دورهمی سرد خودرویی‌ها در شهر آفتاب
بی‌تردید هفته‌ای که گذشت را می‌توان، هفته تعیین تکلیف خودرو، چه وارداتی و چه داخلی، نام نهاد. در این هفته علاوه‌بر تعیین تکلیف خودروهای مانده در گمرک، شرکت ایران خودرو نیز اقدام به انتشار لیست قیمت محصولات پرتیراژ خود کرد. سایر اخباری که طی هفته گذشته بازار و همچنین صنعت خودرو را تحت تاثیر قرار داد، به شرح زیر است.
این هفته در کنار خبر ترخیص خودروهای وارداتی و اعلام قیمت محصولات پرتیراژ خودروسازان داخلی، افتتاح نمایشگاه خودرو تهران نیز از اهمیت خاصی برخوردار بود. این نمایشگاه در شرایطی عنوان بین‌المللی را یدک می‌کشد که هیچ خودروساز بین‌المللی در این نمایشگاه حضور ندارد. همچنین بعد از برگزاری همایش قطعه‌سازان، اخباری مبنی‌بر تخصیص 12 هزار میلیارد تومان اعتبار به زنجیره قطعه‌سازی توسط دولت منتشر شد. این خبر در حالی منتشر شد که منابع تامین این میزان اعتبار مشخص نشده است. همچنین بررسی دقیق آمار تولید در آذرماه گویای افت تولید در خودروهای سواری دوگانه‌سوز، انواع کامیون و اتوبوس است. تا از بخش خودروهای سنگین خارج نشدیم، بد نیست به انتقاداتی که پیرامون واردات اتوبوس‌های دست دوم در این هفته روی خروجی خبرگزاری‌ها قرار گرفت، اشاره کنیم. در ادامه اخبار خودروی این هفته، محمدرضا نجفی‌منش، فعال قطعه‌ساز و رئیس کمیسیون تسهیل کسب‌و‌کار اتاق بازرگانی تهران از ضرر ۷ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومانی خودروسازان تا پایان آذرماه خبر داد. البته با توجه به اعلام قیمت محصولات پرتیراژ این امیدواری وجود دارد تا نمودار ضرردهی خودروسازان، روند کاهشی در پیش بگیرد.
سرانجام قیمت خودروهای پرتقاضا
سه‌شنبه‌ای که گذشت، مصوبه دولت برای تعیین تکلیف خودروهای معطل‌مانده در گمرک در سایت‌های خبری و فضای مجازی منتشر شد. این مصوبه به پیشنهاد وزارتخانه‌های صمت، اقتصاد و دارایی، دادگستری و بانک مرکزی در دستور کار قرار گرفته مربوط به جلسه ۹ دی‌ماه هیات دولت است. براساس این مصوبه که به امضای اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور و رئیس ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی رسیده است، خودروهایی که تا پیش از تاریخ ابلاغ این مصوبه وارد گمرکات، مناطق آزاد تجاری، صنعتی یا مناطق ویژه اقتصادی شده و قبض انبار دریافت کرده‌اند، امکان ثبت‌سفارش را به مدت چهار ماه از ابلاغ این مصوبه دارند. از نکات قابل توجه در این مورد، اجازه ورود خودروهای بالای ۴۰ هزار دلاری است که براساس مصوبه دی‌ماه سال گذشته هیات دولت ورودشان به کشور ممنوع بود. این خودروها با پرداخت ۴۰ درصد سود بازرگانی مازاد بر حقوق گمرکی امکان ثبت‌سفارش خواهند داشت.
روز گذشته اما ایران خودرو قیمت محصولات پرتیراژ خود را اعلام کرد. این اقدام به نوعی پایان سه ماه کشمکش در ارتباط با اعلام قیمت محصولات پرتیراژ است. این قیمت‌ها اولین قیمت‌هایی است که بعد از حذف شورای رقابت و جایگزینی آن با سازمان حمایت و ستاد تنظیم بازار برای خودروهای پرتقاضا اعلام می‌شود.
نمایشگاه مثلا بین‌المللی خودرو
حال به سراغ نمایشگاه خودروی تهران برویم که در شهر آفتاب در حال برگزاری است. این رویداد در حالی سومین دوره خود را سپری می‌کند که در دو دوره پیشین، شاهد حضور پررنگ شرکت‌های خودروساز بین‌المللی بودیم. اما نمایشگاه خودروی تهران در حالی پیشوند بین‌المللی را در نام خود دارد که در این دوره خبری از خودروسازان بین‌المللی نیست. نمایشگاه خودروی تهران میزبان دو خودروساز بزرگ کشور و همچنین تعدادی از خودروسازان خصوصی است که در زمینه مونتاژ محصولات چینی، فعال هستند. این نمایشگاه بدون شک یکی از بی‌رمق‌ترین و ضعیف‌ترین نمایشگاه‌های خودرو به‌شمار می‌رود که در کشور برگزار شده است.
اختصاص اعتبار به زنجیره خودروسازی
مشکلات زنجیره قطعه‌سازی بر کسی پوشیده نیست؛ افزایش قیمت مواد اولیه که متاثر از افزایش نرخ ارز است، به نوعی شرکت‌های فعال در این زمینه را مجبور به حرکت لاک‌پشتی در جاده تولید کرده است. فعالان قطعه‌ساز برای برون‌رفت از این وضع بارها اعلام کرده‌اند که دولت باید قیمت محصولات پرتیراژ را با توجه به پارامترهای اثرگذار بر تولید خودرو افزایش دهد (اقدامی که از روز پیش کلید خورد). در کنار این مساله قطعه‌سازان به‌دنبال راهکاری هستند تا بتوانند بخشی از طلب خود را از شرکت‌های خودروساز وصول کرده و به این ترتیب مشکل نقدینگی را که این روزها گریبان آنها را گرفته، مرتفع کنند. در حاشیه همایش سراسری قطعه‌سازان که این هفته برگزار شد، اخباری مبنی‌بر اختصاص اعتبار ۱۲ هزار میلیارد تومانی از سوی دولت به این زنجیره انتشار یافت. این خبر اما با یک علامت سوال بزرگ روبه‌رو است و آن اینکه این میزان اعتبار از سوی دولت قرار است از چه کانالی تامین شود؟
حرکت کند خودروها در جاده تولید
بررسی دقیق آمار تولید خودروها در آخرین ماه از فصل پاییز در مقایسه با آذر ۹۶، گویای این واقعیت است که تولید انواع کامیون، اتوبوس و سواری‌های دوگانه‌سوز طی مدت ذکر شده، روند نزولی داشته است. طی ۹ ماهی که از سال جاری می‌گذرد و در قیاس با مدت مشابه پارسال، تولید انواع اتوبوس با افت ۶۰ درصدی روبه‌رو شده است. این میزان افت در شرایطی است که زیرساخت مناسبی برای تولید اتوبوس در کشور وجود دارد. از آنجاکه تولید اتوبوس براساس سفارش‌گذاری صورت می‌گیرد؛ بنابراین می‌توان این طور نتیجه‌گیری کرد که افت سفارش تولید در این بخش یکی از دلایل کاهش تیراژ است. در شرایطی افت سفارش‌گذاری را شاهد هستیم که برخی مسوولان به‌دنبال واردات اتوبوس‌های دست دوم هستند. البته در این زمینه علاوه‌بر فعالان حوزه تولید، برخی از نمایندگان مجلس هم اعتراض کرده‌اند.
تولید انواع کامیون نیز در مجموع ۹ ماهی که از سال می‌گذرد به نسبت مدت مشابه سال ۹۶، کاهش ۷/ ۱۷ درصدی را نشان می‌دهد. این مساله بی‌ارتباط به خروج شرکای بین‌المللی از خطوط تولید کامیون‌سازان نیست. خودروهای دوگانه‌سوز نیز در ۹ ماه امسال و به نسبت مدت مشابه سال پیش، ۲/ ۵۳ درصد با افت تولید روبه‌رو بوده‌اند. این میزان افت در شرایطی رقم خورده است که به‌منظور صرفه‌جویی در مصرف سوخت، زمزمه‌هایی مبنی‌بر احیای سیاست دوگانه‌سوز کردن خودروها به گوش می‌رسد.
