توضیحاتی مختصر در مورد انواع گیربکس

همان طور که می دانید ، وظیفه انتقال قدرت به چرخ های اتومبیل و همچنین تنظیم دور موتور خودرو توسط گیربکس انجام می پذیرد. گیربکس ها در انواع خودروها ،گونه های مختلفی دارند و بعضی از آنها حتی انحصاری نیز می باشند.

گیربکس دستی (Manual Gearbox)

این نوع گیربکس ها به عنوان گیربکس های استاندارد شناخته می شود  که انتقال گشتاور خودرو به چرخ ها را توسط مجموعه ای از چرخ دنده ها که روی 2 میله ( شفت ) قرار دارد به صورت ورودی و خروجی انجام می دهند.

نوع کلاچ مصرفی در این گیربکس ها از نوع خشک بوده و معمولا بصورت پدال در کنار ترمز خودرو قرار دارد ، دسته دنده در خودرو های قدیمی پشت فرمان و در خودرو های نسل جدید بر روی کنسول وسط قرار گرفته است. این نوع گیربکس ، معمولا به 3دسته تقسیم می شوند ، (4،5 و 6) دنده که معمولا گیربکس های 4دنده بیشتر در دهه های 50 تا 70 میلادی مورد استفاده قرار می گرفتند. امروزه و با پیشرفت صنعت خودروسازی گیربکس های 5 دنده رایج ترین و پرکاربرد ترین سیستم انتقال قدرت می باشند.

گیربکس خودکار یا نیمه اتوماتیک (Automated Manual or Semi-Automatic Transmission)

طرز کار این نوع گیربکس بسیار شبیه به گیربکس های دنده دستی می باشد ، و فقط راننده اقدام به تعویض دنده می کند و کلاچ خودرو به صورت هیدرولیک یا الکترونیکی عمل می کند ، در این نوع گیربکس ها تجهیزات پنوماتیکی و سنسور های الکترونیکی وظیفه تعویض دنده را دارند. این گیربکس ها معمولا 7سرعته بوده و از طریق پدال های نصب شده در پشت فرمان قابل کنترل می باشند.

از بارز ترین خودروهایی که از این نوع سیستم گیربکس استفاده می کند می توان به خودرو های فرمول1 و یا حتی بوگاتی ویرون اشاره کرد.

گیربکس های اتوماتیک(Automatic Gearbox)

در این نوع از گیربکس ها ، تعویض دنده توسط چرخ دنده های خورشیدی صورت می پذیرد و به 3 دسته نیز تقسیم می شوند:

1:  گیربکس های اتوماتیک  و با عملکرد هیدرولیکی – مکانیکی

2: گیربکس های الکترونیکی با عملکرد هیدرولیکی – الکترونیکی

3:  گیربکس های تیپ ترونیک (Tiptronic) با عملکرد هیدرولیکی – الکترونیکی

این نوع از گیربکس ها نیز یکی از رایچ ترین گیربکس های مورد استفاده در خودرو های نسل جدید می باشند که با پیشرفت صنعت خودروسازی نمونه 7سرعته این نوع از گیربکس ها از یکی از متداول ترین نوع از سیستم انتقال قدرت در اکثر خودروهای دیفرانسیل عقب می باشند.

گیربکس های DTC (Dual Clutch Transmission)

این نوع از گیربکس ها نمونه ی دیگری از نسخه نیمه اتوماتیک می باشند که سیستم طراحی آن شبیه به گیربکس های دستی بوده و از تعدادی چرخ دنده تشکیل می شوند.

روند کارکرد این نوع از گیربکس ها مانند 2گیربکس دستی مجزا با کلاچ ترتیبی می باشد که و درون یک محفظه قرار گرفته و قدرت را انتقال می دهد ، هر دو کلاچ در راستای میله اصلی گیربکس قرار می گیرند. کلاچ بیرونی این نوع گیربکس ها حجم بزرگتری داشته و وظیفه تعویض دنده های فرد را انجام می دهند و کلاچ درونی (کوچکتر) وظیفه تعویض دنده های زوج را دارند.

حالت اتوماتیک گیربکس های DTC امکان تعویض دستی دنده به راننده را می دهند مانند گیربکس (PDK) که نسخه 6سرعته آن بر روی خودرو های کمپانی پورشه نصب می گردد.

گیربکس های CVT (Continuously Variable Transmission)

در این نوع از گیربکس ها انتقال قدرت موتور توسط چرخ دنده های سیاره ای (فولادی) به همراه مجموعه ای از تسمه های فولادی روی 2 قرقره انجام می گردد. از دیگر ویژگی های این گیربکس ، امکان دستیابی به ضرایب دنده های نامحدود بین مقادیر حداقل و حداکثر می باشد که توسط آن می توان مصرف سوخت خودرو را به میزان قابل توجهی کاهش داد.

از دیگر امکانات خودروهای مجهز به این نوع گیربکس می توان به افزایش قدرت موتور اشاره کرد ، دلیل اصلی این افزایش قدرت ، بالا رفتن دور موتور بیشتر در این گیربکس می باشد.

این نسل از گیربکس ها معمولا در سدان های کوچک و متوسط استفاده می گردد که کمپانی ماکسیما از مصرف کنندگان این گیربکس می باشد.