به گزارش دنده6 : جتهای جنگنده ممکن است نمادینترین نوع هواپیما در تاریخ هوانوردی باشند. جنگندهها از زمان معرفی در بیش از ۱۰۰ سال پیش، پیشرفت بسیاری کردهاند؛ از هواپیماهای ساده جنگ جهانی اول گرفته تا جنگندههای نسل پنجم مافوق صوت، فوق مانور پذیر و رادار گریز.
جت جنگنده مفهومی است که دائماً در حال تکامل است. این یک سلاح اساسی است که در برنامهریزی جنگ و ساختار نیروی نظامی ضروری است. ارتشها در سراسر جهان درصد زیادی از بودجه کلی خود را صرف طراحی و توسعه جنگندهها میکنند.
به همین بهانه، بیایید پنج مورد از بدترین جنگندهها و مبارزان تمام دوران را بررسی کنیم؛
۱. یاکولف یاک-۳۸
اتحاد جماهیر شوروی، جنگ سرد را در رقابت با غرب برای توسعه توانمندترین فناوریهای نظامی سپری کرد. هنگامی که بریتانیا از هریر GR.۱، جنگندهای که با قابلیت برخاستن و فرود عمودی (VTOL)، در سال ۱۹۶۷ پردهبرداری کرد، شوروی برای مقابله با آن تلاش کرد. پاسخ آنها یاکولف یاک-۳۸ (Yakovlev Yak-۳۸) بود، یک هواپیمای با قابلیت برخاستن و فرود عمودی که عملکرد نسبتاً خوبی داشت. اما ادغام موتور رانش عقب Yak-۳۸ و دو توربوفن بالابر، کنترل این جت را سخت کرد. اگر یکی از فنها خراب شود، Yak-۳۸ از کنترل خارج میشود. از آنجایی که فنهای این جنگنده به خاک و گرد و غبار حساس بودند، فنهای بالابر مستعد خرابی بودند.
Yak-۳۸ یک شکست تاکتیکی بهحساب میآمد. این جت با برد عملیاتی محدود ۳۲۰ کیلومتری، همزمان با سقوط اتحاد جماهیر شوروی از بین رفت؛ این در حالی است که هریر بریتانیایی هنوز در حال خدمت است.
۲. میگ-۲۳
میگ (مخفف (Mikoyan-Gurevich سازنده شوروی/روسی، سابقه طولانی در دستاوردهای نظامی دارد. قرار بود MiG-۲۳ مانند MiG-۱۵ یا MiG-۲۱ برای این شرکت مؤثر باشد، اما این جنگنده با هندلینگ و پایداری ضعیف و موتوری که اغلب بیش از حد گرم میشد و زود از بین میرفت، تبدیل به یک کابوس شد.
هزینههای تعمیر و نگهداری MiG-۲۳ بسیار بالاتر از حد انتظار بود. میگ ۲۳ که در سوریه و عراق مستقر شد، در برخورد با اف-۴، اف-۱۴ و اف-۱۵ آسیب دید. حتی MiG-۲۱، که MiG-۲۳ برای جایگزینی آن طراحی شده بود، از میگ-۲۳ در نبرد برتری داشت.
۳. کانویر F-۱۰۲ Delta Dagger
Convair F-۱۰۲ Delta Dagger، اولین جت جنگنده مافوق صوت آمریکا بود که دارای بال دلتا بود (بال دلتا بهنوعی از بال هواگردها میگویند که به شکل مثلث یا حرف دلتا بزرگ (Δ) هستند). این جنگنده با ورود به ناوگان خدمت در سال ۱۹۵۶، بلافاصله با مشکلات مختلفی مواجه شد.
F-۱۰۲ که بهعنوان یک هواپیمای پرسرعت طراحی شده بود، نتوانست بهسرعت ۱ ماخ برسد، چرا که بدنه آن باید برای مقابله با کشش امواج فراصوتی دوباره طراحی میشد. پس از طراحی مجدد، جت قادر به رسیدن به ۱٫۲۲ ماخ بود، اما مشکلات دیگری ظاهر شد که نیاز به بررسیهای مختلفی داشت. اما بزرگترین مشکل F-۱۰۲ رتبه ایمنی آن بود. از ۱۰۰۰ فروند F-۱۰۲ تولید شده، ۲۵۹ فروند بر اثر تصادف تلف شدند که منجر به کشته شدن ۷۰ خلبان شد.
۴. هاینکل هائی ۱۶۲
آلمان نازی به خاطر معرفی فناوری جت با Messerschmitt Me ۲۶۲ شایسته کسب اعتبارات مختلفی است. در اواخر جنگ، نازیها تلاش مرگباری را برای تولید جتهای جنگنده کردند. نتیجه این تلاشها، Heinkel He ۱۶۲، معروف به “Volksjager” یا مبارز مردمی بود.
این جنگنده مانند خودروی فولکسواگن بهگونهای طراحی شده است که تا حد امکان ارزانتر و با نیروی کار نیمه ماهر ساخته شود، چرا که در پایان جنگ، نازیها در تلاش بودند تا اقتصاد جنگی خود را حفظ کنند. بر این اساس، هائی ۱۶۲ به دلیل نبود آلیاژهای فلزی عمدتاً از چوب ساخته شد. طراحی آن در حدود دو ماه تکمیل شد و همانطور که ممکن است حدس بزنید، عملکرد ضعیفی در پرواز از خود نشان داد. آلمان نازی فروپاشید و He ۱۶۲ بدون اینکه تأثیری بر جنگ بگذارد در ابهام محو شد.
۵. ووت اف ۷ یو کاتلس
Vought F۷U Cutlass از نظر بصری متمایز بود. این جت متعلق به آغاز عصر جت بود، زمانی که طرحها استاندارد نشده بودند و جای آزمایش وجود داشت. F۷U ظاهر بسیار جالبی داشت. طراحی غیرمعمول این جت آمریکایی، توانایی و چابکی فوقالعادهای را ارائه میکرد، اما از مشکلات مختلفی رنج میبرد. موتور آن ضعیف بود و باعث شد F۷U لقب “Gutless Cutlass” را به خود اختصاص دهد. بهطور مشابه، بسیاری از سیستمها جدید و غیرقابلاعتماد بودند. سابقه ایمنی ضعیف، خلبانان را برانگیخت تا از این جت دور بمانند. در نهایت ووت اف ۷ یو کاتلس در سال ۱۹۵۹ بازنشسته شد.