هزینه نگهداری سالانه خودرو در وضع بازار فعلی
شهروند| «خودروی شخصی دیگر نمی‌صرفد» این جمله را بیشتر از همیشه از زبان مکانیک‌ها می‌شنوید. حالا نه‌تنها جهش عجیب و غریب قیمت خودرو بسیاری از مشتریان را از این بازار رویگردان کرده، بلکه هزینه نگهداری و تعمیر خودرو سر به فلک کشیده است. درحال حاضر اگر شما یک خودروی صفر داشته باشید و تنها بخواهید برای بیمه، بنزین، تعویض روغن و چکاپ سالانه آن پول بدهید، می‌توانید با هزینه آن ٦ ماه هرروز به صورت رفت و برگشت از تاکسی‌های آنلاین استفاده کنید.
اما اگر سروکارتان به مکانیک‌ها و بازار قطعه برسد، خرج و مخارج‌تان چند برابر می‌شود. علیرضا نیک آیین، رئیس اتحادیه مکانیسین‌های اتومبیل به «شهروند» می‌گوید درحال حاضر قیمت قطعات خودرو ٣٠٠درصد رشد داشته است. البته اگر شانس بیاورید و قطعات تقلبی به پست‌تان نخورد وگرنه خرجی که قطعات تقلبی برای‌تان می‌تراشد می‌تواند هزینه نگهداری از خودروی شخصی‌تان را سنگین‌تر کند.
هزینه نگهداری پراید صفر چقدر است؟
حالا بیشتر از گذشته از دهان مردم می‌شنوید که داشتن خودرو به لحاظ اقتصادی نمی‌صرفد و با پولی که بابت بیمه آن پرداخت می‌کنید می‌توانید خیلی راحت خرج گرفتن اسنپ کنید و از خرج‌های دیگر خودرو در امان بمانید.
در حال حاضر اگر یک دستگاه پراید صفر داشته باشید چیزی حدود ٢,٥میلیون تومان باید بابت بیمه بدنه وشخص ثالث پرداخت کنید، این درحالی است که با فرض در نظر گرفتن متوسط هزینه ١٣هزار تومان برای سفرهای اسنپ، با همین میزان حق بیمه تقریبا می‌توانید حدود ٢٠٠ سفر داشته باشید. به عبارت دیگر شما می‌توانید ١٠٠ سفر رفت و برگشت داشته باشید و درواقع به مدت حدود ٣ ماه هرروز با تاکسی‌های آنلاین رفت‌وآمد کنید.
اگر فرض کنیم که شما هر روز با خودروی‌تان سرکار می‌روید و در‌سال یک بار مسافرت زمینی می‌روید، احتمالا سه بار در‌سال تعویض روغن انجام می‌دهید. درحال حاضر تعویض روغن خودروهای پرتیراژ و معمول مانند پراید و پژو چیزی حدود ١٥٠ تا ٢٠٠هزار تومان آب می‌خورد. البته اگر بخواهید یک روغن باکیفیت استفاده کنید و فیلترها را هم تعویض کنید. به این ترتیب در‌سال باید حدود ٦٠٠هزار تومان برای تعویض روغن هزینه کنید.
اگر در ماه دو باک ٥٠ لیتری بنزین مصرف کنید درواقع ماهانه ١٠٠هزار تومان و سالانه یک‌میلیون و ٢٠٠هزار تومان هم برای بنزین پرداخت می‌کنید. اگر حداقل ٣٠٠هزار تومان هم برای سرویس سالانه خودرو در نظر بگیریم، در مجموع ٢میلیون و ١٠٠هزار تومان برای تعویض روغن، تأمین بنزین و سرویس خودرو هزینه می‌کنید. با این میزان می‌توان ٨٠ سفر رفت و برگشت دیگر با اسنپ انجام داد. درواقع اگر فرض بگیریم که هیچ تصادفی نکنید یا خودروی‌تان کاملا سالم و بی‌ایراد است، تنها با هزینه‌های جاری خودرو می‌توان ٦ ماه هرروز به صورت رفت و برگشت از تاکسی‌های آنلاین استفاده کرد.
رشد ٣٠٠ درصدی قیمت قطعات خودرو
حالا فرض کنیم خودروی شما صفر نیست و به تعمیرات سالانه هم نیاز پیدا می‌کند. درحال حاضر قیمت قطعات خودرو در بازار و ظرف یک‌سال تا ٣٠٠درصد رشد داشته‌اند.
هزینه نگهداری خودرو این روزها سر به فلک کشیده است. از گرانی قطعه گرفته تا افزایش حق بیمه و دستمزد تعمیرکاران. علیرضا نیک آیین، رئیس اتحادیه مکانیسین‌ها به «شهروند» می‌گوید: «قیمت لوازم یدکی و قطعات خودرو نسبت به پارسال ٣٠٠درصد افزایش پیدا کرده است. به‌عنوان مثال دیسک صفحه پژو ٤٠٥ که پارسال همین موقع ١٨٠هزار تومان قیمت داشت حالا حدود ٩٠٠هزار تومان فروخته می‌شود. لنت چرخ از ٤٠هزار تومان به بالای ٢٠٠هزار تومان رسیده، البته اگر پیدا کنید.»
جهش قیمت قطعه‌های خودرو در یک‌سال گذشته درشرایطی رخ داده است که نیک آیین می‌گوید: «حدود ٥٠درصد این رشد قیمت ناشی از دلال بازی در بازار است.» او با بیان این‌که کنترل بازار قطعه در ایران در دست تعداد محدودی از افراد است، ادامه داد: «این افراد قطعه را نقد اما به قیمت پایین از قطعه‌ساز می‌خرند و مدت‌ها در انبارهای خود نگه می‌دارند تا بازار تشنه بماند و فروشندگان و تعمیرکاران خسته از دردسرهای قطعه‌های بی‌کیفیت حاضر شوند هر قیمتی که دلال تعیین می‌کند، قطعه را از آنها بخرند.»
یک جفت لاستیک خودرو چند؟
تایر خودرو یکی از مهمترین قطعاتی است که تقریبا بعد از کارکرد ٦٠ تا ٨٠هزار کیلومتر برای تعویض آن باید دست به کار شد. لاستیک‌های با کیفیت بالا و اغلب پهن و فاق کم از نشانه‌های تایرهای خودروهای گرانقیمت است که با قیمت‌های بالا در بازار قابل خریداری است. این تایرها از کشورهای ترکیه، آلمان، فرانسه، بریتانیا و خصوصا دوبی به کشورمان وارد می‌شود. تایرهای خودروهای لوکس با ضمانت کارکرد زیاد، ضمانتنامه کتبی و… به فروش می‌رسد و کمتر در بازار دیده می‌شود که نمونه‌های تقلبی قابل خریداری باشد. در حال حاضر یک جفت لاستیک مارک بریجستون یک‌میلیون و ٢٠٠هزار تومان، فالکن یک‌میلیون ٣٠٠هزار تومان و کویر تایر ٧٧٠هزار تومان قیمت دارد.
بازار پررونق خرید و فروش قطعه‌های تقلبی
گرانی قطعه حالا بازار خرید و فروش قطعه‌های تقلبی را حسابی رونق داده است. قطعات تقلبی این روزها هزینه‌های بالایی را برای دارندگان خودرو می‌تراشد. محمد که خودروی او در آشفته‌بازار این روزها ٤٠٠میلیون تومان قیمت می‌خورد، به «شهروند» می‌گوید: «نصب یک قطعه تقلبی ٣٠٠هزار تومانی دیسک صفحه خودروی مرا خراب کرد و ١١میلیون تومان به خودروی من صدمه زد».
هر چند محمد مکانیک را مقصر صدمه واردشده به خودرویش می‌داند، اما تعمیرکاران خودرو می‌گویند بیشتر قطعه‌هایی که این روزها در بازار وجود دارد فیک و تقلبی هستند و همین مسأله هزینه سنگینی را روی دست صاحبان خودرو می‌گذارد. به عنوان مثال قطعه‌ای که حداقل باید یک سال کار کند، در کمتر از ٣ ماه خراب می‌شود و دوباره باید تعویض شود. گاهی اوقات غیراستانداردبودن قطعه‌های خودرو دیگر قطعات را هم دچار مشکل می‌کند. نیک‌آیین می‌گوید بسیاری تعمیرکاران را مقصر بی‌کیفیت‌بودن قطعه‌های سوارشده بر روی خودرو می‌دانند اما از آنجا که قطعه‌های تقلبی کاملا شبیه اصل آن ساخته می‌شود، امکان تشخیص آن در برخی موارد برای خود مکانیک هم وجود ندارد.
هزینه نگهداری خودروهای چینی ٣ برابر اروپایی و ژاپنی
اما مشکل گرانی قطعه و افزایش هزینه نگهداری خودرو تنها به خودروهای داخلی محدود نمی‌شود. گزارش‌های دریافتی حاکی از آن است که بعد از افزایش قیمت ارز و حذف اختصاص ارز دولتی برای واردات خودرو و قطعه‌های آن، هزینه نگهداری خودروهای خارجی هم حداقل چهار برابر شده است اما شرایط برای دارندگان خودروهای چینی به مراتب سخت‌تر است. به گفته رئیس اتحادیه مکانیسین‌ها، طراحی دقیق و استاندارد خودروهای اروپایی، ژاپنی و کره‌ای موجب شده که خرابی قطعه در این خودروها بسیار کم باشد؛ این در حالی است که میزان خرابی خودروهای چینی از ایرانی‌ها هم بالاتر است.
او با بیان این‌که تعداد مراجعه خودروهای چینی به تعمیرگاه سه برابر خودروهای اروپایی و ژاپنی و کره‌ای است، ادامه داد: «به عنوان مثال در یک بازه زمانی برابر، خودروی چینی سه بار ناچار به تعویض دیسک صفحه خود می‌شود اما خودروهای باکیفیت اروپایی تنها یک بار برای تعویض قطعه هزینه می‌کنند.»
افزایش ٢٠درصدی دستمزد تعمیرکاران
فروردین امسال بود که خبر افزایش ٢٠درصدی دستمزد تعمیرکاران خودرو روی خروجی رسانه‌ها قرار گرفت. بر اساس آن‌چه مصوب شده، دستمزد تعمیر کامل موتور پراید ٧٨٠هزار تومان، تعویض رینگ موتور و یاتاقان متحرک و تعمیر سرسیلندر ٤٨٠هزار تومان، تعویض میل سوپاپ درجا ١٠٠هزار تومان، تعویض واشر سلیندر ١٨٠هزار تومان، تعویض واتر پمپ (مدل بالا)١١٠هزار تومان است. آن‌گونه که در اطلاعیه اتحادیه مکانیسین‌ها آمده، تعمیرکاران برای تعویض رادیاتور با پروانه حداکثر ٦٥هزار تومان، تعویض کامل کاربراتور ١٢٠هزار تومان، تعویض پمپ بنزین انژکتور ٦٠هزار تومان، بازدید و تعویض لنت چهار چرخ ٨٠هزار تومان، تعویض پدال کلاچ، ترمز و کامل غلاف ١٥٠هزار تومان، تعویض کامل گیربکس با کلاچ ٢٧٠ هزار، تعویض کوئل دوبل ٣٥ هزار، تعویض ترموستات ٥٠هزار تومان می‌توانند از مشتری‌ها دریافت کنند؛ اما قیمت‌های موجود در بازار به مراتب بالاتر از این حرف‌هاست. البته رئیس اتحادیه مکانیسین‌ها این ادعا را قبول نداشته و توضیح می‌دهد که به دلیل شرایط بد اقتصادی مردم این روزها کمتر به تعمیرگاه‌ها مراجعه می‌کنند و رکود سنگینی در صنف ما حاکم شده است، با توجه به این اوصاف مکانیک‌ها ناچارند که هزینه کمتری را از مشتریان خود طلب کنند.
او با بیان این‌که مردم در صورت ناراضی‌بودن از هزینه دستمزد و مهارت تعمیرکاران می‌توانند تماس گرفته و شکایت خود را ثبت کنند، ادامه داد: «تنها ٥درصد شکایت‌هایی که در اتحادیه به ثبت رسیده مربوط به هزینه بالای دستمزد تعمیرکاران خودرو است و بیشتر شکایت‌ها مربوط به نصب قطعه‌های تقلبی و نداشتن مهارت است.»
