غوغایی که «اسنپ ها» در ایران و اروپا به پا کرده اند

حدود ۶ سال پیش بود که اوبرکب با ایده‌ای جذاب در سان‌فرانسیسکو پا به دنیای نرم‌افزارهای گوشی‌های هوشمند گذاشت. از آن وقت تا کنون این کمپانی که دیگر با نام اوبر شناخته می‌شود مانند آتشی که در جنگل می‌افتد، به‌سرعت در دنیا گسترش پیدا کرده تا جایی که هم اکنون در ۵۸ کشور جهان، توسعه پیدا کرده است و بیش از ۵۰ میلیارد دلار ارزش آن است.

به نقل از ایران آنلاین ، اما راهی که اوبر تا اینجا پیمود چندان ساده نبود. با تبدیل شدن اوبر به کمپانی لجستیکی برای ماشین‌های مسافربر و برنامه‌های آن برای پیشرفت خودران‌ها رقیب‌های متعدد و شکات زیادی علیه آن پدید آمد. این شرکت از سویی در مقابل خود آژانس‌های متعددی را -که در حال خطر بودند- می‌دید و از طرف دیگر حتی از سوی رانندگان خود نیز مورد تهدید واقع می‌شد. با این حال جذابیت این ایده برای مشتری‌ها باعث شده است با قدرت به پیش رود، اما چه شد که اوبر متولد شد؟ در حدود سال 1998 کالانیک برای پیوستن به پروژه موتورجست‌وجوی دو سویه‌ای از دانشگاه انصراف داد اما در کمتر از 2 سال با شکایت چندین کمپانی سرگرمی این شرکت تعطیل شد اما کالانیک از پا ننشست و سال 2001 با پایه گذاری یک کمپانی و فروش آن میلیونر شد و به نوعی انتقام خود را از شرکت‌های شاکی گرفت.

اولین بار و در سال 2008 کالانیک در یک کنفرانس فناوری، ایده اوبر را مطرح کرد و گفت که به نظر او این ایده می‌تواند هزینه‌های رفت و آمد مردم با ماشین‌ها را کاهش دهد.
مارس 2009 بالاخره اوبر با نام اوبرکب راه‌اندازی شد و کالانیک به‌عنوان مشاور و مدیر ارشد با افرادی چون سالازر در نخستین نسخه اوبر همراه بود.
ژوئن 2010 اوبر در سان فرانسیسکو اجرایی شد و اگر چه در آن زمان هزینه‌‌ای 5/1برابر تاکسی‌ها داشت اما جذابیت سفارش تاکسی با یک پیام یا فشردن یک دکمه باعث شده بود طرفداران خود را پیدا کند. پس‌از مدتی خود کالانیک مدیر اوبر شد و در فوریه 2011 با جذب 11 میلیون دلارسرمایه، ارزش اوبر به 60 میلیون دلار رسید و با به راه افتادن در نیویورک، به 82 هزار سفر در روز رسیده است.  با بین‌المللی شدن شرکت مذکور پروژه‌ای جدید رونمایی شد که طی آن اوبر هزینه‌های سفر را باز هم کاهش می‌داد اما بالاخره در سال 2012 شرکت لیفت که بسیاری آن را بزرگ‌ترین رقیب اوبر می‌دانند راه اندازی شد، در‌ست در همان شهری که اوبر متولد شد.
کم‌کم اوبر به دیگر نقاط جهان نیز گسترش پیدا کرده و با راه‌اندازی سرویس خود در چین هم اکنون در بیش از 9 شهر بزرگ چین نیز سرویس ارائه می‌کند. این شرکت البته با خرید برخی از شرکت‌های نقشه برداری تلاش کرد تا وابستگی خود به نقشه گوگل را نیز کاهش دهد. با این حال بلندپروازی اوبر پایانی نداشت و این شرکت به حوزه سفارش و تحویل غذا در 4 شهر آمریکا نیز وارد شد.
با این حال دوران سرخوشی مسوولان اوبر از این سرویس جدید و جذاب به سر رسیده بود و جدی‌ترین اعتراضات ژوئن  2015زمانی رخ داد که راننده‌های تاکسی در فرانسه با تظاهراتی خشونت‌آمیز در اعتراض به اوبر به خیابان‌ها ریختند و به راننده‌های اوبر نیز حمله کردند.
همین ماه بود که کمیسیون کارگری کالیفرنیا در حکمی راننده‌های اوبر را به عنوان کارگر و نه پیمانکار به رسمیت شناخت و همین مساله باعث ایجاد چالش‌های جدیدی بر سر راه این شرکت شد. از آن زمان تا کنون اوبر وارد ماجرای پیچیده‌ای شد که همچنان با آن درگیر است و در واقع این شرکت و نیز شرکت‌های مشابه داخلی وارد جدالی برای تعیین ماهیت خود شده‌اند. اوبر تاکنون بارها به دادگاه فراخوانده شده و اعتراضات زیادی به آن شده است، اما این مساله به تازگی گریبان شرکت‌های مشابه داخلی آن را گرفته است.
برخی از کارشناسان در این حوزه معتقدند که می‌توان دو نوع فعالیت این نرم‌افزارها را دسته‌بندی کرد. یک دسته از جمله خود این شرکت‌ها، معتقدند نرم‌افزارهای تاکسی‌یاب صرفاً یک اپلیکیشن موبایل هستند و طبق قانون نرم افزارهای دیگر باید با آنها برخورد شود و در واقع برای فعالیت نیازی به گرفتن مجوز از تاکسیرانی یا سازمان‌های مشابه نیستند اما دسته‌ای دیگر معتقدند گرچه این نرم‌افزارها مانند آژانس‌های سنتی خود مسئولیت فرستادن ماشین را ندارند و مانند این کسب‌وکارها دفتر مخصوصی در هر محله و منطقه ندارند، اما میان بر اصلی تهیه ماشین کرایه‌ای هستند و به همین خاطر است که باید تبعات کار خود را بپذیرند و مانند دیگر مؤسسات آژانس عواقب شغل خود را بپذیرند.
در این حوزه فعالیت‌های اوبر در بسیاری از کشورها نیز با اختلالاتی مواجه شد و برای مثال دادگاهی در میلان ایتالیا طی حکمی فعالیت شرکت‌های ارائه دهنده خدمات جابه‌جایی مسافر از جمله کمپانی آمریکایی اوبر را ممنوع اعلام کرد. رانندگان تاکسی در میلان برای مقابله با فعالیت‌های اوبر و بیرون راندن این رقیب در دادگستری اقامه دعوی کرده بودند. اوبر در اکثر کشورها با رانندگان تاکسی و سندیکاهای مدافع آنها درگیری‌هایی از این دست دارد. در فرانسه نیز این کشور به سازماندهی ارتباط میان مشتری‌ها و راننده‌های بدون مجوز از تاکسیرانی متهم شده و معاونت در انجام حرفه تاکسیرانی بدون مجوز، از دیگر اتهامات این شرکت آمریکایی است.  یکی از مسوولان مرتبط با این مساله نیز در سخنانی اعتراضی گفته بود که اوبر باید به فرانسه مالیات پرداخت کند و سندیکاها و فدراسیون های مختلف تاکسیرانی در فرانسه از دادگاه جمعاً تقاضای دریافت 100 میلیون یورو غرامت از اوبر را مطرح کرده بودند.
اکنون و در ایران نیز به‌نظر می‌رسد با جدی شدن این کسب و کار نو علاوه‌بر اعتراضاتی که آژانس‌های مختلف و تاکسی رانی به این مساله می‌کنند، احتمالاً رانندگان این سرویس نیز در صورت کساد شدن کسب و کار خود به دنبال دریافت مزایا و نیز شکایت‌هایی مانند آن‌چه در مورد اوبر اتفاق افتاد خواهند بود چرا که در صورت مجبور شدن تاکسی‌یاب‌های آنلاین داخلی به پرداخت مالیات بیشتر یا افزایش قیمت‌ها رونق کنونی آن کم‌رنگ خواهد شد. با این حال همان‌طور که برخی کارشناسان احتمال می‌دهند، احتمال آن نیز هست که تاکسیرانی دست به اقدامی مشابه بزند و خود نیز با پشتوانه‌ای بزرگ به این عرضه وارد شود.