با تفاوت میان اسب بخار و گشتاور آشنا شوید + ویدئوی آموزشی با زیرنویس فارسی

در این نوشته و ویدئوی همراه آن، دو مفهوم اسب بخار و گشتاور به زبانی ساده توضیح داده شده است.

اگر قرار باشد رانندگی با یک خودرو لذت بخش باشد، مسلماً به چیزی فراتر از قرار دادنِ یک موتور بسیار بزرگ زیر درب کاپوت احتیاج است و موضوع پیچیده تر از آن است که در ظاهر به نظر می رسد. موتورها برای کاربردی خاص طراحی و تنظیم می شوند، این کاربرد می تواند مصرف سوخت پایین یا عملکرد بالا باشد. دو اصطلاحی که معمولاً در مورد موتورها مطرح می شود، اسب بخار و گشتاور است. غالباً فقط به یکی از این دو توجه می کنند و دیگری را در نظر نمی گیرند، به طور مثال ممکن است بهترین دوست شما بگوید که فقط گشتاور مهم است و اسب بخار اهمیت زیادی ندارد، اما واقعیت این است که موضوع کمی پیچیده تر از این است. خوشبختانه کانال “آموزش مفاهیم مهندسی” یا همان Engineering Explained در یوتیوب، ویدئوی بسیار جالبی درباره این دو مفهوم منتشر کرده که نشان می دهد چطور هر دو مفهوم اسب بخار و گشتاور به حرکت کردنِ یک خودرو مرتبط می شوند. در ادامه خلاصه ای از این مفاهیم را به صورت جداگانه توضیح می دهیم.

گشتاور نیرویی است که بر مکانی که فاصله دارد اعمال می شود، به طور مثال نیروی حاصل از احتراق توسط شاتون (Connecting rod) به میل لنگ که در فاصله ای دورتر قرار دارد وارد می شود. اسب بخار سرعت انجام شدنِ کار است. در واقع اسب بخار برابر است با حاصلضرب گشتاور در دور موتور. اگر در درک مفاهیم مقدماتی فیزیک یا جبر با مشکل مواجه بوده اید، ممکن است الان دچار سرگیجه شده باشید. در ویدئوی آموزشی، جِیسون فِنسک (Jason Fenske)، صاحب کانال “آموزش مفاهیم مهندسی” یا همان Engineering Explained در یوتیوب، توضیح بسیار بهتری از تفاوت دو مفهوم قدرت و گشتاور ارائه می دهد که چنین توضیحی در مقاله نمی گنجد و پیشنهاد می کنیم حتماً این ویدئو را تماشا کنید.

در این ویدئو، جِیسون فِنسک برای اینکه بتواند به خوبی اختلاف میان اسب بخار و گشتاور را نشان دهد، دو خودروی هم سایز و هم وزن را در نظر می گیرد. مشخصات این خودروها به شرح زیر است:

• خودروی اول: 200 اسب بخار قدرت و 135.5 نیوتن متر گشتاور
• خودروی دوم: 100 اسب بخار قدرت و 271 نیوتن متر گشتاور

یعنی قدرت خودروی اول دو برابر قدرت خودروی دوم است، اما گشتاور آن نصفِ گشتاورِ خودروی دوم است، در حالیکه قدرت خودروی دوم نصفِ قدرتِ خودروی اول است، اما گشتاور آن دو برابر گشتاور خودروی اول است. حال سوالی که پیش می آید این است: کدام یک از این دو خودرو سریع تر هستند؟ اگر جواب شما خودروی اول با 200 اسب بخار قدرت است، باید بدانید که پاسخ شما صحیح است، چرا که این خودرو کار مورد نظر که انتقال از نقطه ای به نقطه دیگر است را سریع تر انجام می دهد.

دنده ها هم می توانند روی گشتاور تاثیرگذار باشند. جِیسون فِنسک در مثالی که در این زمینه می زند، از یک آچار استفاده می کند. اگر نیرو یکسان باشد، گشتاوری که آچار با دسته بلند ایجاد می کند از گشتاوری که آچار با دسته کوتاه ایجاد می کند بیشتر است. دلیل این اختلاف در گشتاور ایجاد شده توسط آچار با دسته بلند و آچار با دسته کوتاه این است: گشتاور برابر است با حاصلضرب نیرو در فاصله، بنابر این حتی اگر نیرو یکسان مانده و تغییری نکند ولی فاصله بیشتر شود، مسلماً گشتاور افزایش پیدا می کند.

اگر پس از خواندن متن باز هم به خوبی مفهوم قدرت و گشتاور را متوجه نشده اید، پیشنهاد می کنیم ویدئوی آموزشی را تماشا کنید. هیچ وقت برای یادآوری مفاهیم پایه فیزیک و یاد گرفتن تفاوت میان اسب بخار و گشتاور دیر نیست.

تفاوت اسب بخار و گشتاور به زبان ساده

منبع: وب سایت موتور وان (Motor1.com)