راهکار برون‌رفت از چالش‌های صنعت خودرو
روز گذشته تحلیل موسسه مطالعاتی مکنزی پیرامون ویژگی‌های صنعت خودروی ایران منتشر شد. این در شرایطی است که مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی نیز نقد و تحلیل کارشناسی در مورد این گزارش ارائه کرده است. در تحلیل مرکز پژوهش‌های مجلس آمده است که در گزارش مکنزی اگرچه میانگین دستمزد در بخش تولید خودرو پایین است، اما به‌دلیل نیروی كار مازاد فراوان و عدم امکان تعدیل نیروهای مازاد، مزیت دستمزد پایین مي‌تواند مزیت رقابتي صنایع خودروسازی ایران را تحت‌الشعاع خود قرار دهد. نکته مهم دیگر تعیین سازوكار عملي برای انتقال دانش فني برندهای طرف قرارداد صنعت خودروسازی ایران به‌منظور جلوگیری از به‌وجود آمدن بازار صرفا مونتاژ خودرو و عدم تکرار تجارب ناموفق قبلي، در راستای سیاست‌های اقتصاد مقاومتي و بالا بردن بهره‌وری نیروی كار در متن قراردادهای دوجانبه است كه باید مورد تاكید قرار گیرد.
مباحث تحلیلي موسسه مذكور مبتني بر اصلاح صنعت خودروسازی، افزایش تولید، تقویت بهره‌وری و افزایش قدرت رقابت پذیری بر پایه فضای محیطي اقتصادی و ساختار معیوب كنوني صنعت خودروسازی ایران بنا شده است این در حالي است كه درخصوص مباحث فضای اقتصادی صنعت خودروسازی كشور و مشکلات ساختاری این صنعت و بحث اجرای كامل سیاست‌های كلي اصل 44 قانون اساسي و واگذاری كامل مدیریت به بخش خصوصي تاكیدی نشده است. حال در كنار چالش‌های مطرح شده در گزارش مذكور و براساس نتایج به دست آمده در مطالعات مركز پژوهش‌های مجلس مي‌توان روند نزولي سهم صنعت خودرو از ارزش افزوده بخش صنعت و تنزل آن از 20 به 10 درصد، حجم پایین تشکیل سرمایه و پایین بودن بهره‌وری نیروی كار، افزایش حجم واردات خودرو و كاهش صادرات خودرو در سال‌های اخیر را از دیگر چالش‌های عمده صنعت خودروی كشور برشمرد. مهم‌ترین راهکارهای برون‌رفت از چالش‌های موجود صنعت خودرو كه باید مورد توجه سیاستگذاران در رده‌های مختلف، نظارتي و اجرایي قرار گیرد عبارتند از:
1. واگذاری كامل مدیریت به بخش خصوصي و رفع مشکلات ساختاری مدیریتي
2. استفاده از پلت‌فرم مشترک و توسعه آن در مقیا س جهاني از طریق سرمایه‌گذاری مشترک
3. افزایش در حجم تشکیل سرمایه با استفاده از منابع مالي داخلي و خارجي
4. اصلاح ساختار تولید و بهبود در مدیریت منابع
5. كاهش هزینه‌های مالي و سربار و ساماندهي شركت‌های اقماری وابسته غیرضرور
6. افزایش سرمایه‌گذاری در مراكز تحقیق و توسعه
7. تقویت سیستم‌های نظارت دقیق بر استاندارد خودروهای تولیدی
در نتیجه‌گیری نهایي باید گفت كه به رغم نکات خوب گزارش موسسه مکنزی در زمینه آسیب شناسي صنعت خودروی ایران، اما درخصوص نحوه دستیابي به اهداف پیش‌بیني شده در سال 2035 میلادی، راهکارهای مطلوب ارائه نشده و بیشتر رویکرد خوشبینانه و سازگار با جریان دولت فعلی و امید به آینده را ترسیم كرده است./دنیای اقتصاد
