اگر قیمت بنزین کم شود؟

پیامدهای سقوط چشمگیر قیمت نفت
خودروسازان نگران کاهش قیمت بنزین
روزنامه دنیای اقتصاد
گروه ترجمه: در طول تاریخ صنعت خودروسازی، تولید‌کنندگان همواره نگران تاثیر منفی افزایش قیمت سوخت بوده‌اند، اما امروزه این مساله برعکس شده است؛ به‌طوری‌که اکنون آنها به شدت نگران کاهش قیمت بنزین هستند.
هیچ کس انتظار کاهش قیمت را نداشت. در سال 2007 کارشناسان انرژی درباره «اوج‌گیری قیمت نفت» حرف می‌زدند و پیش‌بینی می‌کردند به زودی قیمت نفت به بشکه‌ای 150 دلار جهش خواهد کرد، اما در عوض اکنون جهان لبریز از نفت شده و قیمت‌ها درحال کاهش است؛ به‌طوری که قیمت نفت به بشکه‌ای 80 دلار سقوط کرده است.
در این میان، خودروسازان باید استانداردهای سختگیرانه بهره‌وری سوخت و انتشار گاز دی‌اکسید کربن را رعایت کنند. آنها برای رسیدن به این استانداردها نیاز دارند مصرف‌کنندگان بیش از پیش خودروهای دارای بهره‌وری به‌ویژه خودروهای هیبریدی-برقی را خریداری کنند. اما در آمریکا، هر ساله فروش این نوع خودروها کاهش می‌یابد. در شرایطی که فروش خودروهای برقی سالانه 50 درصد رشد می‌کند، سهم بازار برای کل خودروهای هیبریدی-برقی، خودروهای اتصال برقی دوگانه‌سوز (پلاگین هیبرید) و خودروهای برقی اصلا تغییر نکرده است. این مساله نشان می‌دهد مردم علاقه چندانی به خودروهای برقی نشان نمی‌دهند و این بخش از بازار خودرو خریداران جدید را جذب نمی‌کند. با توجه به اینکه درحال حاضر در بسیاری از نقاط آمریکا قیمت بنزین کمتر از گالنی 3 دلار است، احتمالا این بخش با افت بیشتری رو‌به‌رو خواهد شد.
یکی از مقامات ارشد تویوتا گفته است که اگر در سال 2018 قیمت بنزین در حدود گالنی 3 دلار باشد، این شرکت نخواهد توانست قوانین بهره‌وری سوخت در آمریکا را برآورده کند. اگر تویوتا نتواند این کار را انجام دهد، پس چه کسی می‌تواند؟ البته قیمت نفت ظرف چهار دهه گذشته دچار نوسان شده است و احتمال افزایش دوباره آن وجود دارد؛ اما این احتمال که قیمت‌ها با افزایش رو‌به‌رو نشود بیشتر است. به نظر می‌رسد به نقطه‌ای رسیده‌ایم که دیگر شرایط جهان موجب افزایش قیمت نفت نمی‌شود. از سوی دیگر، درپی ضعف اقتصادهای کشورهای برزیل، روسیه، هند و چین و نقش عربستان سعودی که برای به دست آوردن سهم بیشتر بازار تولید را افزایش داده، عرضه نفت افزایش یافته است؛ اما تردیدی نیست مساله‌ای که در کاهش قیمت نفت نقش اساسی داشته، تولید نفت شیل در آمریکا بوده است. به کمک تکنولوژی جدید استخراج، تولید نفت از سنگ امکان‌پذیر شده و آمریکا علاوه‌بر مصرف‌کننده نفت به یک تولیدکننده عمده نیز تبدیل شده است. گرچه تولید نفت شیل بسیار بحث‌برانگیز است، اما تردیدی نیست که دیگر کشورها نیز به تولید این نوع نفت روی خواهند آورد؛ بنابراین حتی زمانی که اقتصاد جهانی احیا شود، احتمالا نفت و گاز طبیعی بسیاری در بازار موجود خواهد بود، و این چیزی است که خودروسازان را نگران کرده است. از یک سو دولت آمریکا آنها را مجبور کرده است خودروهای کوچک و دارای بهره‌وری سوخت تولید کنند، اما از سوی دیگر مصرف‌کنندگان به‌اندازه کافی این نوع خودروها را خریداری نمی‌کنند. در سال 2017 دولت آمریکا قوانین بهره‌وری سوخت را بازبینی خواهد کرد. در آن زمان مقامات تصمیم خواهند گرفت که آیا رساندن بهره‌وری سوخت به 5/54 مایل بر گالن (3/4 لیتر بر 100 کیلومتر) را ادامه دهند یا از آن عقب‌نشینی کنند. از نظر سیاسی عقب‌نشینی غیرممکن به‌نظر می‌رسد. درواقع، هم‌اکنون لابی حامیان محیط زیست بر کاهش گاز دی‌اکسید کربن در هر مایل بر گالن تاکید می‌کند، اما تکنولوژی مورد نیاز برای رسیدن به این استانداردها ارزان نیست و خانوارهای طبقه متوسط هم‌اکنون نیز پول‌شان را در بازار خودروهای جدید خرج نمی‌کنند؛ بنابراین اگر افراد بیشتری به استفاده از خودروهای قدیمی خود ادامه دهند، پیشرفت چندانی صورت نمی‌گیرد.
بنابراین چه باید کرد؟ باید به صنعت خودرو فرصت بیشتری داد تا خود را با شرایط سازگار کند. به جای رعایت کامل سقف استانداردهای بهره‌وری سوخت در سال 2025، به خودروسازان فرصت داده شود تا سال 2033 به این استانداردها برسند. این هشت سال، موجب می‌شود چرخه عمر پلت‌فرم خودرو افزایش یابد و در نتیجه بی‌اندازه به خودروسازان کمک خواهدشد.
راه دیگر هم این است که برای ارائه تکنولوژی صرفه‌جویی در سوخت، اعتبارات بیشتری در اختیار خودروسازان قرار گیرد. به هر حال باید به خودروسازان کمک شود، چه آنکه تا وقتی مصرف‌کنندگان عادات خرید خود را تغییر ندهند، خودروسازان به کمک نیاز خواهند داشت. چه کسی تصور می‌کرد صنعت خودرو روزی نیاز به حمایت در برابر کاهش قیمت سوخت داشته باشد؟