گروه خودرو: آنگونه که پیداست با واردات خودرویی چون i8 بی‌ام‌و که قیمتی بالای 3 میلیارد تومان در ایران پیدا کرد، مسوولان مجاب شده‌اند که حجم موتور نمی‌تواند معیاری بر لوکس بودن یک خودرو باشد، برهمین اساس باید معیار دیگری را برای ممنوعیت واردات خودروهای لوکس مدنظر قرار دهند.

در همین حال طرح موضوع تغییر معیار لوکس بودن خودروهای وارداتی در حالی از سوی مسعود کرباسیان رئیس گمرک کشور دو روز پیش مطرح شد که برخی وارد‌کنندگان خودرو نسبت به ایجاد ممنوعیت دوباره واردات خودروهای بالای 2500 سی‌سی طی سال‌جاری به‌دلیل لوکس بودن انتقاد داشتند. به عقیده آنها این موضوع خلاف اصول اقتصادی ‌است؛ زیرا تعیین خودروی لوکس براساس حجم موتور مبنای منطقی ندارد. بسیاری از کارشناسان و واردکنندگان خودرو معتقدند که براساس استانداردهای روز جهان خودرویی که قیمت بالا و امکانات جانبی زیادی داشته باشد، لوکس محسوب می‌شود و حجم موتور به تنهایی معیار منطقی در این زمینه نیست؛ زیرا به‌دلیل پیشرفت تکنولوژی، خودروهای با حجم موتور بالای 2500 سی‌سی ممکن است از مصرف سوخت پایینی برخوردار باشند. بر همین اساس آنها پیشنهاد خود در خصوص معیارهای لوکس بودن براساس تجربه جهانی را به وزارت صنعت، معدن و تجارت و گمرک جمهوری اسلامی ارائه کردند تا تشخیص خودروی لوکس، براساس این استانداردها صورت بگیرد. آنگونه که به‌نظر می‌رسد مسعود کرباسیان نیز برهمین اساس از پیشنهاد طرح ترکیبی ارزش خودرو و حجم موتور به‌عنوان معیار لوکس بودن خودرو به وزارت صنعت، معدن و تجارت خبر داده و اینکه وزارت صنعت به‌دلیل پیچیده بودن، بررسی آن را به آینده نزدیک موکول کرده است.

این موضوع در حالی در موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی وزارت صنعت، معدن و تجارت مورد بررسی قرار گرفته و نتایج آن به وزارت صنعت نیز ارائه شده که بنابر اخبار غیررسمی این وزارتخانه با انجام اصلاحات متعدد تاکنون با آن موافقت نکرده است. بنا به گفته یک منبع آگاه در طرح پیشنهادی موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی ترکیب ارزش و حجم موتور معیار لوکس بودن خودرو قرار گرفته است که این موضوع به‌دلیل پیچیده بودن و داشتن جزئیات بسیار تاکنون نتوانسته نظر مثبت مسوولان وزارت صنعت را به همراه داشته باشد. با این حال برخی از کارشناسان معتقدند مسوولان باید تجدیدنظر جدی در این رابطه داشته باشند؛ زیرا بحث ممنوعیت واردات خودروهای لوکس به‌دلیل ارز بری بالا و بحث مصرف سوخت آنها در دولت دهم صورت گرفت که در حال حاضر به‌دلیل واردات خودروهای کمتر از 2500 سی‌سی اما با قیمت‌های بالا این موضوع به چالش کشیده شده است، بنابراین از آنجا که سیاست‌های گذشته کارآمد نبوده باید معیار دیگری را مدنظر قرار داد. یکی از اعضای انجمن واردکنندگان خودرو در گفت‌و‌گو با «دنیای اقتصاد» با اشاره به اینکه تعریف جامعی از خودروی لوکس در کشور صورت نمی‌گیرد عنوان می‌کند که هم اکنون شاهد ورود خودروهایی با حجم موتور زیر 2500 سی‌سی به کشور هستیم این در شرایطی است که خودروهای مذکور جزو خودروهای لوکس دنیا محسوب می‌شوند. وی به واردات خودروی i8 بی‌ام‌و اشاره می‌کند و می‌گوید: این خودرو حجم موتور 1300 سی‌سی دارد در حالی که در دنیا جزو خودروهای لوکس است، اما از آنجا که مصرف‌کنندگان خودروی لوکس یا گران قیمت باید مالیات بیشتری پرداخت کنند با تخفیف مالیاتی روبه‌رو شده است. وی با اشاره به اینکه حجم موتور معیار درستی برای لوکس بودن نیست، می‌افزاید: خودرویی چون «های لوکس» هر چند حجم موتور بالای 2500 سی‌سی دارد، اما در بخش‌های حمل و نقل عمومی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ بنابراین در جهان معیار لوکس بودن قیمت خودرو است. در همین باره یکی از کارشناسان می‌گوید: بسیاری از خودروهایی که لوکس محسوب می‌شوند، حجم موتوری زیر 2000 سی‌سی دارند، اما لوکس بودن آنها براساس برند، قابلیت‌های خودرو و آپشن‌ها است. وی می‌افزاید: مصرف سوخت بسیاری از خودروها با وجود حجم موتور بالا به‌دلیل ارتقای تکنولوژی کاهش یافته است.

چالش وزارت صنعت در تغییر معیار

هر چند پیشنهاد تغییر معیار لوکس بودن از سوی رئیس گمرک کشور اعلام شد اما بنا به گفته برخی از اعضای انجمن واردکنندگان خودرو این موضوع نیز توسط واردکنندگان خودرو مورد توجه قرار گرفته است به طوری که جلساتی بین اعضای انجمن و مسوولان گمرک و وزارت صنعت برای تغییر معیار صورت گرفته است. موضوعی که توسط یکی از اعضای موسسه تحقیقات و پژوهش‌های بازرگانی وزارت صنعت نیز تایید شده است؛ بنابراین به‌نظر می‌رسد که چالش وزارت صنعت با تعیین معیار لوکس بودن، براساس ارزش و حجم موتور به‌دلیل پیچیدگی در نحوه اجرا باشد. براین اساس، اولین مشکل وزارت صنعت در تعیین ملاک ارزش خودرو، سردرگمی در مشخص کردن آستانه قیمتی برای لوکس بودن خودرو است. مشکل دیگر وزارتخانه آن است که در صورت تعیین ارزش خودرو به‌عنوان ملاک لوکس بودن بسیاری از خودروهای عمومی مانند آمبولانس‌ها یا خودروهای حمل و نقل عمومی که قیمت بالایی دارند نیز ممنوع می‌شوند بنابراین این ملاک در صورتی باید مدنظر قرار بگیرد که در جزئیات طرح نهایی به استثناها اشاره شود تا واردات این نوع خودروها با مشکل مواجه نشود. در همین زمینه یکی از کارشناسان در گفت وگو با «دنیای اقتصاد» می‌گوید: هر چند تعیین چنین معیاری کار را برای مسوولان سخت می‌کند، اما ترکیب معیار ارزش خودرو ومصرف سوخت بسیار معقولانه تر از در نظر گرفتن تنها حجم موتور است. وی در این باره به تجربه کشور استرالیا اشاره می‌کند و می‌گوید: در این کشور خودروهای بالای 65 هزار دلار لوکس محسوب می‌شوند، اما به خودروهایی که از سوخت‌های پاک یا هیبریدی استفاده می‌کنند نیز تخفیف‌های مالیاتی بسیاری داده می‌شود.

رفع ممنوعیت واردات خودروهای لوکس؟

با وجود آنکه در حال حاضر بحث جایگزینی معیار ارزش خودرو و مصرف سوخت به جای حجم موتور مطرح است، اما یکی از کارشناسان از رفع کلی قانون ممنوعیت واردات خودروهای لوکس در آینده خبر می‌دهد و معتقد است در صورتی که ایران بخواهد عضویت ناظر خود در سازمان تجارت جهانی را به عضویت دائم تغییر دهد باید از هر گونه ممنوعیت در واردات به کشور جلوگیری کند و با قراردادن مالیات‌های سنگین برای مصرف‌کنندگان این کالاها واردات آنها را به حداقل برساند. آنگونه که به‌نظر می‌رسد در طرح تدوین شده در موسسه پژوهش‌های مطالعات و بازرگانی با اشاره به تجربه‌های جهانی در خصوص خودروهای لوکس به موضوع برداشته شدن ممنوعیت واردات خودروهای لوکس و در نظر گرفتن مالیات سنگین برای مصرف‌کنندگان این خودروها نیز اشاره شده است. موضوعی که مشخص نیست وزارت صنعت در حال حاضر با آن موافقت کند؛ زیرا این موضوع ممکن است با انتقادهای بسیاری از سوی برخی از جریان‌های سیاسی مواجه شود.