مشهورترین خودروهای ساخت شوروی
خودروهایی که در اینجا خواهید دید، هرچند در شوروی و کشورهای بلوک شرق بسیار مورداستفاده قرار می‌گرفتند ولی در دیگر نقاط دنیا اصلاً شناخته‌شده نیستند.
به گزارش دنده 6 – هرچند این روزها جنگ سرد را فقط در کتاب‌های تاریخ می‌بینیم ولی این دوره نزدیک به پنج دهه بر زندگی مردمان کل جهان سلطه داشت تا اینکه در سال ۱۹۹۱ سرانجام اتحاد جماهیر شوروی از هم پاشید و چندین کشور از چنگ دولت کمونیستی روسیه آزاد شدند. در اینجا اما قصد مرور تاریخ جنگ سرد را نداریم بلکه می‌خواهیم به خودروهایی بپردازیم که در شوروی ساخته شدند و به‌طور گسترده‌ای در کشورهای بلوک شرق مورداستفاده قرار گرفتند.
لادا ریوا
بدون شک یکی از مشهورترین خودروهای شوروی، لادا ریوا است، خودرویی که با نام‌های مختلفی حتی در کشورهای غربی هم عرضه شد. ریوا بر اساس فیات ۱۲۴ ساخته شده بود و پیشینهٔ آن به سال ۱۹۷۰ بازمی‌گشت. این سدان روسی تا سال ۲۰۱۲ در حال تولید بود و طی این سال‌ها همچنان فرم جعبه‌ای شکل و قدیمی ایتالیایی را حفظ کرده بود ولی روس‌ها طی سال‌ها تغییراتی در آن اعمال کردند تا برای جاده‌های خشن روسیه کمونیستی مناسب‌تر شود.
گاز ۲۴ ولگا
کسانی که در اتحاد جماهیر شوروی وضعیت مالی بهتری داشتند، می‌توانستند سراغ گاز ۲۴ بروند. این یک سدان لوکس به سبک کمونیست‌ها بود که برای طبقهٔ متوسط جامعه در نظر گرفته شده بود. کسانی مثل سیاستمداران، تجار و امثال این‌ها در شوروی ولگا می‌خریدند. هرچند ولگا قطعاً فاقد کیفیت، تکنولوژی و تجمل خودروهای لوکس غربی مثل مرسدس بنز و کادیلاک بود ولی یکی از بهترین خودروهای ساخت شوروی در دههٔ ۷۰ محسوب می‌شد.
لادا اوکا
اوکا در اواخر دههٔ ۷۰ میلادی توسط شرکت آوتوواز (مالک برند لادا) توسعه پیدا کرد ولی تولید آن به شرکت‌های ZMA و سئاز سپرده شد. این یک خودروی کوچک و سادهٔ شهری بود که برای تودهٔ مردم بلوک شرق طراحی شده بود. اوکا با پیشرانه‌های کوچک دو سیلندر ضعیفی تولید می‌شد ولی به دلیل قیمت ارزان، در بلوک شرق بسیار محبوب شد و به خودروی مردم شهرت یافت. هرچند اوکا در دوران شوروی توسعه پیدا کرد ولی تا سال‌ها پس از فروپاشی اتحاد جماهیر همچنان تولید می‌شد.
لادا نیوا
یکی از خودروهایی که طولانی‌ترین دورهٔ تولید بدون تغییر را داشته، لادا نیوا است که نزدیک به نیم قرن پیش در سال ۱۹۷۷ معرفی شد. این خودرو برای کسانی طراحی شده بود که در مناطقی با جاده‌های ناهموار زندگی می‌کردند و به تعمیرگاه و قطعات یدکی دسترسی نداشتند. مأموریت نیوا این بود که در حد امکان ساده و با کمترین ابزار و قطعات قابل تعمیر باشد. نیوا به یکی از محبوب‌ترین خودروهای لادا تبدیل شد و حتی در کشورهای بلوک غرب هم به فروش رسید. این شاسی‌بلند روسی همچنان در حال تولید است.
یوآز ۴۵۲
این خودرو یک ون آفرودی چهارچرخ محرک بود که در ابتدا برای نیروهای مسلح شوروی طراحی شد اما بعداً برای استفاده‌های غیرنظامی هم عرضه شد. یوآز ۴۵۲ خودروی جان‌سختی بود که فضای کافی به‌منظور حمل هر آنچه برای زمستان‌های یخ‌زدهٔ سیبری نیاز بود را ارائه می‌کرد. این خودرو به‌گونه‌ای طراحی شده بود که بتواند با سوخت بسیار بی‌کیفیت هم کار کند زیرا بنزینی که در پایگاه‌های نظامی روسیه وجود داشت معمولاً بی‌کیفیت بود. ۴۵۲ هم مثل نیوا در شوروی بسیار محبوب شد و همچنان در حال تولید است.
مسکوویچ ۴۱۲
مسکوویچ یکی از مشهورترین برندهای خودرویی شوروی بود که در سال ۱۹۴۶ توسط شرکت آزلک ایجاد شد. مشهورترین محصول این برند، مدل ۴۱۲ بود که در سال ۱۹۶۷ معرفی شد و تا سال ۲۰۰۱ همچنان تولید می‌شد. این خودرو بر اساس مسکوویچ ۴۰۸ ساخته شده بود که از سال ۱۹۶۴ تولید می‌شد ولی ۴۱۲ از پیشرانهٔ ۱.۵ لیتری جدید و قوی‌تری استفاده می‌کرد. جالب اینکه مسکوویچ ۴۰۸ در تعداد محدودی به کشورمان هم وارد شد و در سال ۱۳۴۵ دکتر شریعتی یک نمونه از آن را خریده بود که در دههٔ ۹۰ شمسی بازسازی شد و هم‌اکنون در خانه موزه دکتر شریعتی در تهران نگهداری می‌شود.
یوآز ۴۶۹
یوآز ۴۶۹ یک وسیلهٔ نقلیهٔ نظامی سبک بود که به‌طور گسترده توسط نیروهای نظامی شوروی و دیگر کشورهای عضو پیمان ورشو و همین‌طور ارتش سایر کشورهای بلوک شرق مورداستفاده قرار گرفت. همچنین این خودرو در اتحاد جماهیر شوروی خدمات گسترده‌ای در سازمان‌های دولتی که نیاز به یک خودروی آفرود جان‌سخت و بادوام داشتند انجام داد. امکان حرکت در هر مسیری و تعمیر بسیار آسان مزیت‌های اصلی ۴۶۹ بودند. هرچند این خودرو برای فروش عمومی عرضه نشد ولی تعداد زیادی از نمونه‌های مازاد آن به خریداران خصوصی فروخته شدند. ۴۶۹ در سال ۲۰۰۳ به هانتر تغییر نام داد و همچنان در حال تولید است.
FSO وارشاوا
FSO یک خودروساز لهستانی بود که از سال ۱۹۵۰ تا ۲۰۱۱ فعالیت می‌کرد. یکی از محصولات این شرکت، سدانی بنام وارشاوا بود که بیش از ۲۰ سال از ۱۹۵۱ تا ۱۹۷۳ تولید شد. نام این خودرو از ورشو، پایتخت لهستان گرفته شده بود. وارشاوا یکی از اولین خودروهای ساخت FSO بود و برای شهرنشینان لهستانی که دسترسی با جاده‌های مناسب داشتند در نظر گرفته شده بود.
زاز ۹۶۵
این یکی از اولین خودروهای کوچک شهری شوروی بود. هدف از تولید این خودرو، رساندن مردمان اتحاد جماهیر شوروی با ارزان‌ترین و ساده‌ترین راه ممکن از نقطهٔ A به نقطهٔ B بود. ۹۶۵ ابتدا قرار بود از یک پیشرانهٔ ۱۷ اسب بخاری موتورسیکلت استفاده کند ولی توان این پیشرانه برای وزن خودرو کافی نبود و درنتیجه از یک موتور ۷۵۰ سی‌سی V4 هوا خنک با ۲۳ اسب بخار قدرت استفاده شد که در عقب قرار داشت و برای این خودروی کوچک کافی به نظر می‌رسید. ۹۶۵ تا سال ۱۹۶۹ تولید شد.
SMZ سایکل‌کار
سایکل‌کار بیشتر یک سبد خرید موتوردار محسوب می‌شد تا خودرو! این چهارچرخه به‌طور ویژه برای معلولان طراحی شده بود و از طریق سیستم رفاه اجتماعی اتحاد جماهیر شوروی به‌صورت رایگان یا با تخفیف زیاد عرضه می‌شد. سایکل‌کار به‌طور رسمی به افراد غیرمعلول فروخته نمی‌شد. به همین دلیل، این خودرو در بین شهروندان روسیه به ویلچر موتوردار شهرت یافت. سایکل‌کار که از سال ۱۹۵۸ تا ۱۹۷۰ تولید شد، به یک پیشرانهٔ تک سیلندر ۳۵۰ سی‌سی در عقب مجهز بود که ابتدا تنها ۱۰ اسب بخار قدرت داشت ولی در نمونه‌های جدیدتر این رقم به ۱۸ اسب بخار افزایش یافت.
