تجربه رانندگی با خودرو باگی در سرزمین ایرانیان
عکس : علی یزدانی
بیش از 3 سال از اجرایی شدن عملیات ساخت مجموعه تفریحی توریستی سرزمین ایرانیان در نزدیکی شهر جدید پرند می گذرد و به تازگی مجموعه پیست های آفرود این پروژه تحت عنوان باشگاه تپه نوردان به بهره برداری کامل رسیده اند.چهار پیست موتور کراس با مسیری به طول 1950 متر، مسیر 1200 متری مخصوص ATV ، رالی کراس و مسیر 2400 متری مخصوص خودروهای دو دیفرانسیل و آفرود به عنوان زیر مجموعه باشگاه تپه نوردان همه روزه میزبان علاقه مندان رقابت های خارج از جاده ای هستند.در حاشیه مسابقه آفرود سرزمین ایرانیان، فرصتی دست داد تا رانندگی با یکی از باگی های دست ساز این مجموعه را نیز در پیست 1.2 کیلومتری ATV تجربه کنیم.
راندن خودروهای سبک وزن و قدرتمند همواره می تواند هیجان انگیز باشد، به خصوص اگر قدرت بیش از 100 اسب بخاری پیشرانه 2 لیتری تویوتا کرولا ، وزن کمتر از 500 کیلوگرمی خودرو باگی و نحوه تقسیم وزن متفاوت این خودروها را در نظر بگیریم، چرا که به سبب نصب پیشرانه در پشت محور عقب، بیشتر وزن بر روی اکسل عقب قرار می گیرد و شرایط کنترل خودرو به وضعیتی کاملا متفاوت با خودروهای موتور جلو و دیفرانسیل جلو نزدیک می شود.از سوی دیگر رانندگی پر سرعت بر روی مسیر های ناهموار و خاکی نیز برای هر فردی تجربه ای متفاوت از نحوه کنترل خودرو در شرایط لغزنده را تداعی می کند.فرمان سه شاخه اسپرت ، صندلی های مسابقه ای با کمربند چند اتصالی و نشانگرهای سه گانه مربوط به دور موتور، سرعت سنج و نشانگر حجم سوخت باقی مانده در محفظه باک، تنها قطعات قابل رویت در فضای کابین این باگی های هیجان انگیز هستند.نشستن پشت فرمان علیرغم ارتفاع بلند شاسی چندان سخت نیست و موقعیت راننده نیز به لطف محل نصب پدال ها و میل فرمان بسیار بلند راحت و اسپرت احساس می شود. استفاده از کلاه ایمنی به هنگام رانندگی با این باگی ها ضروری به نظر می رسد، چرا که در نبود شیشه بزرگ جلو یا درب در طرفین، خطر برخورد سنگ و شن و ماسه به سر و چشم سرنشینان کاملا جدی است.ترمزهای دیسکی تنها بر روی محور عقب تعبیه شده اند، در نتیجه می توان انتظار داشت که توانایی ترمزها در برابر قدرت پیشرانه چندان قابل توجه نباشد.این مسئله از آن روست که این دسته از باگی ها در واقع برای طی مسیرهای شنی و استفاده در مسیرهایی با خاک نرم طراحی شده اند و در چنین مسیرهایی بخش قابل توجهی از قدرت پیشرانه صرف غلبه بر هرزگردی چرخ ها شده و از سوی دیگر در مواقع لزوم روند ترمز گیری نیز بسیار سریع انجام می پذیرد چرا که چرخ ها در خاک فرو رفته و سدی از ماسه به سرعت خودرو را متوقف می سازد، اما در شرایط متفاوت و در صورت رانندگی با چنین خودروهایی بر روی مسیرهای پوشیده شده از خاک سفت، وضعیت دینامیکی خودرو کاملا متفاوت خواهد بود.
پس از روشن کردن پیشرانه به وسیله کلید، به سرعت در خواهید یافت که روند درگیر شدن دنده های گیربکس عالی انجام می شود اما کنترل توان پیشرانه به منظور جلوگیری از هرزگردی در لحظه آغاز حرکت واقعا مشکل است، نسبت نیر به وزن آنچنان بالاست که حرکت با دنده 2 به راحتی امکان پذیر است.با ورود به اولین پیچ ، دو پدیده همزمان اتفاق می افتند.لیز خوردن چرخ های جلو که اتفاقا به دلیل فرسوده بودن تایرها و از بین رفتن آج آن ها تشدید می شود و همزمان ترشح آدرنالین و هیجانی که شاید تنها پشت فرمان چنین خودرویی بتوان آن را تجربه کرد.کنترل دقیق مسیر حرکت در دایره پیچ ها واقعا مشکل است،از این رو پشت سرگذاشتن هر پیچ به تجربه ای تازه و هیجان انگیز مبدل می شود. با فشردن پدال گاز در خروجی پیچ های تند ، بر خلاف آنچه انتظار دارید خبری از دریفت یا لیز خوردن چرخ های عقب نخواهد بود، چرا که بخش اعظم وزن خودرو بر روی محور عقب اعمال می شود و چرخ های عقب به سبب تایرهای عریض خود از چسبندگی بیشتری به سطح مسیر برخوردارند.بنابراین در تمامی پیچ ها عملا با نافرمانی شدید چرخ های جلو و بروز پدیده کم فرمانی روبرو خواهید بود.تلاش برای وادار کردن خودرو به بیش فرمانی نیز ، چیزی جز لنگر انداختن بخش سنگین انتهایی را در پی نخواهد داشت و برای راننده چاره ای جز کنترل خودرو به وسیله فرمان و ترمز باقی نمی ماند.قدرت 130 اسب بخاری پیشرانه واقعا فراتر از توانایی های شاسی و شرایط مسیر است، روند شتاب گیری آنچنان سریع و مسیر مستقیم پیست ATV آنچنان کوتاه است که عملا فرصتی برای تجربه دنده های سبک باقی نمی ماند، این درحالیست که گیربکس باگی مورد آزمایش، 5 سرعته بوده و بی شک امکان تجربه سرعت های بیش از 140 کیلومتر در ساعت نیز وجود دارد.در نهایت باید گفت که رانندگی با خودروهایی از این دست در کنار جنبه های هیجان انگیز و تفریحی ، برای شناخت بهتر رفتار خودرو در شرایط نامعمول نیز بسیار مفید است اما بهتر است برای خودروهای باگی نیز مسیرهای جداگانه با استفاده از خاک ساحلی مهیا شود تا امکان لذت بردن از تمامی توانایی این خودروهای جالب فراهم آید.
با تشکر از جناب آقای بزرگ حسینی ، مدیریت باشگاه تپه نوردان سرزمین ایرانیان که در تهیه این نوشتار با ماهنامه صفر تا صد همکاری صمیمانه ای داشتند.