سنسور مپ و وظیفه‌ای آن

به گزارش دنده6 : خودروهای مدرن به تعداد زیادی سیستم برقی، سنسور و ماژول کنترل مجهز شده‌اند. با اینکه برخی از این سیستم‌ها همچون ECUکه تزریق سوخت، زمان‌بندی احتراق و… را کنترل می‌کند مشهور هستند اما برخی قطعات برقی دیگر در خودروها کمتر شناخته شده‌اند. یکی از این قطعات که شاید نامش کمتر به گوش شما خورده باشد سنسور مپ MAP یا سنسور فشار مطلق منیفولد manifold absolute pressure است.؟

سنسور مپ مسئول بررسی و کنترل هوای ورودی به پیشرانه از طریق منیفولد هواست. این موضوع اهمیت زیادی دارد زیرا پیشرانه‌های درون‌سوز نیازمند مخلوط دقیقی از هوا و سوخت هستند تا انفجارهای کوچک بتوانند قدرت خودرو را تولید کنند. این سنسور فشار هوای داخل منیفولد هوای خودرو را بررسی کرده و داده‌های خود را به ECU یا همان ECMارسال می‌کند. کامپیوتر خودرو پس از آنالیز داده‌ها درباره میزان سوخت ارسالی به پیشرانه تصمیم گرفته و عملکرد و راندمان قلب تپنده خودرو را بهینه می‌سازد. آنچه گفته شد بیان ساده‌ای از عملکرد و وظیفه سنسور مپ خودرو بود اما اگر می‌خواهید درباره خود سنسور مپ، نشانه‌های خرابی آن و برخی موارد دیگر بیشتر بدانید با ادامه مقاله همراه ما باشید.

سنسور مپ خودرو چگونه کار می‌کند؟

سنسور مپ معمولاً در نزدیکی دریچه گاز و منیفولد ورودی هوای پیشرانه قرار دارد. با عبور هوا از منیفولد و رسیدن آن به محفظه‌های احتراق، این سنسور داده‌های لازم درباره فشار هوا را جمع‌آوری می‌کند. به خاطر اینکه فشار داخل منیفولد می‌تواند بسته به شرایط رانندگی تغییر کند بنابراین سنسور مپ باید بی‌وقفه داده‌های خود را به ECU ارسال نماید. سنسور موردبحث این کار را به لطف ساختار خاص خود می‌تواند انجام دهد. داخل این سنسور چیپ منعطفی وجود دارد و زمانی که فشار داخل منیفولد بالا باشد (مثلاً زمانی که پدال گاز فشرده می‌شود) این چیپ پیامی الکتریکی را ایجاد کرده و باعث می‌شود ECU سوخت بیشتری را به پیشرانه بفرستد.

البته زمانی که فشار درون منیفولد پایین است (مثل زمانی که سرعت خودرو کاهش می‌یابد) چیپ این سنسور به حالت نرمال بازمی‌گردد و باعث می‌شود ECU سوخت کمتری را به پیشرانه ارسال کند. سنسور مپ علاوه بر اینکه فشار هوای ورودی به منیفولد را کنترل می‌کند، توانایی تشخیص فشار مثبت یا خارجی را دارد و بنابراین اگر نشتی در سیستم وجود داشته باشد یا دریچه گاز به‌طور کامل بسته نشود به ECU هشدار خواهد داد. سنسور مپ سیستمی نسبتاً پیچیده است و ECU برای کنترل عملکرد پیشرانه فقط به داده‌های آن اتکا نمی‌کند. در حقیقت مغز خودرو از اطلاعات سنسورهای مختلف برای تنظیم عملکرد خودرو استفاده خواهد کرد که شامل سنسور مپ، سنسور دمای هوای ورودی و سنسور دمای مایع خنک‌کننده است. با بررسی داده‌های این سنسورها، ترکیب دقیق سوخت و هوا صورت می‌گیرد تا راندمان پیشرانه در سطح مطلوبی قرار گیرد.

نشانه‌های خرابی سنسور مپ خودرو چیست؟

این سنسور بخش مهمی از سیستم‌های برقی و ورودی هوای پیشرانه است و اگر خراب شود می‌تواند مشکلات متنوعی را ایجاد کند. اگر سریعاً سنسور خراب را تعویض کنید اکثر مشکلات جدی رخ نخواهند داد هرچند برای این کار باید با نشانه‌های خرابی سنسور مپ آشنا باشید. در ادامه به رایج‌ترین این نشانه‌ها می‌پردازیم. یکی از اولین نشانه‌های خرابی سنسور موردبحث روشن شدن چراغ چک است. این چراغ به دلایل متنوعی روشن می‌شود و زمانی که سیستم عیب‌یابی خودرو عیبی را در قطعات مختلف تشخیص دهد چراغ چک روشن خواهد شد. عیوب خودرو کدهای مخصوصی دارند که به تکنسین‌ها در یافتن ریشه اصلی مشکل کمک می‌کنند. اگر سنسور یاد شده اطلاعات نادرستی را به ECU ارسال کند و یا از کار بیفتد چراغ چک روشن خواهد شد و بنابراین در این زمان باید به یک تکنسین مجرب مراجعه کرد تا با دیاگ زدن ریشه مشکل را کشف کند.

نشانه دیگر ایجاد مشکلاتی در عملکرد خودروست؛ مثلاً شاید متوجه افزایش مصرف سوخت خودرو و یا تک کار کردن پیشرانه شوید. در زمان خرابی سنسور مپ احتمال خشن کار کردن خودرو در حالت درجا و یا حتی خاموش شدن آن وجود خواهد داشت. مردودی در آزمون معاینه فنی هم می‌تواند از نتایج خرابی سنسور یاد شده باشد.

قیمت سنسور مپ خودرو

زمانی که در بازار به دنبال خرید سنسور یاد شده باشید، با توجه به شرکت سازنده و کیفیت قطعه با قیمت‌های گوناگونی مواجه خواهید شد و شاید اصلاً سردرگم شوید! بررسی وب‌سایت‌های فروشنده قطعات خودرو نیز چنین چیزی را نشان می‌دهد و برای مثال سنسور مپ خودروی پراید با قیمت بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان عرضه می‌شود درحالی‌که سنسور مپ خودروی پژو ۲۰۶ تیپ ۲ قیمتی بین ۳۰۰ تا ۸۰۰ هزار تومان دارد! به همین خاطر اعلام قیمت دقیق چنین قطعاتی دشوار است و باید به‌صورت حضوری از فروشگاه مربوطه درباره کیفیت قطعه و گارانتی آن سؤال کرد.

تفاوت سنسور مپ و مف در چیست؟

با اینکه سنسور موردبحث در بین مالکان و مکانیک‌ها کاملا شناخته شده است اما سنسور دیگری به نام سنسور مف MAF یا جریان هوای انبوه نیز وجود دارد که همانند سنسور مپ به بررسی و کنترل جریان هوای ورودی به پیشرانه می‌پردازد. البته باید دانست سنسور مف معمولاً بین فیلتر هوا و دریچه گاز و به‌صورت چسبیده به لوله ورودی هوا قرار می‌گیرد. سنسور مف میزان هوای ورودی به سیستم ورودی را اندازه می‌گیرد و بسته به نوع خودرو می‌تواند دمای هوا را نیز کنترل کند. هر دو سنسور داده‌های مهم خود را به ECU ارسال می‌کنند. با اینکه اکثر خودروها به هر دو سنسور مجهز است اما خودروهای دارای توربوشارژر و سوپرشارژر معمولاً یکی از آن‌ها را استفاده می‌کنند. اگر مشتاقید بدانید در خودروی شما کدام‌یک از این سنسورها بکار رفته می‌توانید دفترچه راهنمای خودرو را مطالعه کرده و یا محفظه پیشرانه را کنترل کنید.