سرگذشت خواندنی TOP GEAR

نگاهی به ساختار محبوب ترین برنامه خودرویی دنیا

با تعطیلی تختگاز مجری این برنامه در تدارک برنامه ای جدید برای شبکه ای نامشخص هستند. این برنامه پرمخاطب چرا به این روز افتاد؟

-شاید تا همین چندماه پیش هیچ کس فکرش را هم نمی کرد که تاپ گیر (معروف به تخته گاز در ایران) در روزهای اوج خود به چنین سرنوشتی دچار شود. درگیری فیزیکی جرمی کلارکسون یکی از سه مجری برنامه با تهیه کننده تاپ گیر عملا آخرین میخ را بر تابوت «تاپ گیر» زد. پربیننده ترین برنامه تلویزیونی دنیا که به صورت میانگین ۳۵۰ میلیون بیننده در ۱۷۰ کشور مختلف دارد، فعال سرنوشت مشخصی ندارد.

تاپ گیر نه تنها در شرایط فعلی به عنوان مهم ترین برنامه شبکه تلویزیونی بی بی سی شناخته می شود، بلکه یکی از مهم ترین برنامه های موجود در رابطه با اتومبیل و مسائل حواشی آن بود. هرچند دیگر شبکه ها با ساخت برنامه یی همچون دنده پنج سعی داشتند از محبوبیت تاپ گیر بکاهند، اما بنا به دلایل بسیاری که در ادامه به آنها می پردازیم، در این مسیر موفق نبودند. حتی دیگر شعبه های بی بی سی در کشورهایی همچون آمریکا و استرالیا نیز نتوانستند نمونه ای مشابه را از لحاظ کیفی، برای این برنامه تولید کنند.

بعد از درگیری به وجود آمده برای کلارکسون، این مجری مطرح انگلیسی عملا از شبکه اخراج شد و دیگر همکاران او یعنی می و هموند نیز اعلام کردند که بدون او با تاپ گیر همکاری نمی کنند. در شرایطی که هنوز تیم مجری های جدید تاپ گیر مشخص نشده و شایعات بسیاری پیرامون آن وجود دارد، به نظر می رسد که سه تفنگدار کهنه کار قصد دارند برنامه ای مشابه را با مدیریت خود از شبکه دیگری شروع کنند؛ مساله که هنوز خبری رسمی در رابطه با آن منتشر نشده است.

«تخت گاز» یا همان تاپ گیر مسیر پرپیچ و خمی را پیمود تا توانست به یکی از پرمخاطب ترین برنامه های تلویزیون تبدیل شود.

برنامه ای که امروزه با عنوان «تاپ گیر» شناخته می شود در طول دهه های گذشته تغییرات بسیاری کرده است. هرچند مجموعه جدید که از سال ۲۰۰۲ میلادی شروع به کار کرد تقریبا با همین ساختار فعلی پخش می شد، اما اگر نگاهی به گذشته این سری کنیم با مشخصاتی کاملا متفاوت رو به رو می شویم. در این گزارش می خوانید که این برنامه چطور شکل گرفت و در این سال ها چه تغییر و تحولاتی را تجربه کرد تا به این مرحله رسید و توانست عنوان پرمخاطب ترین برنامه را از آن خود کند.

شکل گیری تاپ گیر

اولین برنامه از مجموعه ابتدایی در سال ۱۹۷۷ میلادی توسط شبکه میدلند غربی بی بی سی همچون بسیاری ازرسانه های خارجی زبان، از چند شعبه کوچک تر بهره می برد که وظیفه تولید محتوا برای بخش های مختلف انگلستان را بر عهده دارند. میدلند غربی که شامل مناطقی همچون «هیرفردشایر»، «ستفردشایر» و «ورکستر» است به عنوان یکی از مناطق کوچک مرکز انگلستان شناخته می شود.

در سال ۱۹۷۷ درک اسمیت به عنوان یکی از تهیه کنندگان پخش میدلند غربی، ایده اولیه را مطرح کرده و بعد از چند ماه اولین قسمت از تاپ گیر با اجرای آنجلا ریپون و تام کوین (مجری اخبار میدلند) در شبکه اول بی بی سی میدلند پخش شد. ارتقای سطح کیفی و استفاده از ایده های جالب یکی از کلیدی ترین نکاتی است که همواره مورد توجه تهیه کنندگان تاپ گیر بوده.

تغییر مسیر

شکی نیست اگر برنامه به همان سبک و سیاق گذشته در این سال ها پخش می شد، توانایی به دست آوردن هیچ موفقیتی را نداشت. در اولین قسمت از این مجموعه تام کوین مسیر خاصی را با اتومبیل طی کرد و به بررسی مشکلات مختلف آن و البته ضعف های کلی سیستم نقل و انتقال عمومی پرداخت، در ادامه نیز برنامه با مصاحبه وزیر راه آن زمان انگلستان به اتمام رسید. هرچند تاپ گیر در آن زمان الگوی مناسبی برای الهام گیری نداشت، اما در اولین قدم توانست نظر تهیه کنندگان ارشد بی بی سی را جلب کرده و در ادامه تبدیل به یکی از مجموعه های ثابت شبکه انگلستان شود.

در این میان هرکدام از فصل های پخش شده که به صورت هشت قسمتی در اختیار مخاطبان قرار می گرفتند از مجری های مختلفی بهره می بردند. جالب است بدانید که جرمی کلارکسون و جیمز می که تا همین ماه گذشته به عنوان مجری تاپ گیر حضور داشتند در مجموعه اولیه که از سال ۱۹۷۷ تا ۲۰۰۱ پخش شد نیز حضور داشتند. هرچند پخش ۵۰۵ قسمت نشان از قدرت تاپ گیر در آن زمان داشت، اما مسوولان بی بی سی نیاز به ایجاد تغییرات گسترده را به شکل جدی احساس می کردند.

چرا تاپ گیر تمام نشد

اخبار اولیه نشان از اتمام تاپ گیر می داد، اما در ادامه مشخص شد که تنها به فاصله یک سال سری جدید با ساختاری کاملا متفاوت به تلویزیون باز می گردد. کلارکسون و اندی ویلمن در سال ۲۰۰۱ طرح جدید را برای تاپ گیر به مسوولان شبکه ارائه دادند و در ادامه، موافقت بی بی سی برای تولید مجموعه جدید را دریافت کردند. در ابتدا فرودگاه دانسفولد به عنوان محل ضبط برنامه انتخاب شد. این فرودگاه که در گذشته مخصوص پروازهای محلی بود، برای مدتی توسط شرکت خودروسازی لوتوس دچار تغییر و تبدیل به یک مسیر آزمایشی شد.

در ادامه، بی بی سی مالکیت فرودگاه دانسفولد را از آن خود کرده و بزرگ ترین آشیانه هواپیمای این فوردگاه را تبدیل به استودیویی بزگر برای ضبط بخش های داخلی کرد. سری جدید تاپ گیر در سال ۲۰۰۲ با جرمی کلارکسون، ریچارد هموند و جیسون داو به عنوان مجری شروع به کار کرد. در آن زمان هرچند ساختار پخش قسمت های ضبط شده همانند فصل های اخیر نبود، اما برای بخش های داخل استودیو شاهد شکل و شمایل متفاوتی بودیم. در آشیانه بزرگ فرودگاه داسنفولد تعداد کمی مخاطب به صورت پراکنده حضور داشتند و اتومبیل های موجود را مشاهده می کردند. از سویی مجری های برنامه در نقطه خاصی می ایستادند و در مورد آیتم های مختلف صحبت می کردند.

تغییراتی برای نجات

فصل اول تاپ گیر در سال ۲۰۰۲ به هیچ وجه آن طور که انتظار می رفت، مورد توجه قرار نگرفت. داو از مجموعه حذف شد و جیمز می به عنوان مجری سوم جایگزین او شد. جیمز می به مراتب سابقه بیشتری در برنامه های تلویزیونی داشت و تجربیات خود را به نماش گذاشت. تعداد حاضران داخل استودیو افزایش چشمگیری پیدا کرد و در ادامه مثلث طلایی مجری های تاپ گیر شکل گرفت. بدون شک اصلی ترین دلیل موفقیت تاپ گیر در سال های اخیر مربوط به جرمی، می و هموند می شود که نه تنها از توانایی بالایی در زمینه اجرا بهره می برند، بلکه دانش فنی قابل توجهی داشته و البته در تلویزیون، رادیو و حتی رسانه های چاپی نیز سابقه طولانی داشته اند.

مجری تاپ گیر، محبوب ترین شغل مردم انگلستان

سه تفنگدار

با شروع دوباره تاپ گیر در سال ۲۰۰۲ میلادی، بی بی سی تصمیم گرفت از تیمی سه نفره و ثابت به عنوان مجری های برنامه استفاده کند. هرچند بعد از دو سال این تیم تا حدودی تغییر کرد، اما سال ها جرمی کلارکسون، جیمز می و ریچارد هموند در کنار یکدیگر، وظیفه مجری گری تاپ گیر را برعهده داشتند. چند سال پیش طی یک نظرسنجی مشخص شد که مجری گری تاپ گیر در میان مردم انگلستان به عنوان بهترین شغل شناخته می شود. در حال حاضر با اخراج کلارکسون از بی بی سی دیگر مجری های برنامه نیز اعلام کرده اند که بدون او با تاپ گیر همکاری نمی کنند.

چندی پیش این سه تن به همراه یکی از تهیه کننده های تاپ گیر در یکی از کافه های لندن دیده شدند. کلارکسون در شبکه های اجتماعی به این نکته اشاره داشته که به احتمال فراوان برنامه ای جدید را به همراه می و هموند تولید خواهندکرد.

جرمی کلارکسون

او یکی از قدیمی ترین مجری های تلویزیون در انگلیس است. جرمی ۵۴ ساله در طول سال های اخیر با حضور در هر دو مجموعه تاپ گیر و البته روزنامه هایی همچون سان توانسته تبدیل به یکی از چهره های شناخته شده انگلیس شود. کلارکسون در کنار این موارد، رابطه نزدیکی با دیوید کمرون، نخست وزیر انگلیس دارد و البته در طول سال های اخیر اظهارنظرهای جنجال برانگیزی هم داشته است. کلارکسون در طول سال های اخیر، یکبار موفق به حضور در بین ۱۰۰ چهره برتر نشریه تایم شد. از دیگر حواشی پرسروصدای او می توان به درگیری فیزیکی اش با پیرس مورگان، فعال رسانه ای انگلیس اشاره کرد. موردگان با انتشار جزئیاتی از زندگی خصوصی جرمی و البته اشاره به اینکه ستون های ثابت سان توسط خود او نوشته نمی شوند، مورد خشم کلارکسون قرار گرفت. این دو بعد از ۱۰ سال و در سال ۲۰۱۵ مشکلاتشان با یکدیگر را کنار گذاشتند.

جیمز می

هرچند جیمز می نسبت به جرمی سابقه کمتری در اجرای تلویزیونی دارد، اما در نهایت بعد از حضور در تاپ گیر توانست به یکی از چهره های محبوب تلویزیون تبدیل شود. می در کنار اجرای برنامه های تلویزیونی مختلف در رابطه با اتومبیل، دانش، فضا و حتی اسباب بازی، ستونی ثابت در دیلی تلگراف دارد. هرچند جیمز می فارغ التحصیل رشته موسیقی است، اما در اوایل دهه ۸۰ میلادی با حضور در نشریه اتوکار توانست جایگاه ثابتی در میان کارشناس های اتومبیل به دست آورد. می در یکی از شماره های ویژه اتوکار با قرار دادن رمزی خاص و البته تمسخر مسوولان نشریه، فعالیتش در این مجله قدیمی و معتبر را به پایان رساند. در ادامه و بعد از حضور چندقسمتی در مجموعه اول تاپ گیر جیمز تعداد زیادی مستند و برنامه چندقسمتی علمی را تهیه کرد و در نهایت تبدیل به یکی از مجری های ثابت تاپ گیر شد.

ریچارد هموند

او شاید تنها مجری تاپ گیر باشد که از ابتدا در بی بی سی شروع به کار کرده و موقعیت فعلی خود را بدون شک مدیون این شبکه است. ریچارد هموند ۴۲ساله که جوان ترین مجری تاپ گیر است، بعد از فارغ التحصیل شدن از دانشگاه، بلافاصله کار خود را در شبکه های رادیویی بی بی سی شروع کرده و تبدیل به یکی از چهره های مطرح رادیو شد. در سال ۲۰۰۲ زمانی که بی بی سی تست مجری گری برای سری جدید تاپ گیر را شروع کرده بود، ریچارد هموند در این تست شرکت کرد و در همان مرحله اول برای حضور در ادامه برنامه انتخاب شد. هموند در ادامه و با نمایش اطلاعات فنی خود نه تنها برنامه های تلویزیونی و رادیویی مختلفی را تولید کرد، بلکه تعداد زیادی کتاب نیز به چاپ رساند.

منبع:مجله همشهری جوان – محمد طالبیان