ادامه سقوط قیمت خودروهای خارجی

دنیای اقتصاد: همسو با افت 55 درصدی واردات خودرو در چهار ماه گذشته، بازار هم اکنون شاهد تخفیف‌های ویژه برخی وارد‌کنندگان به منظور جلب نظر مشتریان است. کاهش میلیونی قیمت برخی خودروهای وارداتی به دلیل رکود بازار در حالی منجر به تغییر استراتژی وارد‌کنندگان شده است که بعد از توافق هسته‌ای مشتریان در شرایط انتظاری برای کاهش قیمت‌ها و ورود خودروهای جدید به‌سر می‌برند. در همین حال برخی از وارد‌کنندگان معتقدند که تخفیفات ویژه برای خروج بازار از رکود است.

تغییر قواعد بازی در وارداتی‌ها

گروه خودرو: بازار خودروهای وارداتی این روزها از هیچ قاعده‌ و مکانیزمی پیروی نمی‌کند، به‌طوری‌که با وجود کاهش 55 درصدی واردات ، تقاضا برای خودروهای یاد شده نیز به طور چشمگیری کاهش یافته است.معمولا در چرخه کسب و کار ، هر کالایی با تقاضاکنندگان و عرضه‌کنندگان آن کالا روبه‌رو است؛ بنابراین اگر در بازاری به هر دلیل عرضه و تقاضا باهم برابر نباشند؛ یعنی بازار در تعادل نیست.

به‌عبارت دیگر اگر مازاد عرضه یا تقاضا وجود داشته باشد طبق نظریه‌های اقتصاد خرد قیمت کالا چنان تغییر می‌کند تا بازار به تعادل (برابری عرضه و تقاضا) برسد. فرض کنید در بازاری برای یک قیمت، مازاد عرضه وجود دارد در این حالت قیمت کاهش می‌یابد و به دنبال آن تقاضا افزایش و عرضه کاهش می‌یابد و این فرآیند تا جایی ادامه پیدا می‌کند تا عرضه و تقاضا با هم برابر شوند و تعادل بر قرار گردد.حال بازار وارداتی‌ها در شرایطی قرار گرفته که عرضه و تقاضا به‌طور همزمان سیر نزولی در پیش گرفته، به‌طوری‌که هم شاهد کاهش 55 درصدی واردات در چهار ماه گذشته بودیم و هم بازار این خودروها به‌دلیل کاهش تقاضا در رکود عجیبی به‌سر می‌برد. در این اوضاع و احوال برخی از واردکنندگان خودرو در بی‌سابقه‌ترین حرکت به تخفیف بیش از 15 میلیون تومانی خودروهای خود روی آورده‌اند. 

علاوه بر این تخفیف‌ها، برخی واردکنندگان به عرضه اقساطی خودرو نیز روی آورده‌اند. هر چند در گذشته نیز فروش اقساطی از جمله مواردی بود که توسط برخی از واردکنندگان صورت می‌گرفت، اما در حال حاضر بسیاری از واردکنندگان با اخذ هزینه ناچیز و تحویل فوری خودرو سعی دارند با تغییر استراتژی در روش فروش به جلب‌نظر مشتریان بپردازند.

بدین ترتیب تخفیف نجومی خودروهای وارداتی پس از توافق هسته‌ای در شرایطی صورت می‌گیرد که بسیاری از مشتریان منتظر ورود خودرو‌های اروپایی توسط خودروسازان داخلی یا نمایندگی‌های مادر هستند. موضوعی که به عقیده کارشناسان موجب افزایش رقابت در بازار خودرو کشور خواهد شد.

بر این اساس «تفاهم هسته‌ای لوزان» در اوایل سال‌جاری و شکل‌گیری انتظار کاهشی قیمت درمیان مشتریان منجر به کاهش تقاضا و رکود در این بازار شد و اکنون با امضای «برنامه جامع اقدام مشترک» این انتظار کاهشی قیمت بیش از گذشته قوت گرفته است؛ به‌طوری‌که برخی از کارشناسان نیز بر افت 10 تا 15 درصدی قیمت خودروهای وارداتی تاکید دارند. برهمین اساس بسیاری عامل تقاضا را یکی از دلایل مهم تخفیف‌های نجومی واردکنندگان در کشور می‌دانند.با این شرایط، برخی دیگر از واردکنندگان خودرو کاهش 10 تا 15 درصدی قیمت خودروهای وارداتی در دوران پساتحریم را رد می‌کنند. این در حالی است که تخفیف ویژه و فروش اقساطی با شرایط مناسب در هفته‌های اخیر مهر تاییدی بر پیش‌بینی کاهش قیمت این خودروها خواهد بود.

به این ترتیب، تغییر استراتژی واردکنندگان خودرو در حالی صورت می‌گیرد که طی چند ماه گذشته به دلیل رکود، بازار قیمت خودروهای وارداتی در سراشیبی کاهش قرار گرفته بود. بسیاری از کارشناسان، توافق هسته‌ای از یکسو و اشباع شدن بازار از سوی دیگر را عامل مهم تخفیف خودروهای وارداتی عنوان می‌کنند و معتقدند که خودروسازان با ارائه تخفیف‌های ویژه قصد دارند به تحریک تقاضا در بازار بپردازند.

 قواعدبازی در خودروهای وارداتی‌ در شرایطی تغییر می‌کند که کارشناسان دلایل مختلفی را برای تخفیف‌های نجومی واردکنندگان خودرو مطرح می‌کنند. با این وجود آنها کاهش قیمت خودروهای وارداتی به منظور افزایش تقاضا در بازار را مهم‌ترین هدف واردکنندگان عنوان می‌کنند، اما این کاهش خودخواسته قیمت توسط واردکنندگان در شرایطی صورت می‌گیرد که واردات خودروهای خارجی به کشور افت 55 درصدی داشته باشد. موضوعی که بنا به گفته کارشناسان به دلیل افت تقاضا و به صرفه نبودن واردات در بازار است.

 در این میان برخی از کارشناسان رفتار واردکنندگان خودرو را تابعی از رویدادهای کلان سیاسی و اقتصادی کشور پس از توافق هسته‌ای می‌دانند و این موضوع را عامل مهمی برای اعمال تخفیف‌های نجومی عنوان می‌کنند.

 عدم تبعیت از انتظارات مشتری

به عقیده کارشناسان، مشتریان، با توجه به توافق هسته‌ای اطمینانی به بازار ندارند و همین موضوع باعث شده که به خرید خودرو روی نیاورند.برخی از آنها معتقدند که کاهش تقاضا در حال حاضر به دلیل بالا بودن حجم تقاضا در سال 93 و تخلیه شدن میزان بسیار زیاد آن در سال گذشته است. بسیاری از آنها افت قیمت خودروها در بازار را موید این موضوع می‌دانند. به اعتقاد آنها به همین دلیل است که واردکنندگان خودرو با ارائه تخفیف‌های بالای 10‌میلیون قصد دارند مشتریان تازه برای خرید خودروهای خود بیابند. در همین زمینه فرهاد احتشام زاد، رئیس انجمن واردکنندگان خودرو در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» می‌گوید: تخفیف‌های اعمال شده در بازار وارداتی‌ها به دلیل جذب مشتری و خارج کردن وضعیت بازار از حالت رکود است.

وی با تاکید بر اینکه تخفیف در قیمت‌ها هیچ گونه ارتباطی با انتظار کاهش قیمت مشتریان بعد از توافق ندارد، تاکید می‌کند از آنجا که حجم عمده واردات در اواخر سال گذشته صورت گرفته است و در حال حاضر واردکنندگان با مازاد خودرو به دلیل کاهش تقاضا در بازار مواجهند، با در نظر گرفتن تسهیلات قیمتی قصد دارند به جذب مشتریان بپردازند. رئیس انجمن وارد‌کنندگان خودرو با تاکید بر اینکه در دو هفته اخیر به واسطه همین تسهیلات حجم تقاضا در بازار وارداتی‌ها افزایش پیدا کرده است، می‌گوید: پیش‌بینی می‌شود که در ماه‌های آتی نیز به واسطه این تسهیلات و روش‌های فروش تازه شاهد رونق بازار وارداتی‌ها باشیم.

 بازگشت به قیمت‌های واقعی

فربد زاوه، کارشناس صنعت خودرو، تخفیف‌های داده شده از سوی برخی وارد‌کنندگان را دلیلی بر رویگردانی مشتریان از بازار خودرو نمی‌داند و تاکید می‌کند که رفتار وارد‌کنندگان در این مورد به این مساله برمی‌گردد که مشتریان بعد از توافق هسته‌ای انتظار کاهش قیمت را دارند و به همین دلیل به خرید خودرو نمی‌پردازند؛ بنابراین به‌نظر می‌رسد که واردکنندگان مجبورند از سود‌های خود صرف‌نظر کنند و تخفیف‌های ویژه‌ای در نظر بگیرند.

وی با اشاره به اینکه واردکنندگان قیمت محصولات خود را در گذشته بسیار بالا در نظر گرفتند، می‌گوید: بعد از تحریم‌ها به دلیل نوسانات شدید بازار خودروهای وارداتی با افزایش قیمت‌های بسیار زیاد روبه‌رو شد و حالا که مشتریان می‌دانند تحریم‌ها رفع و بازار آرام شده است انتظار قیمت منطقی از خودروهای وارداتی دارند.

 در همین رابطه یکی از کارشناسان اقتصادی در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» می‌گوید: واردکنندگان خودرو به هیچ وجه حاضر نیستند با زیان به فروش محصولات خود بپردازند.

 وی معتقد است که تخفیف ویژه در فروش نقدی خودروهای وارداتی به معنی آن است که آنها با سود کمتری خودروی خود را می‌فروشند تا با رسیدن به سال جدید میلادی در ماه‌های آینده با حجم عظیمی از خودروهای مدل قدیمی که روی دستشان مانده روبه‌رو نشوند.

 وی می‌گوید: آنها در استراتژی جدید خود به روش‌های متنوع فروش روی آورده‌اند، به‌طوری‌که بخشی از خودروهای خود را به‌صورت اقساطی به فروش می‌رسانند؛ بنابراین آنها در این بخش بار دیگر سودهای بسیار زیادی را در نظر می‌گیرند.

 وی معتقد است که واردکنندگان خودرو در فروش محصولات خود به هیچ وجه حاضر نیستند، زیان دهند و این تخفیف‌ها مسلما به‌گونه‌ای تنظیم شده است که بتواند جوابگوی سود حداقلی آنها باشد.

 تخفیف به دلیل حضور خودروسازان خارجی

به‌نظر می‌رسد توافق هسته‌ای نیز دلیل دیگری بر تغییر استراتژی واردکنندگان در فروش محصولات خود باشد. به عقیده برخی کار شناسان، قیمت خودروهای داخلی و خارجی تابعی از مسائل کلان سیاسی و اقتصادی کشور پس از توافق هسته‌ای است.

به اعتقاد آنها پس از توافق هسته‌ای چشم‌انداز بازار خودرو روشن شده است؛ به‌طوری‌که یکی از موضوعات مطرح شده حضور بیشتر خودروسازان خارجی در ایران برای همکاری مشترک است. موضوعی که موجب افزایش کیفیت و تنوع محصولات داخلی در کشور خواهد شد و بازار خودرو در ایران را رقابتی می‌کند. بنابر نظر آنها این موضوع باعث شده تا واردکنندگان خودرو به ارائه تخفیف‌های بالای 15 میلیون تومان بپردازند.

 یکی از کارشناسان اقتصادی در این باره به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: خیز واردکنندگان برای فروش محصولاتشان با تخفیف‌های بسیار‌ به علت آن است که توافق هسته‌ای ایران با کشورهای 1+5 باعث هموار شدن ورود خودروسازان خارجی به کشور شده است بنابراین ترس واردکنندگان از بازار آینده موجب این تخفیف‌های چند میلیونی شده است. وی با اشاره به اینکه این موضوع موجب افزایش نگرانی واردکنندگان خودرو شده است، عنوان می‌کند: وقتی قرار است که غول‌های خودروسازی دنیا، محصولات خود را در ایران تولید مشترک کنند مسلم است که قیمت این محصولات پایین‌تر می‌آید و مردم به خرید این خودروها روی می‌آورند و بازار وارداتی‌ها کساد می‌شود.

 وی در ادامه توضیح می‌دهد: برهمین اساس شرکت‌های واردکننده به تخفیف محصولات خود پرداخته‌اند تا در حال حاضر محصولات خود را بفروشند و برای بازار آینده برنامه‌ریزی دقیق‌تری داشته باشند. وی معتقد است که واردکنندگان خودرو در بهترین زمان ممکن به تغییر استراتژی خود پرداخته‌اند تا از ضرر و زیان در آینده جلوگیری کنند.

 تخفیف چینی‌ها

در میان شرکت‌هایی که به تخفیف خودروهای خود پرداخته‌اند خودروسازان چینی بیش از دیگر شرکت‌ها دیده می‌شوند به‌طوری‌که برخی از آنها محصولات خود را با 16 تا 26 میلیون تومان تخفیف به فروش می‌رسانند. تخفیف‌های نجومی که بسیاری علت آن را تغییر ذائقه مشتریان ایرانی بعد از توافق هسته‌ای می‌دانند.این موضوع در حالی است که همواره نسبت به حضور خودروهای چینی در ایران نقدهای متعددی صورت گرفته است. بنا به گفته کارشناسان خودروهای چینی نتوانستند نیاز کیفی محصولات خود را منطبق با نیاز مصرف‌کننده ایرانی همسو کنند. با این حال در شرایط تشدید تحریم‌‌ها علیه ایران و در نبود خودروسازان معتبر جهانی، خودروهای چینی با اقبال برخی از مشتریان ایرانی مواجه شدند، اما حالا با تحقق توافق هسته‌ای به‌نظر می‌رسد که واردکنندگان و مدیران صنعت خودروسازی چین که در ایران حضور دارند، متوجه شده‌اند که حضور در بازار ایران همانند گذشته آسان نیست. به‌همین دلیل چینی‌ها به تخفیف‌های بی‌سابقه برای فروش بیشتر محصولات خود روی آورده‌اند تا بتوانند مصرف‌کننده ایرانی را راغب به خرید کنند.

 یک کارشناس اقتصادی نیز معتقد است که در مدت زمانی که خودروهای داخلی به دلیل تحریم‌ها، ضعف‌های فنی و عملکردی بسیاری داشتند و طراحی آنها نیز به روز نبود و از سوی دیگر خودروهای وارداتی برای مشتری ایرانی بسیار گران بود، اقبال به خودروهای چینی افزایش پیدا کرد، اما آنگونه که به‌نظر می‌رسد در آینده نزدیک بازار خودرو ایران بار دیگر به سال‌های پیش از تحریم بازمی‌گردد.وی معتقد است که خودروهای چینی شانسی در برابر خودروهای اروپایی ندارند. چون آینده بازار خودرو در ایران نشان‌دهنده رقابت شدید میان خودروسازان بزرگ اروپایی و حتی آمریکایی است.