آشنایی با زمان تعویض روغنها و فیلتر خودروهای سواری

موتورهای درون سوز یا احتراق داخلی برای انجام واکنش و احتراق به مخلوط سوخت و اکسید کننده یعنی هوا و اکسیژن نیاز دارند زیرا بدون مواد اکسیدکننده، سوخت هایی مانند بنزین و دیزل نمیتوانند بسوزند و به نیروی خیلی زیادی احتیاج دارند تا موتور را به راه بیندازند. در خودروهای مدرن، هوا باید قبل از این که وارد محفظه اتاق احتراق شود، تمیز باشد، زیرا در غیراین صورت و با وجود ذرات ریز داخل آن، موتور دارای نقص فنی شده و عملکرد ضعیف خودرو را به دنبال دارد و به سبب آن عمر خودرو کوتاه خواهد شد. به همین سبب، صافی ها یا فیلترهای مختلفی در خودرو به کار میرود. در این مطلب به زمان مناسب تعویض روغن و فیلتر به استثنای روغن و فیلتر موتور پرداخته میشود.

فیلتر هوا

بسته به این که چند وقت به چند وقت فیلتر هوا را عوض می‌کنید، برنامه های نگهداری خودرو متفاوت است. برای نمونه، در بیشتر موتورهای شورولت، مدت زمانی که توصیه میشود هر 72 هزار کیلومتر است اما به گفته فورد در بسیاری از موتورها باید این تعویض در هر 48 هزار کیلومتر صورت گیرد. به عقیده هیوندای، هر 48 هزار کیلومتر باید این فیلتر عوض شود، اما میتوان آن را در شرایط »سخت« رانندگی ازجمله ترافیک سنگین در آب و هوای داغ و رانندگی مداوم در جاده های غیرآسفالت شده یا شرایط خاک‌آلود به 24 هزار کیلومتر رساند. عده ای بر این باورند که فیلتر هوا باید هر پنج هزار کیلومتر عوض شود، اما در هر صورت بهترین راه برای تشخیص زمان مناسب تعویض فیلتر، در نظر گرفتن شرایط رانندگی و آب و هوایی منطقه ای است که در آن زندگی میکنید و نیز توصیه ای که شرکت سازنده خودروتان در نظر گرفته است. یک راه دیگر نیز که عملیاتی تر است، باز کردن جعبه فیلتر و بررسی آن از نزدیک است.

با نگاه‌کردن میتوان دریافت که چه موقع فیلتر به تعویض نیاز دارد مثال نقاطی را بررسی کنید که هوا از بیرون وارد میشود. فیلترهای هوا در بیشتر موتورها برای دسترسی نسبتا آسان هستند و هر موقع که به کمک نیاز داشتید، میتوانید مکان آن را در دفترچه راهنمای خودرو پیدا کنید. طبق مطالعه سازمان انرژی که در سال 2009 انجام شده، فیلتر هوای کثیف به طور مشخص مصرف بهینه سوخت را تحت تاثیر قرار می دهد و همچنین میتواند کارایی خودرو را بین شش تا 11 درصد کاهش دهد. به همین دلیل، پیشنهاد میشود تا به صورت دورهای و چشمی، فیلتر هوای موتور را بررسی کنید.

روغن ترمز

سیستم ترمز خودرو یکی از چند سیستم هیدرولیک خودرو است. هنگامی که به پدال ترمز فشار وارد می آورید، ترمز از طریق لوله های ترمز از سرسیلندر به ترمز کاسه ای یا دیسکی تحویل داده میشود و سرعت خودرو از طریق اصطکاککاهش می‌یابد. برای این که سیستم کار کند، باید روغن ترمز به مقدار کافی در سیستم وجود داشته باشد تا بتواند در شرایط مناسب این کار را انجام دهد.تعویض روغن ترمز کار ثابتی نیست. بعضی از خودروسازان آن را در برنامه منظم تعمیر و نگهداری خود می آورند و بعضی دیگر نمی آورند.

برای نمونه، دارنده یک خودروی مرسدس بنز باید هر دو سال یا 32 هزار کیلومتر، روغن ترمز را به طور کامل عوض کند و فولکس واگن در تمامی مدل هایش هر دوسال یک‌بار بدون توجه به مسافتی که طی شده، تعویض آن را توصیه می‌کند. سوبارو نیز پیشنهاد می‌کند که روغن ترمز هر 48هزار کیلومتر عوض شود. تعویض روغن ترمز در بیشتر خودروهای شورولت هر 240هزار کیلومتر یا 10سال یک بار اتفاق میافتد.اگر روغن ترمز عوض نشود ممکن است رطوبت را طی گذر زمان جذب کند که همین امر احتمالا منجر به خوردگی در سیستم ترمز میشود. به علاوه رطوبت سبب میشود تا دمای جوش روغن ترمز کاهش یابد و کیفیت ترمزگیری را در توقف های سخت و مکرر کاهش میدهد. تعویض روغن ترمز ارزانتر از تعویض خطوط ترمز یا مخزنی است که دچار خوردگی و فرسایش شده است.با پیشرفت کسب و کار اینترنی امروزه تعویض روغن در محل نیز انجام می شود که کار را برای شهروندان ساده کرده است.

روغن جعبه دنده (گیربکس)

برای بررسی روغن جعبه دنده اقدامات زیر را انجام دهید:

بسیاری از تعمیرکاران عقیده دارند که حداقل هر 80 هزار کیلومتر یک بار باید روغن جعبه دنده را عوض کرد. جعبه دنده های دستی برنامه های متفاوتی دارند بنابراین بهتراست برای برنامه ریزی بهتر به دفترچه راهنما مراجعه کنید.مانند بقیه روغن های حیاتی دیگر، مایع جعبه دنده طی گذر زمان خراب میشود. استفاده سخت مانند رانندگی شهری، رفت و آمدهای مکرر، بارهای سنگین و بکسل کردن خرابی را تشدید می‌کند. نوع رانندگی سبب افزایش دمای کارکرد جعبه دنده میشود و گرما لکه بیشتری بر روی جعبه دنده و روغن میگذارد، بنابراین تعویض روغن، جعبه دنده را خنک کرده و قسمتهای متحرک را نرم و روان می‌کند.

اگر رانندگی با استرس و فشار بالا انجام میدهید، سطح جعبه دنده را چندین بار بررسی کرده و بگذارید که تعمیرکار شرایط روغن را بررسی کند. روغن جعبه دنده اغلب قرمز است و به بقیه رنگها نیز ظاهر میشود و هر چقدر کدرتر باشد، خرابتر است. همچنین بوی سوختگی از آن به مشام میرسد که نشان دهنده مشکلات فنی است که در این حالت باید روغن را عوض کرد. نشانه دیگر، کثیفی یا وجود آشغالدر روغن است. بسیاری از تعمیرگاه ها از سیستم های فلاش استفاده می‌کنند به این صورت که روغن قدیمی را به بیرون هدایت کرده و روغن جدید را پمپ می‌کنند. در بعضی از جعبه دنده های اتوماتیک، زمانی که روغن تعویض می شود، فیلترهایی هم وجود دارند که باید تمیز شده یا جایگزین شوند. مطمئن شوید که تعمیرکار از روغن مناسب برای گیربکس خودروی شما استفاده می‌کند.

روغن فرمان هیدرولیک

به طور کلی، تعویض روغن هیدرولیک فرمان در میان آیتم های تعمیر منظم فهرست نشده و لزومی ندارد که حتما آن را عوض کنید، بنابراین در بیشتر خودروها با توصیه خودروساز، آن را عوض کنید.اگر روغنهیدرولیک کدر شده باشد، زمان تعویض آن فرا رسیده است. در نظرداشته باشید که روغن موتور و جعبه دنده نیز بعد از مدتی کدرتر می شوند. بنابراین اگر سایه تیره تری از رنگ قرمز را مشاهده کردید، به این معنی است که روغن فرمان مناسب نیست. قبل از این که بابت این کار پولی بپردازید، ببینید که در دفترچه راهنمای نگهداری خودروتان چه چیزی قید شده است.

فیلتر بنزین

زمانی که فیلتر سوخت کثیف میشود، پمپ سوخت سخت تر کار کرده و سریعتر هم می سوزد. همچنین، بیشتر سیستم های سوخت انواع »بازگشت« دارند: سوخت بیش از حد از باک به سمت رگلاتور فشار پمپ می شود و دوباره به سمت باک بنزین حرکت می‌کند. هر دو سال یک‌بار یا هر 48 هزار کیلومتر زمان مناسبی برای تعویض فیلتر سوخت است. هر گونه آشغالی می تواند پمپ سوخت را مستهلک و انژکتورها را مسدود کند. البته در خودروهای جدید مانند تویوتا چیزی به نام فیلتر سوخت وجود ندارد، بیشتر شبیه به یک رگلاتور دریچه ای است و می توان آن را هر 280 هزار کیلومتر به بالا عوض کرد.با پیشرفت کسب و کار اینترنی امروزه تعویض روغن در محل نیز انجام می شود که کار را برای شهروندان ساده کرده است.

فیلتر اتاق

صافی هوای داخل اتاق با هدف تصفیه هوای ورودی به سیستم تهویه از گرد و غبار و تا حدودی بوهای نامطبوع طراحی شده است. بسیاری از خودروهای امروزی دارای فیلتر کابین هستند که بسته به شرایط رانندگی و وضعیت آب و هوایی که خودرو در آن کار میکند، باید به صورت منظم عوض شود. تعویض این فیلتر در آب و هوای گرم و مرطوب که شرایط برای رشد باکتری ها مساعدتر است اهمیت بیشتری دارد، چرا که تجمع انواع میکروارگانیسم ها در این بخش از سیستم تهویه، باعث ورود آنها به اتاق و ایجاد حساسیت ها و بیماری های ریوی خواهد شد. چنانچه بوی نامطبوعی از سیستم تهویه به مشام میرسد، وقت تعویض فیلتر اتاق فرا رسیده است.در برخی از خودروهای گران قیمت، از فیلتر زغالی برای تصفیه هوای داخل خودرو استفاده میشود که به دلیل توانایی بسیار بالا در جلوگیری از ورود انواع گازها و بوهای نامطبوع، گرانتر است و عمر مفید مشخصی نیز دارد.