پروژه احیاء BTM CHeetah
نریمان اصغریان-در دهه 60 میلادی، فورد به کمک کارول شلبی فقید شلبی کبرا افسانه ای را به خیابان ها فرستاد و به نوعی دین خود به کارول شلبی را ادا کرد.شاید به ذهن شما خطور کند که آیا شورولت در آن زمان محصول مشابهی را برای مقابله با این پدیده وحشی فورد داشت یا نه؟ مسلما کوروت های گرند اسپرت یک نمونه مثال زدنی از طرف شورولت بود ولی موضوع اصلی این مقاله راجع به محصول دیگریست،محصولی عجیب و غریب از سال های دور شورولت که نام سریعترین گربه جهان را یدک می کشد،فرزندی ناشناخته از خاندان شورولت که به نام Cheetah متولد شد اما از همان بدو تولد با زندگی پر فراز و نشیبی دست و پنجه نرم می کرد.
از رویا تا آتش
در اوایل دهه 60 فردی به نام بیل توماس با ساختن نمونه های خیلی سریع از مدلهایی مانند Corvette و Corvair توجه مقامات شورولت را به خود جلب کرد. وقتی شورولت موفقیت شلبی کبرا را دید،بیل توماس را مامور کرد تا 100 خودرو بسازد که بر اساس استانداردهای مسابقات فدراسیون جهانی یا همان Fia Homologation باشند و بتوانند حداقل در میادین مسابقه مقابل شلبی کبرا قد علم کنند. هدف ساخت خودروهای مسابقه ای فوق سبک (با وزن تقریبی 680 کیلوگرم) با موتور وسط V8 بود که بتوانند شلبی کبرا را تحت سلطه خود در آورد.طرح ظاهری بسیار خاص و متفاوتی انتخاب شد و اولین نمونه های پیش تولید نیز ساخته شدند اما از بخت بد روزگار، اولین پلنگ ها هیچ وقت از حالت پروتوتایپ خارج نشدند،زیرا در سال 1963 وقوع یک آتش سوزی در کارگاه توماس منجر به از بین رفتن بیشتر قطعات و چندین خودرو و دو بدنه آلومینیومی اولیه مربوط به این پروژه شد. از همه مهمتر اینکه جنرال موتورز به این موضوع پی برد که قابلیتهای دینامیکی Cheetah تا چه حد می تواند بالا باشد و این برتری ممکن است بازار محصول اصلی خودشان یعنی کوروت را خراب کند. به همین دلایل شورولت در اواسط سال 1964 پروژه Cheetah را متوقف کرد و این درست زمانی بود که شلبی کبرا به عنوان یکی از وحشتی ترین ماسل کارهای تاریخ آمریکا بر خیابان ها فرمانروایی می کرد و فورد به پرچمدار ساخت خودروهای اسپرت آمریکایی مبدل شده بود.
زندگی دوباره برای پلنگ دیترویت
حالا نزدیک به شش دهه از ماجرای غم انگیز زندگی چیتا گذشته است و کمتر کسی داستان این خودرو را به یاد می آود اما رویاهای بیل توماس هنوز هم هیجان انگیز است و از همین رو فردی در آخرین سال های دهه 90 فردی به نام Robert Auxier تصمیم گرفت برای بخشیدن حیاتی دوباره به پروژه Cheetah دست به کار شود. رابرت شرکتی به نام BTM دارد که مخفف Bill Thomas Motors است.او در دهه 90 قصد داشت یک دستگاه Cheetah خریداری کند ولی به سرعت فهمید که این خودرو بسیار کمیاب است و تنها 19 الی 21 دستگاه از آن ساخته شده است. بنابراین به این فکر افتاد که با الهام گرفتن از عکسها و طرحهای اولیه، خودش یک نمونه از Cheetah را تولید. هر کسی ممکن است بتواند یک نمونه از هر خودرویی را بسازد اما باید بگوییم که رابرت وسواس فوق العاده ای را به خرج داده است و پس از ساخت مجدد قالب ها به مرحله ای رسیده است که نتیجه کارش دقت بسیار بالایی داشته باشد. در این راستا رابرت سراغی از بیل توماس پیر گرفت تا به عنوان پدر چیتا بر روند کار نظارت داشته باشد و طبیعا حاصل این امر هم دست یابی به محصولی خارق العاده با همان بنیان کلاسیک مربوط به دهه 60 بود.
رابرت به منظور حفظ اصالت Cheetah های تولیدی خودش یکی از معدود نمونه های باقی مانده سال 1964 را یافته و قطعات بدنه آن را از شاسی جدا کرد،تا بتواند قالب های لازم برای خم کاری ورق های بدنه را دقیقا از روی بدنه اصلی بسازد.نتیجه کار هم ساخت یک Cheetah واقعی اما کاملا نو بود که در جزییات با نمونه اصلی مو نمی زند.
شرکت BTM تا امروز 31 چیتا را به بلوغ رسانده و کار بر روی بچه چیتا ها به شماره شاسی های 032 و 033 و 034 هم ادامه دارد. رابرت قصد دارد جمعا 100 قلاده از این گونه منقرض شده را تحویل عشاق این قبیل خودروها دهد.جالب آنکه بیل توماس پیر حتی سند اصلی بودن این مدلها را هم امضا کرده است و بدین ترتیب چیتا های نو نوار از هر نظر بکر و دست نخورده اند و بعدها نیز می توانند برای کلکسیونرها بسیار جذاب باشند.
جذابیت های تکنیکی
خودرو قرمز رنگی که در تصویر می بینید چهارمین نمونه ای است که توسط رابرت در سال 2004 ساخته شده است. موتور این خودرو از نوع V8 بلوک کوچک شورولت به حجم 6.3 لیتر یا 383 اینچ مکعب است به همراه یک کاربراتور 4 دهنه Holley مانند آنچه در اکثر Muscle Car ها و Hot Rod ها مشاهده می شود به چیتا جان می بخشد.مدل های اولیه Cheetah در سال 1963 و 1964 با موتورهای 327 اینچ مکعبی تولید می شدند که البته حجم بعضی موتورها به 350 و حتی 400 اینچ مکعب برای مسابقات افزایش یافته بود. یکی از جالب ترین ویژگیهای Cheetah محل قرارگیری موتور است،به شکلی که بر خلاف بقیه خودروها راننده فقط پشت سیستم انتقال قدرت نمی نشیند بلکه صندلی راننده از نظر طولی هم بسیار نزدیک به مجموعه موتور گیربکس نصب شده است تا تقسیم وزن بهبود یابد،نکته ای که در استاندارد های دهه 60 به هیچ عنوان رایج نبود. اگر نگاهی به جعبه های عایق که زیر هدرزها نصب شده اند بیندازید متوجه موقعیت قرار گرفتن پاهای راننده که زیر آنهاست می شوید. مالک خودرو به منظور کاستن از تلفات حرارتی و جلوگیری از انتقال حرارت به درون اتاق دور تا دور هدرزها را عایق کاری کرده است. از آنجایی که نمونه مورد بحث برای پیست ساخته شده است،از خنک کن روغن و فیلتر روغن مخصوص نیز بهره می گیرد.از سوی دیگر بر اساس سلیقه خریدار از منبع اگزوز مارک SuperTrapp استفاده شده و این انتخاب از آن جهتی شایسته تحسین است که تغییری در شکل ظاهری اگزوزهای فوق العاده چشم نواز چیتا ایجاد نشده است.
از آنجایی که موتور بیش از حد به سمت فایروال عقب کشیده شده است، در قسمت دماغه جلوی خودرو فضای زیادی وجود دارد و چون این مدل برای مسابقه ساخته شده است در این قسمت مقداری اتصالات فولادی به چهارچوب جلو اضافه شده تا استحکام پیچشی شاسی در گذر از پیچ ها بیشتر شود.عجیب است که با وجود این مسائل، خریدار خوش ذوق موفق شده است که برای این چیتا دست ساز پلاک تهیه کند و آن را در شهر هم براند.می توانید تصور کنید که گردش با این پلنگ تند و تیز در خیابان های شهری چه حس و حالی دارد.
پشت فرمان چیتا 2004
داخل کابین انبوهی از میله های فولادی به چشم می خورند که ساختار و اسکلت بندی خودرو را تشکیل می دهند. پنلهای به کار رفته در داخل مانند پنل های بدنه اکثرا از جنس فایبرگلس هستند. صندلیهای مسابقه ای در برگیرنده که اصطلاحا سطلی شکل (Bucket) خوانده می شوند،ارتفاع کوتاهی دارند و مانند خودروهای مسابقه ای دهه 60 به نظر می رسند. آمپرها و صفحات نشان دهنده از برند Stewart Warner هستند که شرکتی شناخته شده در عرصه مسابقات درگ و خودروهای Hot Rod است.غربیلک فرمان هم از مدل آشنای Moon انتخاب شده است که با تریم کلی فضای داخلی هماهنگ است. یکی از نکات جالب درون کابین آنکه، به منظور ایمنی بیشتر اهرم جداگانه ای برای جا زدن دنده عقب در پشت لیور اصلی دنده تعبیه شده تا احتمال انتخاب دنده اشتباه به حداقل برسد.
اینطور که معلوم است در Cheeth های اولیه سیستم تعلیق فقط یک نقطه اتصال به اسکلت خودرو داشته که در نوع خود نقطه ضعف بزرگیست، بنابراین شرکت BTM به منظور رفع این مشکل،سیستم تعلیق خودروهای مخصوص پیست را با دو نقطه اتصال به شاسی وصل می کند.تعلیق عقب از نوع بازوهای دنباله دار است که ساختاری بسیار سنتی برای اتصالات چرخ های عقب محسوب می شود.مهندسان شرکت BTM در سیستم تعلیق جلو تغییر چندانی نداده اند و با رعایت طرح اصلی سعی کرده اند که حس و حال سواری با چیتاهای جدید نیز کاملا مشابه مدل های اولیه باشد.البته نمونه مورد آزمایش به کمک فنرهای قابل تنظیم Koni برای رانندگی در پیست مجهز شده است،این در حالیست که مدلهای خیابانی از فنر های حلقوی ( Coilover) استفاده می کنند.در این آرایش فنرهای مارپیچ دور کمک فنر ها قرار می گیرند و طبیعتا امکان تنظیم ارتفاع و سفتی فنر ها به راحتی وجود ندارد، اما رابرت بازوهای بالایی را طوری اصلاح کرده است که واکنش های مجموعه تعلیق تا حدی قابل تنظیم باشند.
با توجه به موقعیت قرار گیری مجموعه موتور و گیربکس در بخش مرکزی شاسی، تقسیم وزن Cheetah به همراه راننده و باک پر به رقم شگفت انگیز 60 درصد بر روی محور عقب و 40 درصد در جلو رسیده است که پدیده ای نادر در دنیای خودروهای اسپرت موتور وسط است و به بهبود هندلینگ این اسپرتی کلاسیک کمک بسیاری می کند.
علاوه بر سیستم انتقال قدرت و قطعات سیستم تعلیق که از کوروت قرض گرفته شده اند، Cheetah قسمتهای دیگری از جمله چراغهای عقب را نیز از کوروتهای 61 تا 62 به عاریت گرفته است. درب باک نیز متعلق به خودروهای مسابقه ای Indy است که مشابه آن دیگر یافت نمی شود. شرکت BTM حتی برچسبهای اصلی Bill Thomas را مجددا تولید می کند و بر روی تولیداتش می چسباند.شاید طرح دستگیره های درها بسیار ابتدایی به نظر برسند اما باید گفت که مدلهای اولیه Cheetah به همین شکل بوده اند و این دستگیره ها نیز با تاکید بر اصالت خودرو این چنین شکل گرفته اند.
شرکتی به نام Aircraft Windshield پنجره های اکریلیک این خودرو را می سازد و نصب می کند. دریچه های بزرگی پشت درها تعبیه شده اند تا گرمای درون کابین از آنها خارج شود. بسیاری از این خودروها بدون پنجره های کناری ساخته شده اند ولی امروز مشتریان BTM می توانند در صورت نیاز سفارش نصب آنها را بدهند.کافیست تصور کنید که رانندگی با این یوزپلنگ عصبی چقدر داغ و پر حرارت است،بنابراین مشخص است که بدون وجود پنجره احتمال داره در عرق خود غرق شوید.
تاریخ ساخت رینگهای منیزیومی Torq Thrust به سال 1963 باز می گردد و عجیب است که این رینگ های زیبا بعد از گذشت 50 سال بسیار سالم هستند. خوشبختانه امروزه هم شرکت American Racing رینگهای Torq Thrust را تولید می کند با این تفاوت که آلیاژ منیزیوم در رینگ های کلاسیک جای خود را به آلومینیوم داده است. جالب آنکه مدلهایی از این رینگ ها که نشان D دارند مخصوص ترمزهای دیسکی هستند و بدین شیوه از مدل های مخصوص ترمزهای کاسه ای تفکیک می شوند.
در پایان
باید بگوییم؛چنین پروژه ای واقعا بی رقیب است. در واقع Cheetah از یک فرمول ساده و اجزای فنی پیش پا افتاده تشکیل شده ولی نتیجه نهایی یک خودروی خارق العاده است که احساسات هر کسی را تحریک می کند. غیر ممکن است در خیابان سر ها به سمت چیتا برنگردد یا کسی راجع به آن سوالی نپرسد. وقتی خودرویی سوار هستید که دیدنش هر کسی را ذوق زده و متعجب می کند،می توانید به خود افتخار کنید که یک شاهکاری با امضای بیل توماس را در اختیار دارید.چیتا خشی از تاریخ فراموش شده صنعت خودروسازی آمریکاست که از هر سوپر اسپرت جدیدی مهیج تر است.
این مطلب با همکاری ماهنامه صفرتاصد تهیه شده است
