است که استفاده احتمالی آن را در آینده تعیین می‌کند. بررسی‌های آزمایشگاهی که روی کراتینوسیت‌های تشکیل‌دهنده پوست انجام شده‌اند، این ویژگی را تایید می‌کنند.

همچنین این آزمایش‌ها نشان داده‌اند که پس از به کار بردن بانداژ، سطوح سه مولکول کلیدی مرتبط با التهاب شامل اینترلوکین‌های IL-1β، IL-6 و فاکتور رشد تومور TNF-α، در مقایسه با زمانی که بانداژ وجود نداشت، ۵۰ درصد کاهش یافت.

علاوه بر این، همین مقایسه نشان داد که تعداد رادیکال‌های آزاد اکسیژن تا ۷۰ درصد کاهش یافته است. در نهایت، افزایش تولید مولکول حیاتی کلاژن و فیبروبلاست‌ها مشاهده شد که در ترمیم زخم نقش دارند.

برای تایید این نتایج، یک مجموعه آزمایش‌های پیش‌بالینی انجام شد که توانایی محصول را در کاهش التهاب نشان داد. همه این شواهد، اثربخشی بانداژ توسعه‌یافته توسط مؤسسه فناوری ایتالیا را در تسریع بهبودی ناشی از سوختگی نشان می‌دهد.

«فابریزیو فیورنتینی»(Fabrizio Fiorentini)، پژوهشگر آزمایشگاه مواد هوشمند گفت: ما برای ساخت این بانداژ، کار خود را با ایده به کار بردن موادی با منشأ طبیعی آغاز کردیم، اما اکنون می‌خواهیم حتی از این هم فراتر برویم. هدف ما ساخت یک محصول مشابه با مواد به‌دست‌آمده از ضایعات مواد غذایی است تا مفهوم اقتصاد چرخشی را تقویت کنیم.

آتاناسیو گفت: این تنها یکی از کاربردهای ممکن برای این گروه از مواد هوشمند است. ما روی فناوری‌های دیگری کار می‌کنیم که نه تنها می‌توانند سرعت ترمیم سوختگی‌ها را افزایش دهند، بلکه ترمیم انواع دیگر زخم‌ها مانند پارگی یا زخم‌های پوستی را نیز سرعت بدهند. این آسیب‌ها بیش از نیم میلیون نفر را در ایتالیا تحت تأثیر قرار می‌دهند و اغلب استقلال شخصی را محدود می‌کنند.

این پژوهش در مجله «ACS Applied Bio Materials» به چاپ رسید.