آیا موبایل باعث سرطان مغز میشود؟
یک مطالعه مرور سیستماتیک درباره عواقب قرارگیری در معرض امواج رادیویی نشان داده است که تلفنهای همراه ارتباطی با سرطان مغز ندارند. این مطالعه مروری به سفارش سازمان بهداشت جهانی (WHO) انجام شده است.
به گزارش دنده6 : تلفنهای همراه هنگام مکالمه کنار سر قرار میگیرند. این دستگاهها امواج رادیویی منتشر میکنند. این دو عامل عمدتاً این باور را ایجاد میکردند که تلفنهای همراه ممکن است علت شکلگیری سرطان مغز باشند. این احتمال تا مدتها یک نگرانی بزرگ بود. گوشیهای تلفن همراه (و بهطور کلی فناوری بیسیم) بخش بزرگی از زندگی روزانه ما را شکل میدهند. به همین علت دانشمندان همواره در تلاش بودند تا مسئله قرارگیری در معرض امواج رادیویی را بررسی کنند.
در طول این سالها، یک اجماع علمی قوی وجود داشت که امواج رادیویی موبایلها ارتباطی با سرطان مغز یا دیگر مشکلات سلامت ندارند.
علیرغم این اجماع، گهگاهی مطالعات نشان میدادند که تلفنهای همراه ممکن است مضر باشند. در سال ۲۰۱۱، آژانس بینالمللی پژوهشهای سرطان (IARC) قرارگیری در معرض امواج رادیویی را در دسته عوامل «سرطانزای ممکن» برای انسانها قرار داد.
IARC چهار دسته برای عوامل سرطانزا دارد که دسته «سرطانزای ممکن» شامل مواردی میشود که برای آنها شواهدی محدود در انسانها، شواهد کافی در حیوانات یا شواهدی قوی در مورد خصوصیات آنها وجود دارد.
این دستهبندی در سالهای اخیر موجب سوءتفاهم و افزایش نگرانی شده بود. قرارگیری امواج رادیویی در این دسته به علت شواهد محدود مطالعات مشاهدهای روی انسانها بود. این مطالعات، مطالعات اپیدمیولوژیکی نام دارند که در آنها نرخ بیماری و چگونگی ایجاد احتمالی آن در انسانها بررسی میشود.
دستهبندی IARC متکی به مطالعات مشاهدهای بود که در آنها افراد دچار سرطان مغز اعلام کرده بودند استفادهشان از تلفنهای همراه بیشتر از گذشته شده است.
در مطالعه مروری اخیر، پژوهشهای مشاهدهای بسیار گستردهتری در مقایسه با کار IARC بررسی شدهاند. مطالعه WHO شامل پژوهشهای تازهتر و جامعتری است. این یعنی حالا بیشتر میتوانیم مطمئن باشیم که قرارگیری در معرض امواج رادیویی تلفنهای همراه یا فناوریهای بیسیم ارتباطی با افزایش ریسک سرطان مغز ندارد.
گوشیهای موبایل سرطانزا نیستند
این مطالعه مروری جدید قویترین مدرک تابهامروز است که نشان میدهد امواج رادیویی فناوریهای بیسیم برای سلامت انسان خطری ندارند.
در این مطالعه جامع بیش از ۵,۰۰۰ پژوهش درنظر گرفته شدند که از این میان، ۶۳ پژوهش که از سال ۱۹۹۴ تا ۲۰۲۲ منتشر شده بودند در مرحله نهایی مورد بررسی قرار گرفتند. مقالات دیگر عمدتاً ارتباطی با موضوع مورد مطالعه نداشتند و حذف شدند (این مسئلهای رایج در مطالعات مرور سیستمماتیک است).
نتایج نشان میدهند که هیچ ارتباطی بین استفاده از تلفن همراه و سرطان مغز، یا هر نوع سرطان سر و گردن دیگر، وجود ندارد.
بین سرطان و استفاده بلندمدت (۱۰ سال یا بیشتر) از موبایل نیز ارتباطی وجود ندارد. همچنین میزان استفاده مردم از تلفنهای همراه (براساس تعداد تماسها یا زمان سپریشده حین کار با گوشی) ارتباطی با ریسک سرطان ندارد.
این نتایج با یافتههای گذشته نیز سازگار هستند. با این که انسانها در دهههای گذشته استفاده گستردهای از فناوریهای بیسیم داشتهاند، موارد سرطان مغز افزایشی پیدا نکرده است.
بهطور کلی این نتایج معقول هستند. آنها نشان میدهند که استانداردهای ایمنی ملی و بینالمللی بهخوبی عمل میکنند. امواج رادیویی منتشرشده از گوشیهای موبایل پایینتر از آستانههای ایمنی هستند و شواهد نشان میدهند که این مقادیر پایین تأثیری روی سلامت انسان ندارند.