سایه رکود و عدم‌اطمینان بر سر صنعت خودرو اروپا
جدیدترین آمار و ارقام فروش خودرو در قاره اروپا چشم‌انداز تازه و البته تیره و تاری پیش چشم خودروسازان ترسیم کرده است. ساکنان اروپا ممکن است هرگز مثل قبل مشتاق خرید خودرو نباشند و شاید خودروسازان اروپایی مجبور شوند رقابت را برای همیشه در بازاری کوچک‌تر پی بگیرند.
به گزارش دنیای اقتصاد، آمارها از ماه آگوست حاکی از آن است که در آستانه نمایشگاه مهم خودرو فرانکفورت، تقاضا برای خرید خودروهای تازه‌ساخت در برخی از بزرگ‌ترین بازارهای اروپا همچنان سیری نزولی دارد. فلیکس کونرت، مشاور ارشد در حوزه صنعت خودرو اروپا از موسسه PricewaterhouseCoopers می‌گوید شکی نیست که «بازار به خصوص در اروپای غربی اشباع است.» با این حال بسیاری از خودروسازان اعلام کرده‌اند در نمایشگاه پیش رو مدل‌های جدیدی از خودروهایشان را معرفی خواهند کرد.
ماه آگوست معمولا ماهی آرام در بازار اروپا است؛ چرا که بسیاری از نمایندگی‌های فروش کار را به مناسبت تعطیلات تابستانی متوقف می‌کنند، اما مساله تنها این نیست. چنانکه به نظر می‌رسد رفتار مصرف‌کنندگان اروپایی در بخش مالکیت خودرو رو به تغییر است. در پی افزایش میزان بیکاری و سیر صعودی مالیات‌ها در نتیجه سیاست‌های ریاضت اقتصادی در کشورهای اروپایی، جوانانی که قرار بود نسل جدید خریداران خودروهای اروپایی باشند، بیش از هر زمانی محافظه‌کار و صرفه‌جو شده‌اند و خرید خودرو را از فهرست اولویت‌هایشان حذف کرده‌اند.
کارآیی و عمر مفید بالای خودروهای جدید هم مزید بر علت شده و شهروندان اروپا دلیلی برای تعویض خودروهایشان در این اوضاع مبهم و نگران‌کننده نمی‌یابند. مثلا در آلمان، بزرگ‌ترین بازار خودرو اروپا، فروش در ماه آگوست 5 درصد کمتر از ماه مشابه در سال گذشته بوده است. در عین حال اتحادیه خودروسازان آلمان (VDA) گزارش داده ظرف 8 ماهی که از آغاز سال‌جاری میلادی گذشته تقاضا برای خرید خودرو 7 درصد کاهش یافته است. اوضاع در فرانسه، سومین بازار بزرگ اروپا، هم آشفته است. اتحادیه خودروسازان این کشور می‌گوید فروش خودرو در ماه آگوست 11 درصد و ظرف 8 ماه نخست امسال 10 درصد کمتر از سال گذشته بوده است.
موقعیت وخیم بازار خودرو در اسپانیا هم چندان مایه تعجب نیست. از زمان شروع بحران اقتصادی در سال 2009 این کشور پس از یونان متحمل بیشترین فشارها بوده و بارها تا مرز ورشکستگی پیش رفته است. صنعت خودرو هم از این رکود در امان نمانده و بر اساس آخرین گزارش‌ها فروش آن در ماه آگوست 18 درصد کاهش یافته است. این در حالی است که در ماه جولای فروش خودرو در این کشور با 15 درصد افزایش، رشد غافلگیرکننده‌ای داشت و به کورسویی از امید تبدیل شد که حالا معلوم شده دولت مستعجل بوده است.
مقامات دولتی ایتالیا هم می‌گویند طی ماه آگوست فروش در این کشور که روزگاری نه چندان دور شهروندانش از عشاق خودرو بوده‌اند، 6/6 درصد و از ابتدای سال‌جاری 9 درصد کاهش یافته است و در نهایت اتحادیه خودروسازان اروپایی اعلام کرده ظرف نیمه نخست سال 2013 تقاضاهای ثبت‌شده برای فروش خودرو در کشورهای غرب اروپا 6/6 درصد کمتر از مدت مشابه در سال 2012 بوده است. گفتنی است فروش در سال 2012 بیش از 8 درصد کمتر از سال 2011 بوده است.
تحلیلگران معتقدند کاهش فروش خودرو در اروپا گواهی است بر رشد کند اقتصادی در این منطقه، کاهش تمایل به خرید خودرو در شهرهای بزرگ و همچنین رشد صفر یا بسیار آهسته جمعیت در برخی کشورها. کِیدز، مدیر موسسه AlixPartners می‌گوید شاید هیچ‌یک از اینها به تنهایی عامل وضع اسف‌بار فعلی صنعت خودرو در اروپا نباشد، اما مجموع آنها قطعا مانع رشد بازار خواهد شد. مجموع این تحولات نه تنها رقابت را بسیار فشرده کرده، بلکه فشاری کاهنده بر قیمت خودرو داشته و تولیدکنندگان اروپایی ممکن است مجبور شوند محصولاتشان را به مشتریانی که این روزها به شدت به قیمت حساس شده‌اند، ارزان‌تر عرضه کنند.
به زعم ژان-مارک گیل، مدیر گروه بزرگ CLEPA که تأمین‌کننده قطعات برای خودروسازان اروپایی است، کاهش مالکیت خودرو در شهرهای بزرگ اروپا بی‌تردید از نگرانی‌های صنعت خودرو است. در اروپا به ازای هر 1000 نفر 500 خودرو وجود دارد که میانگین بسیار بالایی محسوب می‌شود. اما طی سال‌هاي اخیر این نسبت در شهر بزرگی چون پاریس به 280 خودرو رسیده است؛ یعنی کمتر از نصف میانگین مالکیت خودرو در کشور فرانسه و درست برابر با کشوری چون لهستان. او می‌گوید برخلاف برخی خودروسازان که می‌گویند ثبات به بازار برخواهد گشت و بهبود قطعی است، هیچ نشانی از پیشرفت اوضاع نمی‌بیند.
حتی اگر ثباتی نسبی به بازار بازگردد، برای برخی از بزرگ‌ترین خودروسازان اروپایی مانند پژو-سیتروئن و فیات کافی نخواهد بود. در کنار این دو فورد و جنرال موتورز هم از بزرگ‌ترین خودروسازانی هستند که مدام در حال ضرردهی هستند. بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که چاره فوری در کاهش حجم تولید است. آقای کیدز می‌گوید: «برای تطبیق تولید با نرخ پایین فروش، حجم تولید دست‌کم باید 2 میلیون دستگاه در سال کاهش یابد.»
آخرین پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهند طی سال 2013 مجموع فروش خودرو در اروپا از مرز 12 میلیون دستگاه چندان فراتر نخواهد رفت. این یعنی صنعت خودروی اروپا با روزهای خوشی -مانند سال 2007- که در سال 16 میلیون خودرو می‌فروخت، فاصله بسیاری دارد.
