روند تغییر «نسبت واردات خودرو به تولید»
ضوابط جدید واردات خودرو در شرایطی روند ورود خودروهای خارجی را به کشور محدود خواهد کرد که آمارهای موجود نشان میدهند وارداتیها در بیشتر این سالها سهمی اندک در مقایسه با تولید داخل داشتهاند.
طبق آماری که مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی در قالب گزارشی مفصل، منتشر کرده، طی بازه زمانی تقریبا هفت ساله (از ۱۳۸۹ تا ۹ ماه ۱۳۹۶) در بهترین حالت، خودروهای وارداتی کمتر از ۱۳ درصد از کل خودروهای عرضه شده به بازار کشور را در اختیار داشتهاند و کمترین سهم آنها نیز حدود سه درصد بوده است. بر این اساس، طی سال ۱۳۸۹ حدود یک میلیون و ۳۶۰ هزار دستگاه خودرو در کشور به تولید رسیده و از آنسو بیش از ۴۳ هزار محصول خارجی نیز وارد شده است تا سهم وارداتیها نسبت به داخلیها، به ۳/ ۲ درصد برسد. در سال بعد اما با توجه به افزایش تولید (بیش از یک میلیون و ۴۲۰ هزار دستگاه) و کاهش واردات (۳۹ هزار و ۷۶۵ دستگاه)، این سهم به ۸/ ۲ درصد رسیده تا کمترین نسبت واردات به تولید خودرو در این سال رقم بخورد.
آمارها میگویند در سال ۱۳۹۱ که آغاز بحران تولید خودرو در کشور به دلیل تشدید تحریمها بود، تنها حدود ۷۸۹ هزار خودرو به تولید رسید و در مقابل، بیش از ۴۵ هزار محصول خارجی وارد کشور شد. نتیجه این اتفاقات، افزایش نسبت واردات به تولید به ۷/ ۵ درصد بود.یک سال بعد با بحرانیتر شدن اوضاع تولید، تیراژ خودروهای داخلی به زیر ۶۳۰ هزار دستگاه کاهش پیدا کرد و این در حالی بود که واردات به یکباره رشدی قابلتوجه را به خود دید و به حدود ۷۹ هزار دستگاه رسید. با توجه به این ارقام، نسبت واردات به تولید خودرو در کشور طی سال ۱۳۹۲ رکورد زد و عدد ۶/ ۱۲ درصد را ثبت کرد که تاکنون شکسته نشده است. هرچند در سال ۹۳ کشور با اوج واردات خودرو (بیش از ۱۰۳ هزار دستگاه) مواجه شد، با این حال چون تولید نیز رونق گرفته و به حدود ۹۶۰ هزار دستگاه رسیده بود، نسبت واردات به تولید کاهش یافت و عدد ۸/ ۱۰ درصد را به ثبت رساند.
آمارهای سال ۹۴ اما از کاهش همزمان تولید و واردات حکایت دارند، به نحوی که تیراژ خودروها به حدود ۸۹۳ هزار دستگاه رسید و واردات به کمتر از ۵۲ هزار دستگاه؛ در نتیجه نسبت واردات به تولید خودرو در این سال نزولی شد و عدد ۷/ ۵ درصد را نشان داد. طی سال ۹۵ نیز که تولید و واردات همزمان بالا رفت، این «نسبت» افزایش یافت و به ۱/ ۶ درصد رسید. در این سال بیش از یک میلیون و ۲۵۵ هزار خودرو به تولید رسید و در مقابل حدود ۷۷ هزار خودرو نیز وارد کشور شد. در نهایت طی ۹ ماه امسال نیز که حدود یک میلیون و ۱۰۴ هزار دستگاه خودرو در کشور تولید شده، آمار واردات به بیش از ۵۶ هزار دستگاه رسیده و در نتیجه نسبت واردات به تولید، عدد ۱/ ۵ را به ثبت رسانده است.