مروری بر نسل های مختلف پونتیاک Firebird

وحید مهدوی: مدل firebird طی سال های 1967 تا 2002 در بخش پونتیاک جنرال موتورز تولید می شد.firebird  در همان سالی معرفی شد که محصول دیگر شرکت جنرال موتورز یعنی شورولت کامارو ، که پلت فرمی مشترک با firebird داشت ، نیز معرفی شده بود.و همچنین در همین سال مرکوری Cougar  که پلت فرمی مشترک با فورد Mustang داشت ، نیز به عموم معرفی شد.در طول این سال ها پیشرانه های مختلف 4 ، 6 و 8 سیلندر از بخشهای مختلف جنرال موتورز بر روی نسل های مختلف  firebird نصب شد. نسل دوم این ماسل کار زیبا در ایران بیشتر از سایر نسل ها به چشم می خورد.

 

در ادامه مروری مختصر بر 4 نسل  این مدل از پونتیاک می کنیم .

 

نسل اول ( 1967 – 1969 ) :

بر خلاف شورولت کامارو ، سپر جلو نسل اول با قسمت جلو ادغام شده . در جلو و عقب پونتیاک GTO نسل دوم نشانه هایی از firebird نسل اول را می توان  مشاهده کرد. مدل 1969 در دو مدل کوپه (هارد تاپ) و کانورتیبل عرضه می شد.

 

مدل پایه این نسل با پیشرانه 6 سیلندر خطی 230 اینچ مکعب(3.8 لیتر) با 2 میل سوپاپ در هر سیلندر و مجهز به یک کاربراتور تولید شد.اکثر خریداران تمایل بیشتری به خرید مدل مجهز به پیشرانه 8 سیلندر با حجم  326 اینچ مکعب(5.3 لیتر)  و قدرت 250 اسب بخار بودند.در ضمن مدل مجهز به کاربراتور  4 دهنه قادر به تولید 285 اسب بخار بود.پیشرانه 8 سیلندر بعدی که از پونتیاک GTO به عاریه گرفته شده بود با حجم 400 اینچ مکعب(6.6 لیتر) و قدرت 325 اسب بخار نیز جزو انتخاب ها بود.در سال 1968 پکیجی به نام "Ram Air" به صورت انتخابی در دسترس بود که شامل درب موتور با ورودی های هوای بیشتر و سوپاپ و میل سوپاپ های متفاوت بود که از نظر قدرت مشابه مدل دارای موتور 400 بود ولی در دور موتور بالاتری به حداکثر قدرت خود می رسید.در سال 1968 پیشرانه 326 اینچ مکعبی جای خود را به یک نمونه 350 اینچ مکعبی(5.7 لیتر) با قدرت 320 اسب بخار داد.در سال 1969 پکیجی برای افزایش فرمان پذیری و هندلینگ به قیمت 725 دلار در نظر گرفته شد که شامل مواردی مانند اسپویلر عقب و … بود.که  به آن "Trans Am" گفته می شد. در نسل اول از سری Trans Am تعداد 689 مدل هارد تاپ و تنها 8 مدل کانورتیبل تولید شد.

 

از تغییرات مدل 1968 می توان به بزرگتر شدن چراغهای راهنما و گسترش یافتنش تا لبه های جلوی ماشین در قسمت جلو ، و اضافه شدن لوگوی V شکل پونتیاک در قسمت عقب اشاره کرد.ضمنا شیشه در که دو تکه بود با نمونه یک تکه جایگزین شد.

مدل 1969 با یک face lift عمده مواجه شد که طراحی قسمت جلو سبکی جدید پیدا کرد.داشبورد و فرمان اصلاح شد و محل سوییچ از روی داشبورد به کنار ستون فرمان انتقال یافت.

 

 

 

نسل دوم : (1970 – 1981) :

معرفی نسل دوم به دلایل و مشکلات مهندسی تا 26 فوریه  1970 به تعویق افتاد.مدل هایی که از این نسل ارائه می شدند عبارتند از مدل پایه Firebird ، Firebird Esprit ، Firebird Formula ، Firebird Trans Am ، Firebird Trans Am WS6 ، Firebird Skybird ، Firebird Redbird و Firebird Yellow .

در این نسل طرح firebird متحول شد و از مشخصه های این نسل می توان به طراحی خاص ستون C و شیشه بزرگ و منحنی عقب اشاره کرد.و ضمنا با دارا بودن طول 4999 میلیمتر طویل ترین مدل در تمام مدل های firebird است.

برای مدل 1970 پیشرانه 400 این مکعب(6.6 لیتر) با قدرت 335 اسب بخار (366 اسب بخار در مدل GTO) و همین پیشرانه با قدرت 345 اسب بخار(370 اسب بخار در مدل GTO) موجود بود.

 

در نسل دوم به طور چشمگیری از افزایش وزن جلوگیری شد برای اینکه  تست ها و قوانین ایمنی و تستهای تصادف آن زمان را با موفقیت پشت سر بگذارد که در مدل 1973 وزن firebird به عدد 1750 کیلوگرم رسید.پیشرانه 455 اینچ مکعب ( 7.5 لیتر) نیز برای مدل Trans Am موجود بود که پیشرانه ای قدرتمند برای کامل کردن یک ماسل کار قوی به شمار می آمد.این پیشرانه اولین بار در مدل 1971 استفاده شد و در مدل 1972 نیز استفاده از آن ادامه یافت. ولی در مدل 1973 و 1974 از یک ورژن خاص آن به نام Super Duty 455 یا (SD-455) استفاده شد.این پیشرانه از بلوک سیلندر تقویت شده و قوی تر و متریال به کارفته بهبود یافته برای قدرت بیشتر ، نسبت به 455 معمولی برخوردار بود. در مدل 1974 چراغ های عقب به صورت خط خط هستند و به زیبایی عقب کمک شایانی کرده اند.

 

در سال 1974 سیستم تعیین قدرت پیشرانه در آمریکا تغییر کرد به این صورت که قبل از 1974 قدرت خود پیشرانه بدون هیچ بار اضافی شامل فرمان هیدرولیک و کولر و آلترناتور و … را اعلام می کردند ولی از سال 1974 به بعد با احتساب تمام بار اضافی روی پیشرانه این عدد اعلام شد و باعث شد اعداد اعلامی برای قدرت پیشرانه ها کاهش قابل توجهی بیابد.در مدل 1974 از پیشرانه 250 اینچ مکعبی(4.1 لیتر) با قدرت 100 اسب بخار ، 350 اینچ مکعب(5.7 لیتر) با قدرت 155 اسب بخار ، و همچنین پیشرانه های 400 اینچ مکعب (6.6 لیتر) با قدرت 175 تا 225 اسب بخار و 455 اینچ مکعب(7.5 لیتر) با قدرت 215 تا 250 اسب بخار استفاده شد که دو نمونه  آخر روی مدل های Formula و Trans Am  نصب می شد.

در مدل 1975 چراغ های راهنما به قسمت جلو پنجره منتقل شدند که آن را از مدل های قبلی متمایز می کند.پیشرانه 455 Super Duty دیگر در مدل 1975 موجود نبود. در مدل 1975 و 1976 پیشرانه 400 اینچ مکعب به صورت استاندارد و 455 اینچ مکعب معمولی به صورت سفارشی قابل انتخاب بودند.در سال 1976 پونتیاک سالگرد 50 سالگی خود را جشن گرفت و به همین مناسبت مدل سفارشی از firebird Trans Am را معرفی کرد که رنگ آن مشکی بود  با نقش های سفید و طلایی که آن را متمایز می کرد.این اولین پکیج خاص Trans Am به مناسبت سالگرد پونتیاک بود و همچنین اولین مدل Trans Am تولید نسخه Black & Gold نیز به حساب می آمد.

 

در مدل 1977 قسمت جلوی firebird تغییر کرد و بهینه سازی شد و چراغ های جلو از مدل تکی و گرد به مدل 2 تایی و مربعی تغییر پیدا کرد.این در حالی بود که کامارو همچنان از چراغ های گرد در قسمت جلوی خود استفاده می کرد.این مدل نیز دارای یک نمونه سفارشی بود.

 

در سال 1978 مدل خاصی از firebird با پیشرانه V8 با حجم 305 اینچ مکعب(5 لیتر) ساخت شورولت عرضه شد که دارای قدرتی معادل 155 اسب بخار بود.این پیشرانه به همراه یک گیربکس 4 سرعته دستی نیز قابل سفارش بود.تا مدل 1979 پونتیاک از پیشرانه های حجیم 400 و 455 اینچ مکعبی بدون کاتالیزور استفاده می کرد ولی از سال 1980 به بعد به دلیل رشد روز افزون گازهای گلخانه ای ، پونتیاک تمام پیشرانه های حجیم خود را از خط تولید خارج کرد.

در مدل 1981 که آخرین مدل از نسل دوم است باز هم شاهد facelift دماغه هستیم که البته نسبت به مدل قبل از 80 افت در طراحی مشاهده می شود.همچنین الگوی خطوط بین چرغ های عقب نیز تغییر کردند. در این مدل از پیشرانه های 265 اینچ مکعبی تا 305 اینچ مکعبی استفاده می شد.

 

 

 

نسل سوم  : ( 1982 – 1992 ) :

در این نسل طراحی تهاجمی ، آیرودینامیک پیشرفته ، تنوع پیشرانه ها که تنوع زیادی دارند و شامل مدل های 4 ، 6 و 8 سیلندر می شوند و همچنین شاسی بهینه سازی شده همه و همه نشان دهنده هوشمندانه بودن نسل سوم است.این مدل قرار بود نمونه دیفرانسیل جلو نیز داشته باشد اما مسئولین پونتیاک با این کار مخالفت کردند.از این نسل به تعداد 379 هزار و 482 دستگاه ساخته شد که 1265 عدد از آن مدل کروکی بود. این نسل 227 کیلوگرم کاهش وزن را نسبت به نسل قبل تجربه کرد.

 

در این مدل دماغه جلو فایبرگلاس می باشد و همچنین چراغ های جلو به صورت مخفی هستند.شیب شیشه جلو حدود 62 درجه است که کمک شایانی به بهبود آیرودینامیک این نسل کرده است.از نکات ظریفی که باعث زیبایی هر چه بیشتر قسمت جلو شده محل چراغ های راهنما است که بین چراغ جلو و دماغه قرار گرفته اند و آرم پونتیاک زیر چراغ سمت راننده دیده می شود.در قسمت عقب شیشه بزرگ آن جلب توجه می کند.این نسل از پونتیاک اساس طراحی نسل چهارم firebird است.

پیشرانه های استفاده شده در این مدل عبارتند از :

4 سیلندر با حجم 2.5 لیتر با قدرت بین 88 تا 92 اسب بخار که در مدل های 1982 تا 1986 استفاده شد.

6 سیلندر ساخت شورولت با حجم 2.8 لیتر با قدرت 105 اسب بخار که در مدل های 1982 تا 1984 استفاده شد.

6 سیلندر EFI ساخت شورولت با حجم 2.8 لیتر که قدرتی معادل 135 اسب بخار داشت و در مدلهای 1985 تا 1988 استفاده شد.

8 سیلندر ساخت شورولت با حجم 5 لیتر با قدرتهای بین 145 تا 205 اسب بخار.

و در نهایت 8 سیلندر ساخت شورولت با حجم 5.7 لیتر و قدرتی معادل 210 اسب بخار.

 

 

نسل چهارم : ( 1993 – 2002 ) :

نسل چهارم طرح کلی خود را از نسل سوم به ارث برده بود و ادامه دهنده راه نسل سوم از نظر فرمول آیرودینامیکی بود ، ولی فروش آن کاهش یافت.

 

از سال 1993 تا 1995 از پیشرانه 3.4 لیتری V6 با 160 اسب بخار قدرت ، و 5.7 لیتری V8 با 275 اسب بخار قدرت در نسل چهارم firebird استفاده شد.در سال 1994 به مناسبت سالگرد 25 سالگی مدل Trans Am یک مدل ویژه معرفی شد که  گیربکس اتوماتیک 4 سرعته با کنترل الکترونیکی  جای گیربکس اتوماتیک 700 مکانیکی قبلی را گرفت.همچنین برای اولین بار در این مدل از MAF سنسور (Mass-Air-Flow) استفاده شد.مدل 1995 مشابه مدل قبلی بود ولی سیستم کنترل هرزگردی به آن اضافه شده بود.از نیمه های سال 1995 پیشرانه V6 با حجم 3.8 لیتر و قدرت 200 اسب بخار به عنوان پیشرانه در مدل پایه عرضه شد.در مدل 1996 برای اولین بار از سیستم کامپیوتر OBD2 استفاده شد.در مدل 1998 facelift عمده ای در firebird انجام شد که این چهره تا آخرین سال تولید آن نیز ادامه داشت و در طی این 4 سال مواردی مانند ABS و EBD ، ایربگهای دو گانه جلو ، گرم کن شیشه عقب و شیشه های سولار و … به آن اضافه شدند.

و در نهایت این مدل در سال 2002 برای همیشه از خط تولید خارج شد.