نحوه تشخیص لوازم یدکی اصل
در حالی که لوازم یدکی باکیفیت مزایایی همچون کاهش مصرف سوخت خودرو، کاهش آلودگی ناشی از احتراق، افزایش ایمنی و همین‌طور افزایش طول عمل وسیله نقلیه را به همراه دارد، لوازم یدکی فیک و بی‌کیفیت در مدت‌زمان کوتاهی دوباره خراب می‌شود و به قطعات مختلف ماشین آسیب وارد می‌کند. بنابراین توصیه می‌شود در هنگام خرید قطعات یدکی، همیشه به فروشگاه‌های معتبر مراجعه کنید و اصالت قطعات را مورد بررسی قرار دهید.
لوازم یدکی خودرو چیست؟
لوازم یدکی خودرو برای تعمیر و نگهداری ماشین مورد استفاده قرار می‌گیرند و جایگزین قطعاتی می‌شوند که به دلایل مختلف از جمله تصادف، نگهداری نامناسب و حتی گذر زمان، اثربخشی خود را از دست داده و خراب شده‌اند. تقریبا برای تمامی بخش‌های خودرو، قطعه یدکی در بازار یافت می‌شود. از سپر و چراغ گرفته بدنه تا کف‌پوش و کلاچ و در کابین و دیسک ترمز و میل‌لنگ، تمام قطعات خودرو دارای نسخه یدکی در بازار هستند.
برخی قطعات خودرو مثل لنت ترمز به طور منظم نیاز به تعویض دارند تا عملکرد و ایمنی وسیله نقلیه حفظ شود. برخی دیگر ماندگاری بیشتری دارند و در صورت ورود ضربه یا خرابی قطعات دیگر، دچار آسیب می‌شوند. به همین خاطر توصیه می‌شود نحوه تشخیص لوازم یدکی اصل را یاد بگیرید و از کاربرد لوازم یدکی بی‌کیفیت در خودرو اجتناب کنید، چون خرابی برخی قطعات می‌تواند باعث لطمه به بخش‌های دیگر ماشین شود.
در واقع کیفیت و تناسب لوازم یدکی خودرو به اندازه‌ای مهم است که اکثر خودروسازان برای محصولات خود، قطعات یدکی نیز تولید می‌کنند. اهمیت به سلامت و تعویض به موقع قطعات یدکی نه تنها موجب کاهش هزینه تعمیرات آتی و افزایش عمر و عملکرد ماشین می‌شود، بلکه در هنگام فروش خودرو نیز قیمت و ارزش واقعی آن را حفظ می‌کند. تمام این مزایا، مشروط به استفاده از لوازم یدکی اصل و باکیفیت است.
همان‌طور که گفته شد، تشخیص قطعات یدکی اصل و استفاده از آن‌ها در خودرو، موضوع بسیار مهمی است که تأثیر مستقیم روی سلامت و ایمنی ماشین و سرنشینان آن دارد. با این حال، به دلیل کمبود قطعات یدکی در کشور در سال‌های اخیر، تولیدکنندگان متقلب و قاچاقچی‌ها توانسته‌اند سهم قابل‌توجهی از بازار را به تصاحب خود درآورند. آن‌ها با کپی‌برداری از برندهای خوشنام، تبلیغات فریبنده و درج قیمت پایین روی محصولات، نظر مشتریان را به سمت خود جلب می‌کنند.
جالب اینکه برخی افراد با اینکه از تقلبی بودن لوازم یدکی اطلاع دارند، ولی باز هم به دلیل قیمت پایین به سراغ قیمت آن‌ها می‌روند تا بلکه قطعه خریداری‌شده هرچند برای مدت کوتاه، کار خودروی آن‌ها را راه بیندازد. این اشتباه بزرگ معمولا در معاملات خودرویی دیده می‌شود. یعنی فروشنده در هنگام فروش خودرو سعی می‌کند با نصب قطعات نو ولی بی‌کیفیت، معایب کالای خود را به طور موقتی بپوشاند. البته کارشناس فنی با یک نگاه می‌تواند به عدم کیفیت قطعه کاربردی پی ببرد.
به هر حال از آنجا که قطعات خودرو تاثیر متقابل بر یکدیگر دارند، خرید و استفاده از لوازم یدکی اصلی موضوع بسیار حائز اهمیتی است که مالکان خودروها باید به آن دقت داشته باشند.
در تمامی بازارها، از جمله بازار لوازم یدکی خودرو، محصولات تقلبی سهمی را به خود اختصاص داده‌اند. مقابله با عرضه لوازم یدکی تقلبی در بازار هم بر عهده دولت است و هم بر عهده مردم عادی.
دولت با تقویت نظام قضایی و سخت‌گیری در مورد اجرای قوانین مربوط به قاچاق و تولید محصولات تقلبی و همین‌طور افزایش نظارت روی عملکرد واردکنندگان، تولیدکنندگان و فروشندگان می‌تواند با ورود و عرضه لوازم یدکی نامرغوب مقابله کند.
از طرف دیگر، دولت با آگاه‌سازی عمومی و افراد عادی با توصیه به اطرافیان خود در مورد خطرات استفاده از لوازم یدکی تقلبی، می‌توانند دایره فعالیت تولیدکنندگان متقلب و قاچاقچیان را محدود کنند.در سطح گسترده‌تر نیز همکاری دولت‌ها و کشورها برای جلوگیری از قاچاق و تولید قطعات یدکی خودرو، روش موثری برای مقابله با عرضه محصولات بی‌کیفیت در بازارهای سراسر جهان تلقی می‌شود.
طبقه بندی قطعات یدکی استاندارد
قطعات یدکی خودرو ممکن است ایمنی باشند یا تزئینی. در هر صورت دلیلی ندارد از قطعات غیراستاندارد در خودرو استفاده کرد، چون کارکرد هر قطعه در خودرو روی بخش‌های دیگر تاثیر می‌گذارد.
موسسه استاندارد ایران، قطعات یدکی متعددی را در دسته ایمنی و فوق ایمنی طبقه‌بندی کرده است، ولی برخی قطعات، مخصوصا اکسسوری‌ها و لوازم جانبی و تزئینی دارای تعریف استاندارد نیستند و با هولوگرام سازنده وارد بازار می‌شوند. وجود هولوگرام و نصب نشان استاندارد، مهم‌ترین خصیصه قطعات یدکی معتبر و باکیفیت است.با این وجود، برخی تولیدکنندگان لوازم تقلبی به طریقی نشان استاندارد را روی محصولات بی‌کیفیت خود درج می‌کنند. از این رو توصیه می‌شود با استفاده از روش‌های دیگر نیز اصالت و کیفیت قطعات را مورد بررسی قرار دهید.
قطعات یدکی غیراستاندارد در بازار
از آنجا که تقریبا نیمی از خانواده‌های ایرانی مالک خودرو هستند، بازار قطعات یدکی در ایران به یک بازار داغ تبدیل شده است و بستر مناسبی را برای فعالیت قاچاقچیان و تولیدکنندگان لوازم نامرغوب و غیراستاندارد فراهم می‌آورد. متاسفانه در سال‌های اخیر، ورود قطعات یدکی غیراصل به کشور افزایش یافته است و حتی واردکنندگان سودجو نیز با استفاده از روش‌هایی موجب عرضه انبوه قطعات یدکی بی‌کیفیت در بازار می‌شوند. از آنجا که قطعات یدکی نامرغوب آسیب جدی به خودرو وارد می‌کنند، تشخیص اصل یا تقلبی بودن آن‌ها از اهمیت بسیاری برخوردار است.
روش های تشخیص لوازم یدکی تقلبی
عدم استفاده از لوازم یدکی تقلبی در خودرو از اهمیت بسیاری برخوردار است، چون این نوع قطعات به دلیل کیفیت پایین خیلی زود کارایی خود را از دست می‌دهند و با آسیب به بخش‌ها و قطعات دیگر، نه تنها هزینه نگهداری از ماشین را بالا می‌برند، بلکه ایمنی خودرو و سرنشینان آن را به خطر می‌اندازند.
با توجه به بازار داغ لوازم یدکی خودرو در ایران، بدون شک افراد سودجو و تولیدکنندگانی وجود دارند که سعی می‌کنند با کپی‌برداری و سوءاستفاده از نام برندهای معروف، قطعات بی‌کیفیت را در معرض فروش قرار دهند. برخی از آن‌ها به اندازه‌ای در ساخت قطعات تقلبی ماهر هستند که خریدار عادی به هیچ‌وجه نمی‌تواند جنس اصل را از فیک تشخیص دهد.با این حال، برای هر مشکلی راه‌حلی وجود دارد. روش‌های حرفه‌ای و ساده متعددی برای تشخیص لوازم یدکی اصل از قطعات تقلبی وجود دارد که با توجه به آن‌ها می‌تواند خرید امن و مطمئنی را انجام داد.
رنگ بسته بندی
شاید موضوع ساده‌ای به نظر برسد، اما بررسی رنگ بسته‌بندی نیز یکی از روش‌های تشخیص لوازم یدکی نامرغوب است. شرکت‌های معتبری که در حوزه تولید قطعات یدکی فعالیت می‌کنند، بسته‌بندی‌ها را در حجم انبوه سفارش می‌دهند. بنابراین رنگ و کیفیت بسته‌بندی‌ها معمولا ثابت است و تغییر نمی‌کند.
کیفیت بسته بندی
همانند رنگ، بررسی کیفیت بسته‌بندی نیز می‌تواند در تشخیص قطعات یدکی اصل کمک کند. شرکت‌های معتبر علاوه بر رعایت کیفیت در تولید محصولات، به کیفیت بسته‌بندی آن‌ها نیز توجه می‌کنند تا در فرایند انتقال و عرضه آن‌ها آسیبی به قطعات وارد نشود. بنابراین بسیاری از مواقع حتی با نگاه به ظاهر بسته‌بندی می‌توان به اصالت قطعه پی برد.
توجه به برچسب RFID
شرکت‌های معتبر از روش‌های مختلفی برای اثبات اصالت و کیفیت محصولات خود استفاده می‌کنند که یکی از این روش‌ها، نصب برچسب RDIF است. برچسب RFID یک کد قابل ردیابی به حساب می‌آید که از طریق آن می‌توان از اصل بودن قطعه یدکی اطمینان حاصل کرد.
نوع آلیاژ کاربردی
فروشندگان لوازم یدکی و همین‌طور تعمیرکاران ماهر با یک نگاه به آلیاژ به‌کاررفته در ساخت قطعه می‌توانند کیفیت آن را تشخیص دهند. شرکت‌های معتبر از آلیاژ مرغوب برای تولید قطعات یدکی استفاده می‌کنند، حال آنکه تولیدکنندگان محصولات فیک برای رسیدن به سود بیشتر، اهمیتی به جنس قطعات نمی‌دهند.
نوع نوشتار روی قطعه
سهم قابل ملاحظه‌ای از بازار قطعات یدکی کشور به واردکنندگان اختصاص دارد. بنابراین بسیاری از قطعات یدکی خودرو در ایران ساخت کشورهای خارجی است و نوشته‌های غیرفارسی دارد. نوشتار صحیح روی بسته‌بندی‌ها برای شرکت‌های معتبر حائز اهمیت است و حتی برخی آن‌ها از اصطلاحات مخصوص خود برای معرفی محصولات استفاده می‌کنند، حال آنکه هدف تولیدکنندگان قطعات یدکی تقلبی تنها فروش است و توجه چندانی به نوشتار روی قطعه یا بسته‌بندی آن ندارند. بنابراین ممکن است روی بسته‌بندی محصولات آن‌ها، غلط املایی یا لغت اشتباه نوشته شود. بنابراین اگر آشنایی کافی با زبان انگلیسی دارید، بررسی دقیق نوشته‌ها می‌تواند یک روش عالی برای تشخیص لوازم یدکی اصل از تقلبی در نظر گرفته شود.
نوع پرچکاری
نحوه پرچکاری روی قطعات، یک روش حرفه‌ای برای تشخیص لوازم یدکی فیک از اصل است که از عهده افراد ماهر و باتجربه برمی‌آید.
نوع جوشکاری
همانند نوع پرچکاری، نحوه جوشکاری قطعات نیز می‌تواند نشان‌دهنده کیفیت و مرغوبیت آن‌ها باشد.
لمس کردن قطعات
جالب است بدانید تعمیرکاران و فروشندگان باتجربه تنها با لمس قطعات یدکی می‌توانند اصل یا تقلبی بودن آن‌ها را تشخیص دهند.
لوازم یدکی اصل
تشخیص لوازم یدکی نامرغوب با استفاده از روش‌های بالا ممکن است برای برخی افراد دشوار باشد. روش‌های ساده‌تر دیگری نیز برای تشخیص قطعات یدکی اصل وجود دارد.
تشخیص لوازم یدکی اصلی با SMS
شرکت‌های تولیدکننده و واردکننده قطعات یدکی جهت متمایز ساختن محصولات خود از اجناس مشابه، روی بسته‌بندی آن‌ها بارکد می‌چسبانند. با ارسال این بارکد به شماره پیامکی که از سوی شرکت اعلام شده است، می‌توان اصل بودن قطعات یدکی را تشخیص داد. برای مثال، شماره پیامک اعلام‌شده از سوی سایپا یدک ۵۰۰۰۱۸۱۳ است. مشتریان ایران‌خودرو نیز جهت تشخیص قطعات یدکی اصل می‌توانند بارکد آن را به سامانه پیام کوتاه ایساکو با شماره ۳۰۰۰۳۱ ارسال کنند.
نشان استاندارد قطعات اصل
یکی دیگر از روش‌های ساده تشخیص اصالت قطعات یدکی، استعلام نشان استاندارد یا هولوگرام موجود روی بسته‌بندی است.
شماره سریال قطعات
تمام لوازم یدکی معتبر در بازار، دارای شماره‌سریال روی بسته‌بندی هستند که اعتبار آن‌ها قابل ردیابی است.
شناسایی قطعات با بارکد کالا
یکی دیگر از روش‌های تشخیص لوازم یدکی اصل از تقلبی، اسکن بارکد آن‌ها و استخراج اطلاعات مربوطه از طریق اینترنت است. سازندگان لوازم فیک قادر به کپی‌برداری از بارکدهای حقیقی نیستند.
شناسایی قطعات اصلی با کد QR
همانند بارکد، کد QR نیز یکی از روش‌های تشخیص قطعات اصلی از تقلبی است. با اسکن کد مربعی QR، اطلاعات قطعه مربوطه از طریق اینترنت نمایش داده می‌شود و می‌توان به اصل بودن آن اطمینان کرد.
قیمت لوازم یدکی
لوازم یدکی تقلبی و بی‌کیفیت در بازار، ارزان‌تر از لوازم اصلی و مرغوب است. البته فروشندگانی نیز وجود دارند که با افزایش قیمت سعی در توجیه اصالت کالا دارند. با این حال اگر قیمت یک قطعه یدکی به طرز عجیبی پایین بود، به کیفیت آن شک کنید و آن محصول را نخرید. قطعات بی‌کیفیت تاثیر منفی روی متوسط کارکرد خودرو دارند.
خرید از فروشگاه معتبر
فروشگاه‌های معتبر، قدیمی و خوش‌سابقه بهترین محل برای خرید قطعات یدکی خودرو به شمار می‌روند. این فروشگاه‌ها به هیچ‌وجه حاضر نیستند موفقیت و سابقه درخشان خود را با عرضه محصولات تقلبی به خطر بیندازند. فروشگاه‌های آنلاین نیز به سبب شدت نظارت روی اصل بودن کالاها، پلتفرم عالی برای خرید به حساب می‌آیند.
خطرات استفاده از قطعات تقلبی
تشخیص لوازم یدکی اصل از تقلبی موضوع بسیار مهمی است، چون کاربرد قطعات نامرغوب پیامدهای ناخوشایندی برای خودرو و مالک اتومبیل به همراه دارد. خطرات استفاده از قطعات تقلبی خودرو را می‌توان در سه مورد زیر خلاصه کرد.
- کاهش عمر مفید خودرو و خرابی قطعات مختلف به دلیل استفاده از قطعات تقلبی
- به خطر افتادن ایمنی خودرو و سرنشینان
- افزایش هزینه نگهداری خودرو
- کاهش درآمد تولیدکنندگان و قطعه‌سازان معتبر
دلایل استفاده از شناسه اصالت
شناسه اصالت، روشی برای جلوگیری از قاچاق قطعات یدکی و عرضه لوازم فیک و تقلبی است. بر اساس قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، تولیدکنندگان و واردکنندگان کالاهای مختلف از جمله قطعات یدکی خودرو موظفند از برچسب اصالت روی محصولات خود استفاده کنند. این برچسب معمولا روی بسته‌بندی یا بدنه قطعه قرار می‌گیرد. برچسب اصالت، سلامت قطعه را تضمین می‌کند. بنابراین یکی از روش‌های تشخیص لوازم یدکی اصل از تقلبی، وجود برچسب اصالت است. در صورتی که نتوانستید چنین برچسبی را روی قطعه موردنظر مشاهده کنید، از خرید آن بپرهیزید.
دلایل لزوم استفاده از شناسه اصالت را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد.
- جلوگیری از قاچاق قطعات
- امکان اصالت‌سنجی و تضمین کیفیت قطعات
- کاهش فرارهای مالیاتی تولیدکنندگان و واردکنندگان قطعات یدکی
- تعادل در قیمت‌ها
مزایای خرید از فروشگاه آنلاین
بسیاری از فروشگاه‌های آنلاین مثل دیجیکالا و فروشگاه‌های تخصصی، لوازم یدکی خودرو را عرضه می‌کنند. با اینکه خرید از فروشگاه‌های آنلاین و انتظار برای تحویل آن ممکن است کمی طول بکشد، ولی مزایای متعددی در این روش وجود دارد که مهم‌ترین آن‌ها، نظارت بیشتر روی محصولات عرضه‌شده در این پلتفرم‌ها است.
فروشگاه‌های آنلاین دارای نماد اعتماد الکترونیک هستند که هر سال باید تمدید شود. این تمدید با توجه به کیفیت خدمت‌رسانی و رضایت مشتریان صورت می‌گیرد. بنابراین کمتر فروشگاهی وجود دارد که ریسک عرضه محصولات فیک را جهت رسیدن به سود بیشتر تقبل کند. مزایای خرید قطعات یدکی خودرو از فروشگاه‌های آنلاین را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد.
اطمینان به فروشگاه آنلاین
نیاز به کسب نماد اعتماد الکترونیکی در هر سال باعث می‌شود فروشگاه‌های آنلاین از عرضه قطعات و لوازم یدکی فیک و تقلبی اجتناب کنند. بنابراین در مقایسه با فروشگاه‌های فیزیکی، می‌توان اطمینان و اعتماد بیشتری به فروشگاه آنلاین کرد. به علاوه، وجود رقابت بین فروشگاه‌های مختلف باعث می‌شود هر یک از آن‌ها تلاش بیشتری برای جلب رضایت مشتریان به عمل آورده و با عرضه محصولات باکیفیت و اصل، جایگاه ممتازتری در بازار آنلاین پیدا کنند.
قیمت قطعات در فروشگاه آنلاین
یکی از بهترین مزایای خرید کالا در فروشگاه‌های آنلاین، قیمت پایین‌تر آن‌ها نسبت به بازار فیزیکی است. فروشگاه‌های آنلاین نیازی به واسطه‌ها ندارند و دردسرهای کمتری نسبت به فروشگاه‌های حقیقی دارند. بنابراین بدیهی است که کالاهای عرضه‌شده در آن‌ها، قیمت پایین‌تری نسبت به کالاهای موجود در فروشگاه‌های فیزیکی داشته باشند.
مقایسه قطعات در هنگام خرید
در اکثر پلتفرم‌های فروش اینترنتی، امکان مقایسه کالاهای مختلف پیش از خرید وجود دارد. مشتری می‌تواند قطعات مختلف را از جهات مختلف همچون برند و قیمت مورد مقایسه و بررسی قرار داده و بهترین آن‌ها را انتخاب کند. همچنین نظر خریداران قبلی در مورد قطعات می‌تواند موجب قوت قلب در تصمیم‌گیری شود.
خرید لوازم یدکی از برند معروف
کمبود لوازم یدکی در بازار
با توجه افزایش آمار خرید و فروش خودرو در بازار ایران، نیاز به قطعات یدکی نیز افزایش یافته است. از طرف دیگر به دلیل تحریم‌های بین‌المللی علیه تهران، تیراژ تولیدکنندگان و قطعه‌سازان کشور کمتر از تقاضای بازار شده است و از این رو کمبود لوازم یدکی خودرو در فروشگاه‌های کشور احساس می‌شود. این موضوع در سال‌های اخیر سبب شده پای قاچاقچی‌ها و سازندگان تقلبی به بازار قطعات و لوازم یدکی خودرو باز شود. کالاهای تقلبی ارزان‌تر از کالاهای اصل و مرغوب هستند و برخی افراد علیرغم تشخیص فیک بودن، از خرید آن‌ها استقبال می‌کنند. ولی خرید قطعه تقلبی و بی‌کیفیت همان و خراب شدن و نیاز به تعویض قطعه همان. چون قطعه بی‌کیفیت خیلی زود کارایی خود را از دست می‌دهد و به بخش‌های دیگر ماشین نیز صدمه وارد می‌کند. به بیان بهتر، فعالیت افراد سودجو و متقلبین به نوبه خود باعث کمبود لوازم یدکی در بازار ایران شده است.
خودرو، از قطعات مختلفی ساخته شده است که عملکرد هر یک روی قطعه دیگر تاثیر می‌گذارد. ولی قطعات خودرو حتی در بهترین شرایط نگهداری نیز به دلیل گذشت زمان کارایی خود را از دست می‌دهند و نیاز به تعویض دارند. برای تعویض قطعات ازکارافتاده و خراب باید به سراغ لوازم یدکی اصل و باکیفیت رفت و از خرید محصولات تقلبی و نامرغوب به بهانه قیمت پایین خودداری کرد، چون قطعات بی‌کیفیت خیلی سریع خراب می‌شوند و بخش‌های دیگر خودرو را دچار آسیب می‌کنند. با تشخیص لوازم یدکی اصل از تقلبی و خرید محصولات معتبر در حق وسیله نقلیه خود لطف کرده و ایمنی ماشین و سرنشینان آن را تضمین کنید.
سوالات متداول
آیا علامت استاندارد نشانه اصل بودن قطعات یدکی خودرو است؟
وجود نشان استاندارد روی قطعات نمی‌تواند به طور قطعی تضمین‌کننده اصالت کالا باشد. بهتر است از روش‌های دیگری نیز برای تایید کیفیت قطعات یدکی استفاده کرد.
چه تفاوت‌هایی بین لوازم یدکی اصلی و تقلبی وجود دارد؟
لوازم یدکی اصلی از کیفیت ساخت و بسته‌بندی بالایی برخوردار است و قیمت بالایی در بازار دارند. اصالت این قطعات با روش‌های مختلف مثل کد QR، کد RFID، شماره سریال و… قابل‌اثبات است. حال آنکه قطعات تقلبی از مواد نامرغوب ساخته می‌شود و دقت خاصی در بسته‌بندی آن‌ها لحاظ نمی‌شود. قطعات تقلبی قیمت پایینی در بازار دارند و اعتبار و اصالت آن‌ها قابل‌اثبات نیست.
