رقابت داغ خودروسازان برقی در نمایشگاه خودروی چین ۲۰۲۵
نمایشگاه خودروی شانگهای ۲۰۲۵، که از ۳ تا ۱۲ اردیبهشت ۱۴۰۴ برگزار می‌شود، میزبان بیش از ۷۰ برند خودرویی چینی و بین‌المللی خواهد بود که بیش از ۱۰۰ مدل جدید یا به‌روزرسانی‌شده را به نمایش می‌گذارند. این رویداد، صحنه رقابت تنگاتنگ در بازار پیشرو خودروهای برقی (EV) و هیبریدی جهان است. در این مقاله، به بررسی مهم‌ترین نکات این نمایشگاه، از معرفی رقبای تسلا مدل Y تا چالش‌های جدید فناوری خودران، می‌پردازیم.
برندهای برجسته و رقابت در بازار خودروهای برقی
برندهای پرفروش چینی مانند بی‌وای‌دی (BYD) و جیلی (Geely) در کانون توجه نمایشگاه شانگهای قرار دارند و قصد دارند با معرفی مدل‌های جدید، جایگاه خود را در بازار تقویت کنند. در کنار این غول‌های چینی، خودروسازان خارجی مانند فولکس‌واگن (Volkswagen)، نیسان (Nissan)، تویوتا (Toyota) و برند کادیلاک از جنرال موتورز (General Motors) نیز برای جلب توجه بازدیدکنندگان رقابت می‌کنند.بازار چین، به‌عنوان بزرگ‌ترین بازار خودروهای برقی و هیبریدی جهان، شاهد رقابتی بی‌امان است. خودروهای برقی و هیبریدی اکنون بیش از نیمی از فروش خودروهای جدید در چین را تشکیل می‌دهند، آماری که بسیار بالاتر از بازارهای آمریکا، اروپا و سایر مناطق جهان است. این موفقیت، هدف دولت چین برای سال ۲۰۳۰ را زودتر از موعد محقق کرده است.
فناوری خودران
در حالی که جنگ قیمتی در بازار خودروهای برقی چین ادامه دارد، فناوری‌های رانندگی خودکار (Autonomous Driving) به میدان نبرد جدیدی برای جذب مشتریان و افزایش فروش تبدیل شده‌اند. با این حال، محدودیت‌های جدید اعمال‌شده توسط دولت چین، برنامه‌های خودروسازان برای تبلیغ این فناوری‌ها را تحت تأثیر قرار داده است.پس از حادثه مرگبار خودروی شیائومی SU7 در اسفند ۱۴۰۳، که در آن یک سدان برقی اسپرت پس از تلاش راننده برای غیرفعال کردن سیستم رانندگی کمکی (Assisted-Driving System) با ستون بتنی برخورد کرد و آتش گرفت، نهادهای نظارتی چین نظارت خود را بر ادعاهای بازاریابی مرتبط با عباراتی مانند «هوشمند» یا «خودران» تشدید کرده‌اند. این حادثه که منجر به کشته شدن سه نفر شد، باعث شد خودروسازانی مانند بی‌وای‌دی و زیکر (Zeekr) استراتژی‌های تبلیغاتی خود را بازنگری کنند و به جای تأکید بر قابلیت‌های خودران، بر ایمنی و احتیاط راننده تمرکز کنند.علاوه بر این، در بهمن ۱۴۰۳، مقامات چینی نصب به‌روزرسانی‌های نرم‌افزاری بی‌سیم (Over-The-Air) برای سیستم‌های رانندگی کمکی را بدون تأیید دولت ممنوع کردند. این تصمیم باعث شد تسلا آزمایش رایگان محدود نرم‌افزار رانندگی کاملاً خودکار (Full Self-Driving) را در چین متوقف کند و نام آن را به «رانندگی هوشمند کمکی» تغییر دهد. شرکت هوآوی، که نرم‌افزارهای خودرویی ارائه می‌دهد، نیز کمپینی برای ترویج احتیاط در استفاده از سیستم‌های رانندگی کمکی راه‌اندازی کرده است.
بی‌وای‌دی و استراتژی تهاجمی در فناوری خودران
بی‌وای‌دی، بزرگ‌ترین تولیدکننده خودروهای برقی و هیبریدی چین، با معرفی سیستم رانندگی کمکی چشم خدا (God’s Eye) به‌صورت استاندارد و رایگان در تمام مدل‌های خود، از جمله خودروهای اقتصادی با قیمت حدود ۱۰ هزار دلار، رقابت در این حوزه را به سطح جدیدی برده است. بو یو، تحلیلگر موسسه تحقیقاتی Jato Dynamics، می‌گوید: «بی‌وای‌دی همان استراتژی کاهش قیمت را که در خودروهای برقی به کار برد، برای فناوری چشم خدا نیز استفاده می‌کند و رقبا را تحت فشار قرار داده است.» این رویکرد، اگرچه مورد انتقاد برخی خودروسازان قرار گرفته، اما بازار را به شدت رقابتی‌تر کرده است.
رقبای تسلا مدل Y: موج جدید کراس‌اوورهای برقی
حدود ۱۲ مدل جدید کراس‌اوور برقی که در نمایشگاه شانگهای رونمایی می‌شوند، مستقیماً با تسلا مدل Y رقابت خواهند کرد. این مدل‌ها با قیمت‌های رقابتی، فناوری‌های پیشرفته شارژ باتری، سیستم‌های رانندگی کمکی و امکانات سرگرمی داخل کابین، چالش‌های تسلا در بازار چین و جهان را افزایش می‌دهند.سهم بازار تسلا در بخش خودروهای برقی باتری‌دار چین از ۱۵ درصد در سال ۲۰۲۰ به ۹ درصد در سه‌ماهه اول ۱۴۰۴ کاهش یافته و فروش جهانی این شرکت در سال گذشته برای اولین بار افت کرده است. جنجال‌های سیاسی مرتبط با ایلان ماسک، مدیرعامل تسلا، به‌ویژه نقش او به‌عنوان مشاور ارشد رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، نیز به کاهش محبوبیت این برند در اروپا و آمریکا دامن زده است.
تسلا از سال ۲۰۲۱ به دلیل اعتراض یک مشتری در محل نمایشگاه، در نمایشگاه‌های خودرویی چین شرکت نکرده و سرعت معرفی مدل‌های جدید یا بازطراحی‌شده این شرکت نسبت به رقبای چینی کندتر است. در مقابل، مدل‌هایی مانند ایکس‌پنگ G6 و زیکر E6 با امکانات پیشرفته‌تر و قیمت‌های پایین‌تر، تهدیدی جدی برای مدل Y هستند.شیائومی که با مدل SU7 خود در سال گذشته موجی از توجه را به خود جلب کرد و با فروش بیش از ۲۱۵ هزار دستگاه، از تسلا مدل ۳ پیشی گرفت، قرار بود کراس‌اوور موردانتظار YU7 را به‌عنوان رقیب اصلی مدل Y معرفی کند. با این حال، شیائومی اعلام کرد که در این نمایشگاه تنها مدل‌های SU7 و SU7 Ultra را نمایش خواهد داد و کنفرانس مطبوعاتی برگزار نمی‌کند.لی ژینگ، تحلیلگر مستقل صنعت خودرو، این کراس‌اوورهای جدید چینی را «قاتلان مدل Y» توصیف کرد و گفت: «فشار بر پرفروش‌ترین مدل تسلا مانند یک سونامی است. این فقط یک خودرو نیست که مدل Y را شکست می‌دهد، بلکه ۱۲ یا ۱۳ مدل هستند.»
استانداردهای جدید باتری
نهادهای نظارتی چین همچنین استانداردهای سخت‌گیرانه‌تری برای باتری‌های خودروهای برقی وضع کرده‌اند تا خطرات آتش‌سوزی و انفجار را کاهش دهند. این اقدامات، همراه با نظارت بر فناوری‌های خودران، نشان‌دهنده تلاش دولت برای ایجاد تعادل بین نوآوری و ایمنی در صنعت خودروهای برقی است.