زلزله خودروهای هیبریدی صفر در بازار ایران
شهروند| یکه‌تازی خودروسازان در بازار موجب شده مجلس به ماجرا ورود کند و دیروز بهارستان‌نشین‌ها دوباره قیمت‌گذاری خودرو را به شورای رقابت برگرداندند و اعلام کردند که خودروسازان دیگر نباید تعیین‌کننده قیمت باشند. آنها به این موضوع بسنده نکردند و اعلام کردند که استیضاح رضا رحمانی، وزیر صنعت را هم در دستور کار قرار داده‌اند. پیش از این نمایندگان مجلس از ارایه طرحی ١٠ بندی برای ساماندهی بازار خودرو به رسانه‌ها گفتند و اعلام کردند که قرار است براساس یکی از این بندها تعرفه واردات خودروهای هیبریدی صفر شود، اما بر اساس اعلام مهدی نیازی، مدیرکل دفتر مقررات صادرات و واردات سازمان توسعه تجارت واردات انواع خودرو و از جمله خودروهای هیبریدی همچنان ممنوع است و تصمیم مجلس مبنی بر ساماندهی بازار خودرو صفر شدن تعرفه واردات خودروهای هیبریدی منافاتی با ممنوعیت واردات این خودروها ندارد. اما اگر این اتفاق رخ دهد خودروهای هیبریدی بازار ایران احتمالا چه خواهند بود و چه قیمتی دارند؟
ارزان‌ترین خودروی هیبریدی جهان چند؟
تویوتا پریوس C یکی از ارزان‌ترین خودروهای هیبریدی در بازارهای جهانی است که ٢٠هزار و ٥٠٠ دلار قیمت دارد. اما اگر برای واردات این خودرو هیچ تعرفه‌ای در نظر گرفته نشود و از سود وارد‌کننده و هزینه‌های جانبی واردات صرف‌نظر کنیم، با احتساب دلار ١٤هزار تومانی چیزی حدود ٢٨٧میلیون تومان تمام می‌شود.
گران‌ترین خودروهای هیبریدی جهان چند؟
جالب اینجاست که قیمت مزدا ٣ این روزها در بازار گران‌تر از بسیاری از خودروهای هیبریدی لوکس دنیاست. گزارش‌های دریافتی از بازار حاکی از آن است که هر دستگاه مزدا ٣ در بازار به قیمت ٤٦٥میلیون تومان خرید و فروش می‌شود، این درحالی است که به گفته دادفر، رئیس انجمن واردکنندگان خودرو، گران‌ترین خودروهای هیبریدی در جهانی بین ٤٢٠ تا ٤٥٠میلیون تومان در بازار جهانی قیمت دارند.
با پول خودروهای هیبریدی چه خودروی ایرانی می‌توان خرید؟
اما جالب اینجاست که این روزها برای خرید بسیاری از خودروهای داخلی باید معادل خودروهای هیبریدی خارجی هزینه کنید. به‌عنوان مثال پژو ٢٠٠٨ این روزها در بازار ٣٧٠میلیون تومان قیمت خورده است، این درحالی است که تویوتا پریوس V در بازارهای جهانی ٢٧هزار دلار فروخته می‌شود. درواقع اگر قرار باشد بهای این خودرو را براساس دلار ١٤هزار تومان محاسبه کنیم، بهای این خودرو ٣٧٨میلیون تومان تمام می‌شود.
ممنوعیت واردات خودروهای هیبریدی ادامه دارد
حدود ١٠ ماه از ممنوعیت واردات خودروهای هیبریدی به ایران می‌گذرد و هنوز معلوم نیست قرار است دولتمردان چه تصمیمی برای واردات خودروهای سبز به ایران داشته باشند. فرهاد احتشام‌زاد، رئیس انجمن واردکنندگان خودرو می‌گوید که احتمال دارد ممنوعیت واردات ادامه پیدا کند و هیچ برنامه‌ای برای گشایش ثبت و سفارش خودروهای پاک وجود ندارد. این درحالی است که صندوق بین‌المللی پول و دانشگاه جرج‌تاون سال ۲۰۱۷ با توجه به روند تغییر نوع وسایط نقلیه در گذشته، خصوصا سرعت ناپدیدشدن گاری‌ها و اسب‌ها از خیابان‌های سراسر جهان در دهه ۱۹۰۰، پیش‌بینی کردند بیش از ۹۰درصد خودروهای شخصی در آمریکا، کانادا و اروپا و شماری از سایر کشورها تا سال ۲۰۴۰ هیبریدی یا برقی خواهند شد.
وقتی برعکس دنیا عمل می‌کنیم
اصرار مسئولان به ادامه ممنوعیت واردات خودروهای هیبریدی درحالی است که در اغلب کشورهای دنیا این خودروها به‌عنوان جزء جدایی‌ناپذیر راهبردهای حفاظت از محیط‌زیست و مقابله با آلاینده‌ها، مشوق‌های گوناگون دولتی دریافت می‌کنند. به‌عنوان مثال شهروندان اونتاریوی کانادا در زمان خریداری یا لیزینگ خودروی تا ۲۰۰۰ دلار کانادا از تخفیف برخوردار می‌شوند. خودروهای هیبریدی در اونتاریو دارای پلاک سبزرنگ هستند و به واسطه این پلاک می‌توانند از تسهیلات عبور و مرور ویژه استفاده کنند. در بریتیش کلمبیا شهروندان در زمان خریداری خودروی هیبریدی، از ۱۰۰درصد تخفیف در مالیات خرید خودرو بهره می‌برند. در جزایر پرنس ادوارد هم خریداران خودروهای هیبریدی از سال ۲۰۰۴ به بعد در زمان خرید تا سقف ٣هزار دلار از تخفیف مالیات بر خرید بهره می‌برند.
دولت ژاپن هم از سال ۲۰۰۹ مجموعه‌ای از سیاست‌ها و طرح‌های ابتکاری نظیر طرح جایگزینی خودروهای فرسوده با خودروهای هیبریدی، تخفیف‌های مالیاتی روی خودروهای پاک و افزایش مالیات روی سوخت خودروهای آلاینده را اجرا کرد و در نتیجه این طرح‌ها در همان سال، فروش خودروهای هیبریدی نسبت به سال گذشته سه برابر شد. در هلند خریداران خودروی هیبریدی در هزینه مالیات ثبت خودروی خود مشمول تخفیف می‌شوند. در پرداخت این هزینه خریداران خودروهای هیبریدی تا سقف ۶هزار یورو یعنی حدود ١٠٠میلیون تومان تخفیف می‌گیرند.
رانندگان خودروهای هیبریدی در بریتانیا از کمترین میزان مالیات خودرو برخوردارند، مالیاتی که میزان آن براساس سطح آلایندگی خودرو تعیین می‌شود. در مرکز لندن این خودروها همچنین از پرداخت ۱۱.۵ پوند هزینه طرح ترافیک روزانه معاف می‌شوند و به واسطه میزان پایین آلایندگی، پاک‌ترین خودروها ممکن است تا ۱۰۰درصد تخفیف پرداخت هزینه‌های سیستم طرح ترافیک لندن معاف شوند، اما پیش از استفاده از این معافیت خودروها باید به ثبت رسیده باشند، درحال حاضر خودروهای گازی، هیبریدی و برقی شامل این معافیت هستند. در آمریکا علاوه بر این‌که خرید خودروهای هیبریدی شامل تخفیف بر مالیات و بازگرداندن بخشی از هزینه خرید خودرو در زمان بازگشت مالیات به شهروندان می‌شود، هر ایالت نیز تسهیلات ویژه‌ای برای رانندگان خودروهای هیبریدی در نظر گرفته است: در ایالت‌های کالیفرنیا، فلوریدا، نیویورک و ویرجینیا خطوط ویژه‌ای در بزرگراه‌ها تنها به تردد خودروهای هیبریدی اختصاص داده شده‌اند.
همچنین برخی از ایالت‌ها نظیر کالیفرنیا خودروهای هیبریدی را از معاینه فنی دوسالانه معاف کرده‌اند و در شهر سن‌خوزه کالیفرنیا نیز در فروشگاه‌های خودروهای هیبریدی برچسب پارکینگ رایگان به رانندگان اهدا می‌شود که پرداخت هزینه پارکینگ را به صورت سالیانه از هزینه رانندگان حذف می‌کند. این طرح به شکلی دیگر در شهر لس‌آنجلس نیز اجرا شده است و خودروهای هیبریدی از سال ۲۰۰۴ از پرداخت هزینه پارکینگ معاف شده‌اند.
باوشه