ناو هواپیمابر یو اس اس اینترپرایز – USS Interprise اولین نمونه اتمی جهان بود که مأموریتهای مهمی را از ویتنام تا افغانستان رهبری کرد.
به گزارش دنده 6 ، برههای از زمان هستیم که هر لحظه ممکن است آتش جنگ جهانی سوم شعلهور شود و دامن بسیاری از کشورهای دنیا را بگیرد. دولتها برای دفاع از خود در برابر عوامل دشمن و تقویت قدرت نظامی خود روی زمین، دریا و در آسمان، تلاش زیادی میکنند. طراحی و ساخت جنگ افزارهای قوی و پیشرفته و سلاحهای مخوف، توسعه ارتش و تجهیز آن با جدیدترین سامانههای موشکی، نشان میدهد که شاید شیپور جنگ به همین زودیها به صدا در بیاید.
ناوهای هواپیمابر که از سالها پیش در خدمت ارتشهای قدرتمند دنیا مثل اسپانیا، بریتانیا و ایالات متحده هستند، یکی از مهمترین جنگ افزارهایی به شمار میروند که برتری در آبهای آزاد را تعیین میکنند. در این مطلب سراغ یکی از مهمترین انواع ناوهای هواپیمابر جهان، یو اس اس اینترپرایز رفتهایم و میخواهیم ببینیم که این غول اتمی چه مشخصات و ویژگیهایی دارد.
معرفی ناو هواپیمابر یو اس اس اینترپرایز
یو اس اس اینترپرایز – USS Interprise اولین ناو هواپیمابر هستهای جهان است که استانداردهای جدیدی برای صنعت هوانوردی دریایی تعیین کرد. این ناو که در سال 1961 توسعه یافت، به دلیل اندازه، سرعت و نوآوریهای چشمگیری که داشت، به شهرت رسید.
علیرغم اینکه این ناو هواپیمابر در ابتدا طراحی مطلوبی نداشت، توانست در سالهای بعدی خدمت خود تبدیل به یکی از مهمترین تجهیزات نظامی شود و در بحران موشکی کوبا و جنگ ویتنام، نقش موثری داشته باشد. اینترپرایز قابلیت انرژی هستهای را به دنیای ناوهای هواپیمابر آورد و در سطج جهانی درخشد. گرچه در سال ۲۰۱۲ بازنشسته شد، اما وارث آن با ناو کلاس جرالد آر فورد به میدان آمد.
یو اس اس اینترپرایز: میراث اولین ناو هواپیمابر اتمی
اینترپرایز که عنوان اولین ناو هواپیمابر هستهای جهان را یدک میکشد، هسته مرکزی یک گروه ضربتی هستهای بود که میتوانست بدون نیاز به سوخت، تا بینهایت سفر کند. این ناو همچنین استانداردهای جدیدی برای دنیای ناوهای هواپیمابر تعریف کرد.
در آگوست 1950 میلادی، فرمانده نیروی دریایی، دریاسالار فارست شرمن، از دولت آمریکا خواست که در صورت امکان، روی توسعه یک ناو هواپیمابر هستهای مطالعه انجام شود. در ابتدا یک راکتور هستهای مبتنی بر ساحل ساخته شد و آزمایش گردید و با توجه به موفقیتی که به دست آمد، مجوز راکتور موسوم به A1W صادر شد و بودجه از سال 1958 در اختیار نیروی دریایی قرار گرفت.
اینترپرایز که در نوامبر 1961 میلادی راه اندازی شد، بیش از 1123 فوت معادل 342 متر طول داشت و میتوانست 93284 تن بار را جابهجا کند و همچنین طولانیترین ناو هواپیمابری به شمار میرفت که تا آن موقع ساخته شده بود. 8 راکتور A2W آن که نمونههای ارتقایافته A1W هستند، میتوانند قدرت شفت شگفت انگیزی تا 280 هزار اسب بخار تولید کنند و با حرکت دادن چهار پره پروانهای شکل آن، اینترپرایز را به حداکثر سرعت 35 گره و بیشتر برسانند.
گفتنی است که این ناو هواپیمابر اتمی حدود ۵۵۰۰ خدمه داشت و میتوانست تا ۸۵ هواپیمای جنگی را حمل کند. مهندسان آمریکایی برای طراحی این ناو از ناوهای قدیمی مثل کیتی هاوک و کانستلیشن الهام گرفتند. این ناو هواپیمابر دارای چهار منجنیق بود که دو تا از آنها روی کمان و دو منجنیق دیگر روی کمربند مستقر شده بودند.
روبنای اینترپرایز معروف به کندوی عسل است که تجهیزات الکترونیکی برای مقابله با دشمن دارد و اولین ناو هواپیمابری است که مجهز به رادار آرایه فازی شده و از مهمترین رادارهای آن میتوان به جستجوگر SPS-32 و SPS-33 اشاره کرد.
اینترپرایز به احتمال زیاد اولین ناو هواپیمابر پس از یو اس اس لانگلی است. این غول عظیم الجثه طوری طراحی شده بود تا بتواند موشک زمین به هوای تریر را حمل کند و مدتی بعد به خاطر کنترل هزینهها از طرح نهایی حذف شد. در سال 1967 بود که دو Mk.25 روی پرتابگر سیستم موشکی این ناو نصب شد که هر یک از آنها قادر به پرتاب 8 موشک اسپارو بودند. همچنین در سالهای بعدی، سه Mk.15 فالانکس به سیستم دفاعی اینترپرایز اضافه شدند.
اینترپرایز در طول فعالیت خود در نیروی دریایی ایالات متحده، میزبان بسیاری از هواپیماهای جنگی معروف از جمله F-4 فانتوم، F-14 تامکت، A-1 اسکای ریدر، A-3 اسکای واریور، A-4 اسکای هاوک و… بود. در اصل، این ناو با هدف حمل و نقل هواپیماها، حمله و سی وی ان طراحی شد، اما طولی نکشید که به عنوان یک ناو هواپیمابر چندمنظوره بازطراحی گردید.
پیشینه عملیاتی اینترپرایز
پیشینه عملیاتی شدن اینترپرایز به سال 1962 میلادی باز میگردد؛ زمانی که این ناو هواپیمابر در محاصره کوبا و در بحران موشکی آن شرکت کرد. همچنین دو سال بعد موفق شد در عملیات Sea Orbit شرکت کند. رزم ناو Interprise با انواع موشکهای هدایت شونده و پیشرانه هستهای قدرتمند یو اس اس لانگ بیچ و ناوشکن موشک هدایت شونده یو اس اس باینبریج، کل جهان را در مدت 65 روز دور زد و 30565 مایل مسافت را با انرژی هستهای طی کرد. این عملیات ثابت کرد که یک ناوگان مجهز به انرژی هستهای میتواند به اندازه کافی سریع و پاسخگو باشد.
در سال ۱۹۶۵، اینترپرایز آغازگر یک عملیات هوایی علیه ویتنام بود و بمبهای زیادی روی سر ساکنان ویت کنگ و ویتنام شمالی ریخت. سه سال بعد این ناو هواپیمابر برای بررسی توقیف کشتی جاسوسی یو اس اس پوبلو توسط کره شمالی انتخاب شد و در اواخر همان سال بار دیگر حملات هوایی را این بار در جنوب شرقی آسیا انجام داد. بیگ ای در مجموع شش سفر دریایی در ویتنام انجام داد که آخرین آن به سال ۱۹۷۵ میلادی باز میگردد.
در سال 1969، هنگام انجام بازرسیهای آمادگی خارج از هاوایی، یکی از موشکهای هواپیماهای این ناو در عرضه منفجر و باعث ایجاد آتش سوزی شد. در این آتش سوزی 9 بمب منفجر شد و 28 خدمه کشته و 343 نفر دیگر زخمی شدند. همچنین 15 فروند هواپیما از جمله چندین فروند A-7 کروز از بین رفتند. علیرغم خسارات و تلفات جبران ناپذیر و وحشتناکی که به بار آمد، میتوانست پس از انجام تعمیرات اضطراری عملیات هوایی را از سر بگیرد ولی ترجیح داده شد به هاوایی برگردد.
دوران پس از جنگ ویتنام تا سال ۱۹۸۸ برای ناو هواپیمابر بیگ ای نسبتا آرام و در سکوت کامل بود تا اینکه اواخر جنگ ایران و عراق، ایالات متحده با فرستادن اینترپرایز به خلیج فارس، یک ناوچه ایرانی کلاس سام را در عملیات آخوندک نابود کرد. همچنین در اکتبر ۲۰۰۱ اولین مأموریتهای هوایی علیه طالبان و القاعده به کمک اینترپرایز اجرا شد.
پایان راه اینترپرایز
اینترپرایز در اولین روز دسامبر ۲۰۱۲ بازنشسته شد. پنج سال بعد این ناو هواپیمابر غول پیکر خلع سلاح و راکتور هستهای آن خاموش شد و سرانجام در ۳ فوریه ۲۰۱۷ میلادی در یک مراسم خصوصی در کشتی سازی نیوپورت نیوز در ویرجینیا به طور رسمی از رده خارج شد.
اینترپرایز افسانهای موفق شد استانداردهای جدیدی برای ناوهای هواپیمابر تعریف کند؛ این غول آمریکایی سه مرتبه دور کره زمین چرخید و ۲۵ سفر خارج از ایالات متحده رفت و چهارصد هزار فرود موفق و حیرت انگیز را در طول فعالیت خود ثبت کرد. همچنین بیگ ای مأموریتهای مهمی را از ویتنام تا افغانستان به پایان رساند و در طول عمرش، دهها هزار ملوان به عنوان بخشی از خدمه آن خدمت کردند.