تنش در حاشیه نمایشگاه خودروی ژنو

نمایشگاه خودروی ژنو به رسم هر سال در ۷ سالن زیبا و مجهز پلسکپو در سوئیس برگزار می‌شود. در این دوره بیش از ۲۲۰ شرکت ۹۰۰ مدل خودرو را در فضایی به وسعت ۱۱۰ هزار متر مربع در معرض دید عموم قرار داده‌اند. اما تحولات صنعت خودرو در جهان از پس این ظاهر شکوهمند رخ نمودند. تولیدکنندگان خودروهای لوکس که در سال ۲۰۱۷ موفق به ثبت رکوردهای تاریخی فروش شده‌اند، مدل‌های تازه خود را به نمایش گذاشتند، اما در پس زرق و برق این خودروهای گران‌قیمت، دغدغه‌های تازه‌ای مشهود است. روندی که اغلب با نام «انقلاب خودروهای برقی و خودران» از آن یاد می‌شود همه فعالان صنعت خودرو را به تکاپو واداشته است، با وجود این نمایشگاه ژنو به بستری برای تقابل رویکردهای مختلف در این زمینه تبدیل شده است.

دیزلی‌ها در سراشیبی سقوط یا در انتظار رنسانس؟

نخستین نگرانی معطوف به کاهش روزافزون فروش خودروهای دیزلی است. به نظر می‌رسد مدل‌های دیزلی جایگاه خود را در سالن‌های نمایشگاه ژنو از دست داده‌اند و صحنه را به رقبای بنزین‌سوز و هیبریدی واگذار کرده‌اند. روند نزولی فروش خودروهای دیزلی نگرانی خودروسازان اروپایی را برانگیخته است چرا که در سایه حمایت‌های مقامات قانون‌گذار و به‌منظور کاهش سطح انتشار دی‌اکسید کربن، خودروهای دیزلی را به تدریج جایگزین مدل‌های بنزین‌سوز کرده‌اند. رسوایی آلایندگی خودروهای فولکس‌واگن که در سال ۲۰۱۵ روی داد، اعتماد عمومی به فناوری خودروهای دیزلی را خدشه‌دار کرده است. برخی شهرهای بزرگ نظیر پاریس در نظر دارند تردد خودروهای دیزلی را در مناطق مرکزی به‌طور جدی محدود یا کاملا ممنوع کنند. غروب ستاره بخت خودروهای دیزلی سبب شده است همتایان بنزین‌سوز آنها پس از سال‌ها سهم خود را در بازارهای اروپایی پس بگیرند. در این میان خودروهای هیبریدی و برقی جدید هم توجه دوستداران محیط‌زیست را به خود جلب کرده‌اند.

درحالی‌که تویوتا اعلام کرده فروش خودروهای دیزلی را در اروپا متوقف خواهد کرد، ماتیاس مولر مدیر گروه خودروسازی فولکس‌واگن در حاشیه نمایشگاه ژنو گفت:«رنسانسی در خودروهای دیزلی روی خواهند داد و مشتریانی که تجربه استفاده از خودروهای دیزلی را داشته‌اند به این نتیجه خواهند رسید که تجربه راندن آن خودروها بسیار لذت‌بخش بوده است. مردم بار دیگر خواهند پذیرفت که خودروهای دیزلی با محیط‌زیست سازگارند و دلیلی ندارد که دوباره برای خرید خودروهای دیزلی مشتاق نباشند.» البته پیش از رسوایی دیزل گیت هم کارشناسان انتقادهایی به این فناوری وارد کرده بودند، زیرا به‌رغم کاهش انتشار دی اکسید کربن، استفاده از خودروهای دیزلی سبب افزایش انتشار اکسید نیتروژن و سایر گازهای سمی می‌شود.

ناکجاآباد برقی و خودران

خودروسازان در مواجهه با موج برقی‌سازی و خودران‌سازی با چالش‌های بسیاری روبه‌رو هستند. از سویی بزرگ‌ترین و شاخص‌ترین خودروسازان جهان ظرف سال‌های گذشته ده‌ها میلیارد دلار برای توسعه خودروهای برقی و خودران صرف کرده‌اند، اما هنوز تخمین درستی از میزان تقاضای بازار برای این محصولات وجود ندارد. امسال در هشتادوهشتمین نمایشگاه خودروی ژنو شاهد رونمایی مدل‌های مفهومی و خودروهای جدید برقی و خودران بودیم. در عین حال خودروسازان به‌منظور تبعیت از استانداردهای سختگیرانه آلایندگی ناچارند عملکرد خودروهای درون‌سوز کنونی را نیز به‌طور قابل ملاحظه‌ای بهبود دهند، چرا که این خودروها هنوز بخش اعظم فروش را تشکیل می‌دهند. این به معنای صرف هزینه‌های سرسام‌آور در دو جبهه درون‌سوز و برقی است. خودروسازان ناگزیرند برای تامین مخارج پروژه‌های تحقیق و توسعه، در هزینه‌های عملیاتی خود صرفه‌جویی کنند. برقراری تعادل در اختصاص منابع به این دو بخش، بسیار پیچیده و مستلزم در اختیار داشتن برآوردی دقیق از وضعیت کنونی و آتی است. از سوی دیگر رواج خودروهای برقی و خودران سبب شده است شرکت‌های فناورانه نیز بخت خود را در تولید‌ خودروهای آینده بیازمایند. هر سال استارت‌آپ‌های متعددی اعلام می‌کنند فناوری‌های تازه‌ای در اختیار دارند که آنها را در زمینه تولید خودروهای برقی و خودران از رقبا متمایز خواهد ساخت. خودروسازان در ابتدا این ادعاها را چندان جدی تلقی نمی‌کردند، اما عرضه موفق «مدل سه» تسلا نشان داد کامیابی در تولید خودروهای جدید منوط به سابقه‌ای درخشان در تولید درون‌سوزها نیست. خودروسازانی نظیر تویوتا و بی‌ام‌و چاره کار را در آن دیدند که در استارت‌آپ‌های فناورانه سرمایه‌گذاری کنند تا از قافله نوآوری‌ها عقب نمانند، اما بسیاری از خودروسازان توان مالی لازم را در اختیار ندارند.

درحالی‌که اغلب خودروسازان مطرح جهانی در رقابتی نفسگیر می‌کوشند توانمندی خود در به‌کارگیری فناوری‌های برقی و خودران را در نمایشگاه‌ها نشان دهند، یوشیوهیرو ساوا مدیر جهانی لکسوس در نمایشگاه ژنو خطاب به رسانه‌ها اعلام کرد لکسوس برنامه توسعه ویژگی‌های خودران را در مدل‌های جدیدش متوقف کرده است و تا زمانی که این فناوری قابل اعتماد نباشد حاضر به ارائه آن در خودروهایش نخواهد بود. به باور او این تصمیم محافظه‌کارانه نیست و لکسوس همواره ایمن‌ترین خودروهای جهان را تولید خواهد کرد. بحث ایمنی در فناوری‌های خودران در سطح شهرها دغدغه بسیاری از کارشناسان و قانون‌گذاران در سراسر دنیاست، اما خودروسازان در غیاب قوانین روشن و مدون، وعده‌ می‌دهند ظرف سال‌های آینده خودروهای تمام خودران را روانه بازار خواهند کرد و سامانه‌های پیشرفته مسیریابی و ارتباطی را جایگزین رانندگان خواهند کرد.