صدای شما؛ روایتی از تحویل گرفتن وانت زامیاد دیزل

زمستان سرد و برفی سال 88 بود که خبر افتتاح خط تولید نمونه دیزلی وانت نیسان به عنوان اولین خودرو دیزلی سبک با مشارکت وزارت صنایع و شرکت خودروسازی زامیاد منتشر شد، خودرویی که قرار بود با قدرت بیشتر، مصرف کمتر و البته هزینه نگهداری مناسب تر نسبت به انواع بنزینی، گشایشی تازه در زمینه حمل و نقل تجاری بازی کند تا به تدریج قدم مبارک سایر خودروهای دیزلی نیز به جاده های کشورمان باز شود.حالا بیش از چهار سال از یکم بهمن ماه 1388 می گذرد و وانت نیسان دیزلی دیگر خودرو تازه ای نیست.عرضه قطره چکانی این محصول پرحاشیه به بازار باعث شده که بسیاری هیچ شناختی نسبت به آن نداشته باشند و خدمات دهی به آن نامناسب باشد.از سوی دیگر در پی عدم حمایت مالی سازمان بهینه سازی مصرف سوخت از این پروژه، خط تولید نیسان دیزلی در سال گذشته تا مرز تعطیلی نیز پیش رفت، اما آنطور که از شواهد پیداست همچنان تولید کج دار و مریز این محصول که روزگای قرار بود با تیراژ سالانه 4000 دستگاه عرضه شود، ادامه دارد و برخی نیز با رویای دست یابی به مصرف سوخت کمتر و گشتاور بالاتر، خرید مدل های دیزلی را به انواع بنزینی یا دوگانه سوز ترجیح می دهند.در ماهی که گذشت،روایت یکی از هم میهنان از روند تحویل گرفتن یک دستگاه وانت زامیاد دیزلی 27 میلیون تومانی به نظرمان آنچنان عجیب و جان سوز آمد که تصمیم به نشر آن گرفتیم.بدیهیست که کلیه موارد مطرح شده در این نوشتار، نقل قول مستقیم خریدار بوده و تمامی موارد مطرح شده قابل اثبات هستند.به رسم تمامی نشریات ماهنامه صفر تا صد و مجله دنده 6 نیز از چاپ پاسخ مسئولین هریک از دو شرکت سایپا یا زامیاد در خصوص این نوشتار استقبال می کنند.

عقبگرد با تمام سرعت

تجربه خریداری نسخه دیزلی وانت نیسان

چیزی به عید نمانده است. 23 اسفند است و یکی دو ماهی می شود که منتظر تحویل یکدستگاه “وانت نیسان دیزلی سفیدرنگ دارای ABS و تاخوگراف و فرمان دوتکه – تحویل فوری” هستم. برای کارم شدیدا ًبه وانت نیاز دارم، پس سایت وضعیت تحویل خودرو را هر روز چک می کنم و تمام این مدت،خودرو در وضعیت “آماده تخصیص” درجا می زند. با شمردن مراحلی که باید طی شود تا خودرو به وضعیت “تحویل” برسد، مطمئن می شوم تحویل به سال بعد موکول خواهد شد. ساعت 9 شب است که تلفنم زنگ می زند. شماره را نمی شناسم :

– آقای … ؟

: خودم هستم بفرمایید

– وانت تون اومده، لطفا فردا صبح بیاین نمایندگی … تحویل بگیرین.حتما فردا تشریف بیارین چون جا نداریم!

: مطمئنید؟آخه همین یک ساعت پیش سایت رو چک کردم هنوز تو مرحله آماده تخصیص بود

– آقا میگم ماشینتون اینجاس سایت چیه؟الکیه سایت!

 صبح اول وقت  جلوی درب نمایندگی هستم. طبق معمول مراحل تحویل زیاد طول نمی کشد ؛ یک امضا، اثر انگشت و مبالغی پول که به عناوین مختلف باید پرداخت شود : بابت سند ، عیدی و شیرینی بچه ها. اینجا کسی با خودروی دیزلی آشنایی ندارد، پس نباید منتظر هیچ توضیحی بمانم . جالب اینجاست که سازنده نیازی ندیده هیچ نوع دفترچه راهنما یا حتی یک برگه کاغذ ارائه دهد تا مشتری را از تفاوتهای موتور دیزل و بنزینی آگاه کند، دریغ از یک کلمه! مهندس … راهنمایی ام می کند که “دفترچه راهنما از سایت شرکت قابل دانلود است”. سپس سوئیچ را کف دستم می گذارد و کنار می رود. درها باز هستند و از شیشه پنجره سمت چپ که تا آخر بالا کشیده نشده، آلودگی همراه آب باران وارد خودرو شده است. اولین ایرادات رخ می نمایند: درب های خودرو به هیچ طریقی بسته نمی شوند و شیشه پنجره سمت شاگرد تا آخر بالا نمی رود! شیطان را لعنتی می فرستم و شروع به بررسی بدنه می کنم. می توانم تصور کنم که برای مونتاژ چنین قطعات معیوبی، کارگران چه زجری را متحمل شده اند. اختلاف درز دو طرف درب موتور بیش از یک سانتیمتر است و گلگیر سمت چپ با تاب دلبرانه ای که دارد، حدود 4 سانتیمتر کوتاهتر از سمت راستی است. فرایند پوسیدگی بدنه، حتی قبل از مونتاژ آغاز شده و این یکی دیگر شاهکار است: حبابهای ریز در بعضی نقاط بدنه نشان می دهد که ماشین ابتدا رنگ آبی خورده و سپس رنگ سفید را روی آن زده اند! تصمیم می گیرم برای سلامت اعصاب خودم هم که شده، بقیه ایرادات بدنه را نادیده بگیرم ، پس به سراغ موتور می روم. درب موتور باز نمی شود و کمک مهندس نیز موثر نمی افتد. مهندس، کارگری را به یاری می طلبد و اینجاست که متوجه می شوم برای بازکردن کاپوت به 3 نفر خدمه نیازاست؛ یکی اهرم داخل اتاق را کشیده نگه می دارد، یکی درب موتور را دو دستی به پایین فشار می دهد و دیگری سعی می کند گیره قفل را باز کند. تلاش گروهی پس از دقایقی نتیجه می دهد و به محفظه موتور دسترسی می یابم، جایی که تولید ملی را معنایی جدید می بخشد : کلماتی به زبان چینی با افتخار روی همه قطعات خودنمایی می کنند. از آنجا که چینی نمی دانم، بازدید را خاتمه داده و داخل کابین خودرو می شوم : ارگونومی و راحتی داخل کابین در سطحی است که دلم برای وانت پیکان لکنتی ام تنگ می شود؛ همان وانت باردویی که سال 88 تحویل گرفتم و با وجود دوبار تعویض کامل مجموعه گاردان و دیفرانسیل درزمان گارانتی، ارتعاش دائمی دیوانه کننده اش هرگز کاهش نیافت و عمر متوسط تجهیزات برقی اش(که خوشبختانه تعدادشان چندان زیاد نیست:استارت، دینام، لامپها، فن بخاری) کمتراز دوماه بود.

 چیدمان پدالها در وانت نیسان دیزل به گونه ای است که موقع ترمزگرفتن، ناخواسته پدال گاز را نیز فشار می دهید و برجستگی عجیب کنار پدال کلاچ، شما را مجبور می سازد تنها با نوک پا آنرا لمس کنید، آن هم چه کلاچی، سفت ترین کلاچی که به عمرم دیده ام. جعبه فیوز نه فقط “روکار” بلکه وسطِ کار است و وقت سوارشدن، لبه های برنده آن پای شما را نوازش می کند. فرمان که درست روبروی صورت راننده قرارگرفته ، همراه با  اهرم دنده به تنهایی یک باشگاه بدنسازی حرفه ای را تشکیل می دهند. جای خالی رادیوپخش اصلا موجب تعجبم نمی شود زیرا تجربه تحویل گرفتن خودرو از سایپا را دارم؛ نکته جالب این است که حتی زحمت نصب قاب پوشاننده این قسمت را هم به خود نداده اند و سیم کشی محقر داشبورد از داخل حفرهٔ ایجاد شده٬ قابل مشاهده است. طرح سوررئالیستی آینه های جانبی٬ به کل فلسفه وجودی این قطعه را به چالش می کشد به گونه ای که محدوده تنظیم دید آینه ها ، از داخل اتاق شروع می شود و تا اواسط قسمت بار ادامه می یابد. وسایلی که همراه خودرو تحویل داده می شود عبارتست از یک جک که روغن ریزی دارد و کف خودرو را به گند کشیده، آچارچرخ و آچارشمع(برای موتور دیزل؟). شیطان را لعنتی دیگر حواله می کنم و تصمیم می گیرم حرکت کنم٬ شاید که قدرت موتور 2.8 لیتری توربودیزل بتواند مرهمی بر ناامیدیم بگذارد. چند دقیقه بعد تمام امیدم به ناامیدی مبدل می شود.

 خوشبختانه ازقبل می دانم که باید پس از یک پله گرداندن سوئیچ، صبر کنم تا چراغ “پیش گرمکن” خاموش شود و بعد استارت بزنم. موتور با لرزشی سهمگین روشن می شود و طنین صدای خشن موتور، مرا به خاطرات کودکی و مینی بوس فیات قراضه ای که سرویس مدرسه مان بود ، می برد. راهنمای سمت راست کار نمی کند و تکهٔ وسط از فرمان دوتکه روی داشبورد گذاشته شده. چراغ اتمام سوخت روشن است و کارت سوخت هنوز نیامده٬ پس فرصت زیادی ندارم. جا زدن دنده1 چندان دشوار نیست ولی ضریب دنده 1 چنان سنگین است که (با توجه به توصیه سازنده مبنی بر اینکه تا کیلومتر 1000 نباید دورموتور از 2 بالاتر برود) فرصتی برای برداشتن دست از روی اهرم تعویض دنده پیدا نمی شود. دنده دو تمایلی به درگیرشدن ندارد؛ همه فنونی که به ذهنم می رسد را امتحان می کنم ولی هیچ نشانی از موفقیت نیست٬ گویی اصلا دنده دویی وجود ندارد. مشکلات را که با مهندس درمیان می گذارم نیشخندی تحویلم می دهد ؛ یادآوری می کند که قبلا فرم تحویل خودرو را امضا کرده ام  و همه چیز را به سرویس اولیه موکول می کند.

 : “یعنی باید 5000 کیلومتر را بدون دنده دو و با درها و پنجره باز رانندگی کنم؟!”

 پاسخ تنها لبخندی دیگر است.

 پس نمایندگی را ترک می کنم و ازآنجا که درهای خودرو قفل نمی شوند٬ تلفنی به دنبال مکانی امن برای پارک کردن خودرو در ایام عید می گردم. تعویض دنده از یک به سه بدون اینکه دورموتور از 2 بالاتررود راحت نیست و سایر دنده ها نیز قصد ندارند به آسانی تسلیم شوند؛ همزمان چراغ هشدار اتمام سوخت و آینه های عظیم جانبی که تنها نوک بینی خودم را نشان می دهند نیز دائما بر استرسم می افزایند. اگر فکر می کنید مصائب به همینجا پایان می یابند کافی است توصیه های اولیه شرکت سازنده را مرور کنید؛ چک لیستی که باید مانند یک خلبان جنگنده آنرا از حفظ باشید و کوچکترین تخطی از توصیه های آن می تواند منجر به سوختن توربوشارژ یا سوزنهای انژکتور شده و هزینه ای میلیونی به شما تحمیل کند :

1-هر 1000 کیلومتر آب فیلتر اولیه کنار باک تخلیه شود
2-هر 2000 کیلومتر آب فیلتر ثانویه تخلیه شود
3-هر 5000 کیلومتر فیلتر اولیه تعویض و باک بطورکامل تخلیه گردد+تعویض روغن و فیلتر
4-هر 7000 کیلومتر فیلتر ثانویه تعویض گردد
5-هنگام استارت زدن باید پدال کلاچ را تاآخر فشرده نگه دارید.

6-بعد از روشن شدن موتور درحالت درجا گاز ندهید و حداقل 3 تا 5 دقیقه نباید حرکت کرد و باید خودرو درحالت درجا کارکند تا گرم شود. درعین حال هرگز نباید بیش از 20 دقیقه درحالت درجا کار کند!
7-قبل از خاموش کردن موتور باید به مدت 3 تا 5 دقیقه درحالت درجا کار کند .هرگز قبل از خاموش کردن گاز ندهید.
8-هرگز هنگام استارت زدن گاز ندهید زیرا به توربوشارژ آسیب جدی وارد می شود.

9-از رانندگی با سرعت ثابت خودداری کنید.از رانندگی با سرعت زیاد و تخته گاز خودداری کنید . همواره سرعت نباید بیش از 110 باشد.

و این است حاصل نیم قرن تکامل وانت نیسان جونیور به دست پرتوان مهندسین ایرانی و چینی!

…………………………………………………

شرح عکسها:

1- هردو درب خودرو به هیچ طریقی بسته نمی شوند.

2- شیشه ها تا آخر بالا نمی روند- شیشه پنجره سمت راست حدود 5 میلیمتر درز دارد.

3- زنگ زدن و پوسیدگی قطعات بدنه.

4 – درز کاپوت – گلگیر سمت راست عقب تر از سمت چپ قرارگرفته.

5– چیدمان هنرمندانه لوله و منبع اگزوز، ارتفاع خودرو از سطح زمین را به نصف رسانده است.

6- لیست آپشنها با افتخار همه جا نوشته شده

7 – داخل کاپوت دنبال یونیت ABS نگردید زیرا مهندسین زامیاد جای امن تری برای این قطعه حساس یافته اند: سمت چپ شاسی زیرقسمت بار بغل منبع اگزوز!

8- تولید ایرانی و نوشته هایی به زبان چینی

9- جعبه فیوز و پدالها

10- جای خالی رادیوپخش

11- وسایلی که همراه خودرو تحویل داده شده: یک جک که روغن ریزی دارد(جریان روغن کف خودرو مشخص است) +آچارچرخ+آچارشمع(ومیدانید که موتوردیزل شمع ندارد!)

12 – حداکثر قدرت 93 اسب بخاری در دور 3600 بدست می آید ولی ردلاین از 3000 شروع می شود! نتیجه منطقی: هرگز با یک موتور چینی به حداکثر قدرت دست نمی یابید.

13- تا آخر: توصیه های سازنده.