نقشه راه پاکستان در انقلاب صنعت خودرو
صنعت خودروی پاکستان در دو دهه گذشته شاهد رشد فزاینده‌ای بوده و اکنون قابلیت آن را دارد که به‌عنوان پشتوانه تولید در پاکستان مطرح شود. اینها سخنان یکی از مقامات پاکستانی بود که هفته گذشته در جلسه تودیع و معارفه رئیس انجمن خودروسازان پاکستان ایراد شد. سغیب شیرازی، رئیس جدید انجمن خودروسازان پاکستان در ادامه افزود: «علاوه‌بر تاثیرگذاری بر تولید ناخالص داخلی و زمینه‌سازی برای ورود فناوری‌های نوین به کشور، صنعت خودرو پاکستان به یکی از درآمدزاترین و اشتغال‌زاترین بخش‌های اقتصاد پاکستان تبدیل شده است.» شاید این سخنان اغراق‌آمیز به‌نظر برسد، اما نشریه فایننشال تایمز مدتی پیش تحلیلی از وضعیت صنعت خودروی پاکستان ارائه کرد که موید همین ادعاست.
پیشران اصلی: سرمایه‌گذاری خارجی
به گزارش فایننشال تایمز، بازار خودروی پاکستان هنوز کوچک است و سه خودروساز بزرگ بین‌المللی، یعنی تویوتا، هوندا و سوزوکی، در حال حاضر این بازار را به طور کامل در اختیار دارند. شرکت «پاک سوزوکی»، شرکت «ایندوس موتور»، شرکت «هوندا اطلس» و شرکت «قندهار نیسان» چهار شرکت فعال در بخش تولید خودرو سواری پاکستان هستند. اما با تصویب مشوق‌های مالیاتی برای سرمایه‌گذاری در صنعت خودرو، دیگر شرکت‌ها نظیر رنوی فرانسه و هیوندایی کره برای سرمایه‌گذاری در این بازار نوظهور ابراز تمایل کرده‌اند. دلایل اقبال خودروسازان خارجی به این بازار را می‌توان در شرایط تازه این کشور جست‌و‌جو کرد. تا چند سال پیش پاکستان به‌عنوان کشوری فقیر، ناامن و عقب‌مانده شناخته می‌شد. اما شرایط به سرعت تغییر می‌کند. حقیقت آن است که موج تقاضا برای خودروهای روز در پاکستان آغاز شده است؛ به‌طوری‌که خودروسازان خارجی برای پاسخگویی به تقاضای بازار با مشکل مواجه شده‌اند. با افزایش درآمد سرانه، قدرت خرید مردم فزونی یافته است. از سوی دیگر، با کاهش سود بانکی، امکان استفاده از تسهیلات برای خرید خودرو میسر شده است. جریان تقاضا، تویوتا، هوندا، و سوزوکی را با مدل‌های معدودشان پشت‌سر گذاشته و فاصله ثبت سفارش تا تحویل خودرو در برخی موارد به پنج ماه هم رسیده است. زمان آن فرا رسیده است که دیگر رقبا هم از این خوان نعمت بهره‌مند شوند.
بازیگران تازه
دیگر بزرگان صنعت خودرو نیز دلایل محکمی برای ورود به بازار پاکستان دارند. بالا رفتن قدرت خرید و رونق بازار خودرو، در کنار افزایش امنیت، نقش قابل‌توجهی در این زمینه دارد. در سایه تلاش ارتش در دو سال اخیر، امنیت عمومی به سطح مناسبی رسیده است. حمایت‌های دولتی هم مشوق دیگری برای ورود به این بازار است. تمامی مالیات‌های موضوعه بر قطعات وارادتی، از سوی دولت پاکستان حذف شده است. همچنین مساعدت‌های لازم درخصوص مکان‌یابی و خرید زمین در اختیار سرمایه‌گذارانی قرار می‌گیرد که قصد احداث کارخانه خودروسازی در خاک پاکستان داشته باشند.چشم‌انداز بازار ۲۰۰ میلیونی پاکستان، برای بازیگران بین‌المللی صنعت خودرو قابل‌چشم‌پوشی نیست. به این ترتیب رنو و هیوندایی از ماه‌های آغازین سال‌جاری میلادی مذاکرات لازم برای ورود به این بازار را در دستور کار خود قرار داده‌اند. آنها در فاز نخست، تنها بر مونتاژ خودروهایشان در پاکستان متمرکز خواهند بود. این برای هیوندایی و برند زیرمجموعه‌اش، کیا، بازگشت به پاکستان محسوب می‌شود. زیرا بیش از یک دهه قبل، به‌دلیل عدم‌موفقیت و بی‌ثباتی داخلی، پاکستان را ترک کرده بودند. اما این بار پیش‌بینی‌های امیدوار‌کننده‌ای ارائه کرده‌اند. هیوندایی اعلام کرده است تا سال ۲۰۲۰ در بازار پاکستان به رکورد فروش سالانه ۳۰۰ هزار دستگاه خودرو خواهد رسید.
پاکستان؛ مجهز به خودروهای برقی
تاکنون پاکستان سابقه درخشانی در زمینه جذب فناوری‌های تازه نداشته است و تنها در مورد آلودگی هواست که در رده‌بندی‌های بین‌المللی پیشگام است. اما در شرایطی که جهان فراگیر شدن خودروهای برقی را به‌عنوان حقیقتی غیرقابل انکار پذیرفته است، پاکستان نیز گام‌های لرزانی در جهت همگام شدن با این روند برمی‌دارد. پاکستان برای پیوستن به این موج، دلایل زیادی دارد. آلودگی هوای شهرهای بزرگ پاکستان معضلی ریشه‌دار است و با افزایش تعداد خودروها، شرایط دشوارتر نیز خواهد شد. از سوی دیگر دولت پاکستان سالانه هزینه زیادی برای واردات سوخت متحمل می‌شود که با فراگیر شدن خودروهای برقی، قابل‌صرفه‌جویی است. دو ابرقدرت منطقه، یعنی هند و چین نیز برای حذف خودروهایی با سوخت فسیلی، برنامه‌ریزی کرده‌اند. این موضوع، روند تغییرات در پاکستان را سرعت خواهد بخشید. سیاست‌های چین در جهت احیای همکاری‌های تجاری کشورهای مسیر جاده ابریشم که به نام سیاست «یک کمربند-یک جاده» شناخته می‌شود، باب همکاری‌های اقتصادی گسترده با پاکستان را باز کرده است. کریدور اقتصادی پاکستان و چین هم در زمینه انرژی‌های نو و فناوری‌های تازه فعال شده است. هم‌اکنون یک خودروی برقی چینی در بازار پاکستان عرضه شده است. «شیفنگ دی ۱۰۱» خودروی برقی لوکس و پیشرفته‌ای نیست. با هر بار شارژ کامل مسافتی برابر با ۱۵۰ کیلومتر را طی می‌کند و حداکثر سرعتش تنها ۸۰ کیلومتر بر ساعت است. اما ورود این خودرو به پاکستان، سر و صدای زیادی به راه انداخته است. هیوندایی نیز با یک خودروساز داخلی برای پروژه تولید مشترک یک مدل تمام برقی به توافق رسیده است. خودروی برقی هیوندایی پیش از سال ۲۰۲۰ به بازار عرضه نخواهد شد، ولی خودروسازان داخلی را وادار کرده است از دولت بخواهند سیاست‌های آتی صنعت خودرو را شفاف‌سازی کند. میان مانشا، مدیرعامل هولدینگ «نیشاط»، یکی از بزرگ‌ترین ثروتمندان پاکستان، برای مونتاژ خودروهای هیبریدی و برقی اظهار تمایل کرده است. پاکستان در پیمودن مسیر موفقیت در این عرصه، با مشکلاتی نظیر فقدان زیرساخت‌های لازم روبه‌رو است؛ اما به‌نظر می‌رسد عزم جدی در این زمینه در حال شکل‌گیری است/دنیای اقتصاد
