دیاگ چیست و چگونه کار می‌کند؟

دیاگ چیست؟

دیاگ خودرو یا دیاگ زدن خودرو به‌معنای اجرای عملیات عیب‌یابی توسط دستگاه دیاگ است. دستگاه دیاگ یکی از ابزارهای ساده عیب‌یابی خودرو است که معمولاً کمترین خطا را در شناسایی ایرادهای موتور دارد. با استفاده از این دستگاه دیگر نیازی به باز کردن موتور خودرو و چک کردن قطعات آن وجود ندارد، در نتیجه روند عیب‌یابی بسیار ساده، کوتاه و کم‌هزینه‌تر خواهد شد.

دستگاه دیاگ می‌تواند به شکل یک آمپرسنج یا حتی تبلت باشد. این دستگاه توسط سوکت به خودرو متصل می‌شود و پس از انتخاب مدل، کار خود را شروع می‌کند. دستگاه دیاگ همه اطلاعات مربوط به خطای خودرو را به متخصص ارائه می‌دهد تا او مشکل خودرو را رفع کند.

بسته به مدل خودرو، سوکت مخصوص اتصال دستگاه دیاگ در کنار موتور یا کابین داخلی قرار دارد. این دستگاه به گزینه پاک کردن خطا هم مجهز است،‌ بنابراین تمام خطاها و مشکلاتی که به‌صورت نرم‌افزاری قابل حل باشند، توسط دستگاه دیاگ رفع خواهند شد. سایر خطاها منشاء سخت‌افزاری دارند، در نتیجه قطعه مربوط به آن بخش باید تعمیر یا تعویض شود.

انواع شیوه‌های دیاگ زدن خودرو

عیب‌یابی خودرو از طریق دیاگ به سه روش انجام می‌شود. در هر سه روش، اتصال به خودرو توسط رابط OBD2 برقرار می‌شود.

۱. دستگاه دیاگ دارای مانیتور مخصوص

۲. عیب‌یابی با نرم‌افزارهای قابل نصب روی لپ‌تاپ یا کامپیوتر

۳. عیب‌یابی با نرم‌افزارهای قابل نصب روی گوشی هوشمند

دستگاه دیاگ دارای مانیتور مخصوص

این نوع از دستگاه‌های دیاگ خودرو، معمولاً اندازه یک تبلت هستند و از طریق مانیتور آن‌ها می‌توان عیب‌یابی و رفع عیب را انجام داد. این نوع از دستگاه دیاگ با وجود گران‌تر بودن، بهترین عملکرد را در مقایسه با دستگاه‌های هم‌رده دارد.

دیاگ به وسیله برنامه‌های قابل نصب روی لپ‌تاپ یا کامپیوتر

برای این کار می‌توانید لپ‌تاپ را با استفاده از وایفای و آداپتور OBD2 به خودرو وصل کنید تا فرآیند عیب‌یابی انجام شود.

دیاگ با اپلیکیشن‌های گوشی هوشمند

اپلیکیشن‌های اندروید و iOS زیادی برای دیاگ با گوشی هوشمند وجود دارند. مهم‌ترین مزیت این روش، مقرون‌به‌صرفه بودن آن است. مزیت دوم، امکان به‌روزرسانی ساده اپلیکیشن و کدهای خطاست. سومین مزیت، استفاده آسان از این اپلیکیشن‌ها است. برای این کار باید از بلوتوث و آداپتور OBD2 استفاده کنید.

طرز کار با دستگاه دیاگ چیست و مراحل دیاگ زدن خودرو چگونه است؟

۱. اتصال دستگاه دیاگ به کامپیوتر خودرو

استفاده از دستگاه دیاگ به سادگی وصل کردن یک دستگاه معمولی و روشن کردن آن است. مسئله اصلی این است که پورت مناسب را پیدا کنید و نحوه کار با دستگاه را بدانید.

برای این کار باید ورودی OBD2 خودرو را پیدا کنید؛ این ورودی معمولاً جایی نزدیک به جعبه فرمان یا زیر آن قرار دارد.

البته این ورودی در بعضی مدل‌ها در سمت سرنشین یا اطراف کنسول مرکزی است. برای یافتن محل دقیق آن به دفترچه راهنمای خودرو مراجعه کنید. حتما قبل از وصل کردن دستگاه دیاگ به خروجی OBD2، خودرو را خاموش کنید.

دستگاه دیاگ داده‌ها را از درگاه عیب‌یابی (OBD2) داخل خودرو دانلود می‌کند. این درگاه که به‌صورت استاندارد در تمام خودروهای تولیدشده در بازار جهانی وجود دارد، امکان دسترسی به تقریباً تمام خطاهای شناسایی‌شده توسط کامپیوتر مرکزی را می‌دهد.

بعد از اتصال کانکتورهای انتهایی دستگاه دیاگ به درگاه OBD2، خودرو را روشن کنید. البته اگر پیشرانه خودروی شما کدها را ذخیره می‌کند، نیازی به این کار ندارید. معمولاً برای اینکه کامپیوتر مرکزی بتواند سلامت پیشرانه را به درستی کنترل کند، باید استارت بزنید و موتور را روشن نگه دارید.

۲. دانلود کدها

فرآیند تشخیص ایراد نیازمند کدهای خاصی است که خودرو هنگام عیب‌یابی نشان می‌دهد. دستگاه دیاگ این کدها را دانلود می‌کند، می‌خواند و بخش‌های دچار نقص را تشخیص می‌دهد. برای خواندن کدها باید این مراحل را طی کنید:

• روشن کردن دستگاه دیاگ: بیشتر آن‌ها دکمه پاور ساده‌ای دارند. اگر دستگاه عیب‌یاب بلوتوثی دارید که به‌طور خودکار روشن نشده است، آن را از محل اتصال به درگاه روشن کنید.
• ورود به بخش اسکن یا عیب‌یابی: بعضی از دستگاه‌ها پس از اتصال به‌صورت خودکار فرآیند کدخوانی را شروع می‌کنند. در غیر این صورت برای شروع عیب‌یابی، باید وارد بخش جستجو یا اسکن دستگاه شوید.
• ثبت داده‌ها: معمولاً در عرض چند ثانیه پس از اتمام اسکن، مشکلات یا کد خطاهای شناسایی‌شده نمایش داده می‌شوند. اگر دستگاه توضیح دقیقی درباره معنی کد خطا به شما نداد، به آن کدها توجه کنید. بعضی از دستگاها کدها را ذخیره و بعضی آن را در رایانه یا وب‌سایت مختص خواندن کدهای خطا دانلود می‌کنند یا بلافاصله پس از نمایش، توضیحات مختص به هر کد خطا را نشان می‌دهند.

۳. خواندن کدها

برای درک تمام کدهای خطا به کدخوان نیاز دارید، تا هر کد خطا را به کلمات ساده و قابل فهم تبدیل کند. با روش‌های زیر می‌توانید این مسئله را حل کنید:

• جستجوی آنلاین برای کد خطا: با نوشتن کد در قسمت جستجوی مرورگر، می‌توانید به سادگی اطلاعات مورد نیاز خود را به دست بیاورید.

• استفاده از نرم‌افزارهای تخصصی: بعضی از برنامه‌های کامپیوتری می‌توانند کد خطا را از ابزار تشخیص دانلود کنند و اطلاعات به دست آمده را مستقیماً از دستگاه یا رایانه بخوانند.
• خواندن مستقیم اطلاعات از دستگاه دیاگ: ابزارهای عیب‌یاب حرفه‌ای، توضیحات هر کد خطا را روی صفحه دستگاه نمایش می‌دهند.

۴. رفع خطا با دستگاه دیاگ

پس از تشخیص خطا و کسب اطلاعات اولیه، نوبت به رفع عیب می‌رسد. اگر در تعمیر خودرو مهارت دارید، کار شما بسیار ساده خواهد بود. البته هر کد الزاماً به‌معنای وجود مشکل در همان قطعه نیست و شاید ریشه مشکل از جایی دیگر باشد. در این مورد فقط با کسب تجربه می‌توانید مشکل را رفع کنید. بنابراین در صورت در اختیار نداشتن ابزار و دانش کافی، بهتر است به یک مکانیک ماهر مراجعه کنید.

مشکلات قابل شناسایی توسط دستگاه دیاگ چیست؟

تست دیاگ خودرو می‌تواند مشکلات پیشرانه، گیربکس، سیستم اگزوز، ترمزها، عملکرد انژکتور سوخت، جریان هوا، مایع خنک‌کننده، کوئل‌های احتراق و دریچه گاز را نشان دهد.

پارامترهای قابل بررسی توسط دستگاه دیاگ چه هستند؟

دور موتور، ولتاژ باتری، استپر موتور، گشتاور موتور، سرعت خودرو، سرعت فن موتور، دمای آب رادیاتور، وضعیت جعبه دنده، زمان شارژ کویل، ولتاژ سنسور اکسیژن، وضعیت سیستم تهویه،، ولتاژ و زاویه دریچه گاز، درصد شیر برقی کنیستر، وضعیت ترموستات ورودی کولر، وضعیت سیستم کنترل آلودگی هوا، فشار و دمای هوای ورود به منیفولد، زمان و وضعیت پاشش سوخت از انژکتورها.

هزینه دیاگ زدن خودرو چقدر است؟

اتصال دستگاه دیاگ، خواندن پارامترها و دریافت کدهای خاص هر بخش از خودرو و عملگرها هزینه خاصی ندارد. در واقع اهمیت خطاهای ثبت‌شده و روش حل آن‌ها هزینه دیاگ خودرو را مشخص می‌کند.

به عنوان مثال، رفع خطای ECU با یک کلیک در برنامه انجام می‌شود. اما رفع مشکلات ناشی از خرابی قطعات هزینه بیشتری خواهد داشت.

دلایل وصل نشدن دستگاه دیاگ به خودرو چیست؟

• مشکلات نرم‌افزاری: گاهی نرم‌افزار ECU دچار ایراد می‌شود و در نتیجه دستگاه عیب‌یاب نمی‌تواند به کامپیوتر متصل شود و آن را بخواند.
• دلایل سخت‌افزاری: تمام واحدهای تعبیه‌شده در خودرو، به ویژه ECU، از طریق آی‌سی مخصوص به دستگاه دیاگ متصل می‌شود. خرابی در آی‌سی و سایر مدارهای متصل به آن، منجر به عدم اتصال به دستگاه خواهد شد.

• قطعی کابل عیب‌یاب خودرو: در زمان اتصال کابل‌ دیاگ به ورودی OBD2 حتماً از اتصال کامل و محکم آن مطمئن شوید.
• اختلال در مدار دستگاه دیاگ خودرو: در بعضی شرایط، دستگاه دیاگ دچار ایراد می‌شود و نمی‌تواند به ECU متصل شود.

جمع‌بندی

دیاگ‌ زدن خودرو را صرفاً پس از به وجود آمدن مشکل یا روشن شدن چراغ چک موتور انجام ندهید. این کار را مانند سرویس‌های دوره‌ای جدی بگیرید، چون بروز مشکل در اجزای موتور یا سایر بخش‌ها، فقط با خواندن کدهای خطا توسط دستگاه دیاگ مشخص خواهد شد.