ماهی رباتیک جمع‌آوری کننده «دی ان ای»

این ماهی رباتیک جدید با نام «حوا» (Eve) دم سیلیکونی خود را با پمپ‌هایی مخفی شده داخل دم تکان می‌دهد، در آب‌های سرد دریاچه زوریخ شنا می‌کند و اکنون توسط موسسه SURF-eDNA در حال آزمایش شدن است. این گروه تحت رهبری دانشجویان مدت دو سال گذشته را صرف ساخت دسته‌ای از ماهی‌های رباتیک کرده که «حوا» تازه‌ترین محصول آن است.

دنیس بومان دانشجوی دکتری به سی‌ان‌ان گفت: ما با ساختن ربات حوا شبیه به یک ماهی قادر می‌شویم که کمترین ورود تهاجمی را به زیست بوم تحت مطالعه داشته باشیم. این طراحی شبه‌زیستی یا زیست‌تقلیدی از وحشت سایر ماهیان و موجودات دریایی به علت حضور این ربات جلوگیری می‌کند. ما از این طریق با زیست بوم ادغام می‌شویم.

توانایی این ربات برای استتار خود به عنوان یک ماهی تنها سودمندی آن نیست. این وسیله خودکار زیر آبی (AUV) همچنین به یک دوربین مجهز است که با آن از زیر آب فیلمبرداری می‌کند و به یک دستگاه صوتی (سونار) که وقتی با یک الگوریتم ترکیب شود به این ربات اجازه می‌دهد که از موانع دور بماند.

این ربات خودکار زیرآبی همچنین یک فیلتر برای جمع‌آوری «دی ان ای» از محیط در حین شنا کردن دارد که به آنها دی ان ای محیطی (eDNA) می‌گویند. ذرات و نمونه‌های دی ان ای محیطی قابل به ارسال به آزمایشگاه هستند تا در آنجا با تعیین زنجیره یا توالی دی ان ای مشخص شود که چه گونه‌هایی در آن منطقه آبی زندگی می‌کنند.

مارتینا لوتی محقق پسا دکترا در موسسه «ای تی اچ زوریخ» گفت: تمام حیوانات حاضر در محیط زیست دی ان ای خود را بر جا می‌گذارند و از این رو دی ان ای هایی شناور در محیط وجود دارد که می‌توانیم آنها را پیدا کنیم. این دانشجویان امیدوارند ربات حوا تصویر کامل‌تری از اقیانوس‌ها و گونه‌های ساکن در آنها در اختیار دانشمندان قرار دهد.

هر چند بیش از ۷۰ درصد از سطح زمین توسط اقیانوس‌ها پوشیده شده؛ بخش زیادی از آنچه زیر اقیانوس‌ها وجود دارد همچنان به صورت یک راز باقی مانده است. در این حال ابزارهایی مانند وسایل خودکار زیرآبی (AUVs) و دستگاه‌های کنترل از راه دور به شکل فزاینده‌ای برای کاوش در اقیانوس‌ها استفاده می‌شود.

برای مثال شرکت استارتاپ آکوایی (Aquaai) در کالیفرنیا پهپادهایی شبیه به دلقک ماهی ساخته که می‌توانند اطلاعاتی مانند سطح اکسیژن، نمک و «پی اچ» را در آبراه‌ها جمع‌آوری کنند. سال گذشته همچنین یک دستگاه دریانورد فیلمی از یک ماهی در عمق ۸ هزار و ۳۰۰ متری تهیه کرد که بیشترین عمق تهیه فیلم از یک ماهی است.

در همین حال استفاده از دی ان ای محیطی برای رصد تنوع زیستی در حال افزایش است؛ اما روش‌های نمونه‌برداری هنوز ابتدایی است و برخی دانشمندان هنوز نمونه‌ها را با ریختن آب در یک فنجان قرار گرفته در کنار قایق جمع آوری می‌کنند.

در این حال ابزارهای پیشرفته‌تر که قادر به مطالعه دقیق‌تر محیط های زیست باشند برای محافظت بهتر از اقیانوس‌ها حیاتی اند؛ در حالیکه زیستگاه‌های اقیانوس‌ها با تهدیدات بی سابقه‌ای ناشی از تغییرات آب و هوایی و صید بی رویه ماهی رو به رو شده اند.