مقایسه کراس اوور با شاسی بلند (SUV): کدام بهتر است؟

یکی از آنها در اصل یک وانت شاسی بلند (truck) بوده که شبیه به یک خودرو است، درحالیکه دیگری را می توان بیشتر خودرویی دانست که شبیه به یک وانت شاسی بلند است.

زمانی خودروهای SUV یا همان شاسی بلندِ خشن و زمختی که بر پایه یک وانت شاسی بلند ساخته شده اند، بیشتر توسط طبیعت گردان مورد استفاده قرار می گرفتند، اما این دسته خودروها در دهه 90 میلادی در میان بسیاری از خانواده ها محبوبیت خاصی پیدا کردند. با این وجود، از سال 2000 میلادی به بعد، خودروهای شاسی بلند تا حد زیادی جای خود را به کراس اوورهایی دادند که بر پایه یک خودرو ساخته شده اند، چرا که رانندگی با کراس اوورها در خیابان آسان تر بوده و علاوه بر این، مصرف سوخت کمتری نسبت به شاسی بلندها داشتند (خودروهای کراس اوور را CUV نیز می نامند که برگرفته از crossover utility vehicle است). امروزه آمار فروش خودروهای شاسی بلند و کراس اوورها از خودروهای سواری معمولی بیشتر است و شاید در آینده نزدیک تعداد آنها از خودروهای سواری معمولی نیز بیشتر شود.

این روزها خودروهای کراس اوور آمار فروش بسیار خوبی دارند و در ابعادهای مختلفی عرضه می شوند که عبارتند از: متوسط (midsize)، کوچک (compact) و بسیار کوچک (subcompact). البته هنوز هم تنوع محدودی از شاسی بلندهای معمولی یا همان خودروهای SUV برای طبیعت گردان و ماجراجویان وجود دارد که بیشتر در ابعاد متوسط و بزرگ عرضه می شوند.

اصولی که باید درباره خودروهای شاسی بلند (SUV) بدانید

معمولاً بیشتر خودروهای شاسی بلند همانند وانت های شاسی بلند از نوعی روش ساخت تحت عنوان معماری بدنه روی چارچوب (body-on-frame architecture) بهره می برند تا استحکام و دوام بیشتری داشته باشند. معماری بدنه روی چارچوب نوعی روش ساخت اتومبیل است که در آن یک بدنه جدا روی یک چارچوب یا شاسی نسبتاً سخت که حامل موتور و سیستم انتقال قدرت است سوار می شود. این شاسی بلندها، معمولاً چهار درب بوده و فرم کلی بدنه آنها طوری است که دو جعبه ای یا two box نامیده می شود (از محل تلاقی شیشه جلو و کاپوت تا جلوی خودرو جعبه اول به شمار می رود و از محل تلاقی شیشه جلو و کاپوت تا انتهای خودرو جعبه دوم محسوب می شود).

فرم بدنه دو جعبه ای (two box):

خودروهای شاسی بلند در مرور زمان پیشرفت قابل توجهی کرده و عملکرد آنها بهبود یافته است. در حقیقت، شاسی بلندهای اولیه چیزی فراتر از یک وانت که به آن یک کابین اضافه شده نبودند. از خودروهای قدرتمند در این سگمنت می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• جیپ رانگلر که برگرفته از خودروهای نظامی است
• شورولت تاهو (Tahoe) که یک شاسی بلند متوسط محسوب می شود
• شورولت ساب اِربان (Suburban) که شاسی بلندی بزرگ و فول سایز است

معمولاً در خودروهای شاسی بلند، نیروی موتور به چرخ های عقب فرستاده می شود، اما در این خودروها سیستم چهار چرخ متحرکِ تخصصی نیز به عنوان یک آپشنِ قابل سفارش در نظر گرفته می شود تا در صورت لزوم بتوانید چسبندگی خودرو با سطح مسیر را افزایش دهید. در واقع اگر در منطقه ای زندگی می کنید که بارش برف یا باران زیاد است، سیستم چهار چرخ متحرک برای خودروی شاسی بلند شما ضروری است، چرا که خودروهای بزرگِ دیفرانسیل عقب تمایل زیادی به لغزیدن و لیز خوردن در مسیرهای لغزنده از خود نشان می دهند. بیشتر سیستم های چهار چرخ متحرک یا همان 4WD، به حالت دنده سنگین (low-range) مجهز هستند تا علاوه بر افزایش قابلیت های آفرودی خودرو، بتوانید از جاده های برفی یا گلی نیز عبور کنید.

زیر درب کاپوت اکثر خودروهای شاسی بلند موتور 6 سیلندرِ V شکل وجود دارد، در حالیکه در مدل های بزرگ شاهد موتورهای 6 سیلندرِ V شکلِ توربو و موتورهای 8 سیلندرِ V شکلِ تنفس طبیعی هستیم تا این خودروها بتوانند وزنی معادل با 4.5 تُن و حتی بیشتر را به یدک بکشند. البته با توجه به ابعاد و وزن زیاد شاسی بلندهای بزرگ، نباید انتظار مصرف سوخت پایینی از آنها داشته باشید و مسلماً مصرف سوخت بیشتری از کراس اوورها و خودروهای سواری دارند.

 

درست است که با مرور زمان شاسی بلندهایی که بر پایه وانت های شاسی بلند ساخته شده اند در زمینه کیفیت سواری و قابلیت های دینامیکی پیشرفت قابل توجهی کرده اند، اما کراس اوورهایی که بر پایه خودروی سواری ساخته شده اند در زمینه سواری و هندلینگ به آنها برتری دارند. اما در این میان شاسی بلندهای بزرگ شرایط بدتری دارند، چرا که رانندگی و پارک دوبل با آنها در شهر سخت بوده و به دلیل ارتفاع زیادی که دارند، ممکن است برای راننده ها و سرنشینان کوتاه قد چندان مناسب نباشند (خصوصاً زمانی که رینگ و لاستیک بزرگتر از حد معمول داشته باشند). در خودروهای شاسی بلند تجهیزات و امکانات رفاهی فراوانی وجود دارد، اما برخی از آنها قابلیت هایی دارند که برای خانواده ها کاربردی تر است.

اصولی که باید درباره کراس اوورها (CUV) بدانید

بیشتر شاسی بلندهای واقعی در باطن وانت های شاسی بلندِ تنومند هستند، اما کراس اوورها در اصل خودروهای استیشن مرتفعی هستند که ظاهری شبیه به شاسی بلندها دارند. بر خلاف شاسی بلندهای واقعی که در ساخت آنها از معماری بدنه روی چارچوب (body-on-frame) استفاده شده که پیچیدگی کمتری دارد، در کراس اوورها از ساختار یکپارچه (unibody frame) استفاده می شود. به همین دلیل، کراس اوورها نسبت به شاسی بلندهای واقعی ویژگی های مثبتی دارند که عبارتند از:

• ارتفاع کراس اوورها از سطح زمین کمتر است، بنابر این سوار شدن و پیاده شدن از آنها راحت تر است
• کراس اوورها قابلیت های دینامیکی بهتری داشته و در پیچ ها چابک تر هستند
• کراس اوورها کیفیت سواری بالاتری دارند

تا قبل از دهه 30 میلادی، تقریباً تمام خودروها از ساختار بدنه روی چارچوب بهره می بردند. به مرور زمان، تقریباً تمامی خودروهای سواری به ساختار یکپارچه مجهز شدند، یعنی بدنه و شاسی آنها در هم ادغام شده و به صورت یکپارچه هستند. در جدول زیر، نکاتی کلیدی درباره این دو ساختار ذکر شده است:

ساختار بدنه روی چارچوب (body-on-frame)

ساختار یکپارچه (unibody frame)

·       اکثراً در وانت ها و شاسی بلندها بکار می رود ·       در برابر پیچش و خم شدن مقاومت بیشتری دارد (بنابر این برای آفرودِ سنگین مناسب تر است) ·       اعمال تغییرات در سیستم تعلیق راحت تر است (جهت افزایش بازی چرخ ها یا استفاده از رینگ و لاستیک بزرگتر) ·       برخی از سدان های بزرگِ نه چندان قدیمی نیز از این ساختار بهره مند بودند (به طور مثال: فورد کراون ویکتوریا که تولید آن در سال 2011 متوقف شد)

·       به میزان قابل توجهی سبکتر است که در کاهش مصرف سوخت تاثیر به سزایی دارد ·       کیفیت سواری بالاتر و قابلیت های دینامیکی بهتر ·       ایمنی بالاتر (چرا که تمام بدنه در هنگام تصادف می تواند ضربه را جذب کند) ·       نسل دوم جیپ چروکی که در سال 1984 معرفی شده و یک SUV به حساب می آید، در واقع ساختاری یکپارچه داشته که در میان شاسی بلندهای آن زمان موردی استثنائی بوده است ·       معرفی تویوتا راو 4 در سال 1994، نقطه آغازی برای کراس اوورهایی بود که بر پایه یک خودرو ساخته شده و ساختاری یکپارچه دارند

کراس اوورها ابعاد مختلفی دارند، از مدل هایی متوسط مانند هوندا پایلوت (Pilot) با سه ردیف صندلی گرفته تا آخرین زیرشاخه از کراس اوورهای بسیار کوچک مانند بیوک اِنکور (Encore) و کراس اوورهای جمع و جوری مانند فورد اِسکِیپ (Escape). حتی کراس اوورهای اسپرت نیز در بازار وجود دارند که تعداد آنها روز به روز در حال افزایش است، بطور مثال پورشه ماکان و جگوار اِف-پِیس (F-Pace).

اما تفاوت اصلی شاسی بلندها و کراس اوورها این است: کراس اوورها همانند خودروهای سواری از ساختار یکپارچه (unibody frame) بهره مند هستند و به طور کلی دیفرانسیل جلو هستند، درحالیکه سیستم تمام چرخ متحرک (AWD) نیز برای آنها وجود دارد تا بتوانند در مسیرهای خیس و لغزنده چسبندگی بیشتری داشته باشند. معمولاً نیروی موتور در کراس اوورها به طور مساوی بین چرخ های جلو و عقب تقسیم می شود، البته در صورت لزوم ممکن است گشتاور بیشتری به یکی از محورهای جلو و عقب فرستاده شود تا از لیز خوردن خودرو جلوگیری به عمل آید. برخی از کراس اوورها همانند بی ام و X3 در حالت عادی نیروی موتور را به طور مساوی بین چرخ های عقب و جلو تقسیم نمی کنند، بلکه کمی نیروی بیشتری به چرخ های عقب انتقال می دهند تا خودرو بیشتر حس و حال یک خودروی اسپرتِ دیفرانسیل عقب را به راننده القا کند. بسیاری از افراد برای ایمنی بیشتر اقدام به خرید کراس اوورهایی می کنند که به سیستم تمام چرخ متحرک مجهز هستند، اما در حقیقت فقط زمانی به این سیستم نیاز است که در محل زندگی شما میزان بارش برف زیاد باشد و کراس اوورهایی که دیفرانسیل جلو هستند در اکثر شرایط برای بیشتر راننده ها کافی بوده و چسبندگی لازم را فراهم می کنند.

اما کراس اوورها نسبت به شاسی بلندهای واقعی دو نقطه ضعف بزرگ دارند که عبارتند از:

• ظرفیت یدک کشی کراس اوورها بسیار پایین تر از خودروهای SUV است، چرا که ساختار آنها شبیه به خودروهای سواری است
• کراس اوورها قابلیت های آفرودی ضعیف تری دارند، چرا که هانند خودروهای SUV به قابلیت دنده سنگین (low-range 4X4 gearing) مجهز نیستند

البته برخی از کراس اوورها به نوعی سیستم تمام چرخ متحرکِ الکترونیکی به همراه نوعی خاص از سیستم مدیریت هرزگردی مجهز هستند که به آنها اجازه می دهد ظرفیت یدک کشی مناسبی داشته باشند. از مدل های شاخص که این قابلیت را دارند می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• جیپ چروکی
• جیپ کامپَس (Compass)
• جیپ رنه گِید (Renegade)
• فورد اِکسپلورِر (Explorer)

اکثر کراس اوورهای کوچک و متوسط از موتورهای 4 سیلندر با مصرف سوخت پایین بهره مند هستند، درحالیکه موتورهای 4 سیلندر توربو و 6 سیلندرِ V شکل نیز برای آنها موجود است تا در صورت لزوم بتوانید قدرت، گشتاور و شتابگیری بهتری را تجربه کنید. علاوه بر این، معمولاً شاسی بلندهای واقعی آیرودینامیک ضعیف تری دارند. با این حساب، موتورهای کوچکتر، وزن کمتر و آیرودینامیک بهتر در کراس اوورها سبب شده تا نسبت به خودروهای SUV به طور قابل توجهی مصرف سوخت پایین تری داشته باشند (البته هنوز هم مصرف سوخت آنها در مقایسه با خودروهای کوپه و سدان زیاد است).

چرا باید یک خودروی شاسی بلند (SUV) بخریم؟

دلایل خرید یک شاسی بلند واقعی عبارتند از:

• شاسی بلندهای واقعی نسبت به کراس اوورها که بر پایه خودروهای سواری ساخته شده اند، قدرتمندتر و سرسخت تر هستند
• فضای داخل کابین و فضای بار آنها از کراس اوورها بیشتر است
• محل قرارگیری راننده پشت فرمان از بسیاری از خودروهای سواری مرتفع تر است
• معمولاً شاسی بلندهای واقعی به موتورهای قدرتمند 6 سیلندر و 8 سیلندرِ V شکل مجهز هستند که به آنها امکان می دهد یک قایق یا تریلر را به یدک بکشند (البته باید بدانید در زمینه ظرفیت یدک کشی حتی شاسی بلندهای واقعی هم توان رقابت با وانت های شاسی بلندِ بزرگ را ندارند)
• بسیاری از شاسی بلندهای واقعی سه ردیف صندلی دارند که برای خانواده های پرجمعیت مناسب هستند. علاوه بر این، اکثر آنها امکانات رفاهی و ایمنی فراوانی دارند

اگر قصد خرید یک SUV را دارید و انتظار دارید قابلیت های آفرودی خوبی داشته باشد و یا در منطقه ای زندگی می کنید که بارش برف در آنجا زیاد است یا باید مرتب از مسیرهای گلی عبور کنید، دقت کنید که حتماً خودروی شما به سیستم چهار چرخ متحرک (4WD) به همراه حالت دنده سنگین (low-range gearing) مجهز باشد.

چرا نباید یک خودروی شاسی بلند (SUV) بخریم؟

دلایلی که نباید سراغ یک شاسی بلند واقعی بروید عبارتند از:

• به دلیل ساختار بدنه روی چارچوب (body-on-frame)، شاسی بلندهای واقعی نسبت به خودروهای سواری هم سایز سنگین تر بوده و به اندازه آنها تند و تیز نیستند. بنابر این، رانندگی با آنها در شهر و خصوصاً پارک دوبله ممکن است برای برخی رانندگان مشکل باشد
• در مسیرهای خیس و لغزنده به سیستم چهار چرخ متحرک جهت حفظ چسبندگی خودرو با سطح مسیر نیاز است، چرا که خودروهای دیفرانسیل عقب در چنین شرایطی بطور ذاتی ضعف دارند (سیستم های چهار چرخ متحرک تقریباً 2 هزار دلار به قیمت خودرو افزوده و باید هزینه تعمیرات آنها در آینده را هم در نظر بگیرید)
• مصرف سوخت و قیمت شاسی بلندهای واقعی از کراس اوورها بیشتر است
• این روزها تعداد شاسی بلندهای درست و حسابی در بازار خودرو محدود است که باعث می شود برای خرید آنها حق انتخاب زیادی نداشته باشید
• ممکن است برای برخی خانواده ها وانت های شاسی بلندِ دوکابین (Crew Cab pickup truck) بهتر از یک شاسی بلند باشند، چرا که آنها چهار درب بوده و ردیف دومِ جاداری دارند و فضای بار آنها برای قرار دادن دوچرخه، تجهیزات اسب سواری و یا یک توپ فوتبال گلی مناسب است، چون برخلاف شاسی بلندها فضای بار آنها کف پوش نداشته و به راحتی قابل شستشو است

چرا باید یک کراس اوور بخریم؟

• کراس اوورها که بر پایه خودروهای سواری ساخته شده و در اصل می توان آنها را خودروهایی استیشن با ارتفاع بیشتر دانست، گزینه ای کاربردی تر نسبت به خودروهای سدان به شمار می روند، چرا که ساختار آنها بر پایه یک خودروی سواری بوده و در نتیجه رانندگی با آنها راحت تر از بیشتر شاسی بلندهای واقعی با ابعاد بزرگتر و وزن بیشتر است و علاوه بر بهره مندی از قابلیت های دینامیکی بهتر، پارک کردن با آنها نیز آسان تر از خودروهای SUV است
• حتی تعداد محدودی از کراس اوورها می توانند در زمینه عملکرد و مانورپذیری با خودروهای اسپرت رقابت کنند
• کراس اوورهای بسیار کوچک و کوچک می توانند برای مجردها و یا زوج های جوانی که تازه ازدواج کرده اند گزینه مناسبی باشند، چرا که نسبت به خودروهای سواری کوچک فضای کابین بیشتر، فضای بار بزرگتر و دید بهتری دارند
• کراس اوورهای متوسط معمولاً سه ردیف صندلی دارند و به همین جهت برای خانواده های پرجمعیت مناسب هستند
• به طور کلی کراس اوورها در حالت پایه دیفرانسیل جلو هستند، اما بسته به مدل، برخی از آنها به طور استاندارد یا سفارشی به سیستم تمام چرخ متحرک (AWD) مجهز هستند تا بتوانند در مسیرهای خیس یا برفی چسبندگی بهتری را فراهم کنند. برخی از کراس اوورها به سیستم تمام چرخ متحرکِ پیشرفته به همراه حالت های مختلف مدیریت چسبندگی با سطح مسیر مجهز هستند تا بتوانید مسیرهای برفی، جاده های خاکی و در کل جاده های لغزنده را راحت تر بپیمایید
• معمولاً خریداران کراس اوورها می توانند آنها را با تجهیزات و امکانات مختلفی سفارش دهند که به عنوان مثال می توان به سیستم های مختلف سرگرمی برای سرنشینان ردیف عقب، وای-فای و جدیدترین سیستم های پیشگیری از تصادف اشاره کرد. همچنین تنوع زیادی در میان کراس اوورها در تمام سگمنت ها وجود دارد که این تنوع روز به روز نیز بیشتر می شود

چرا نباید یک کراس اوور بخریم؟

دلایلی که نباید کراس اوورها را انتخاب کنید عبارتند از:

• اگرچه برخی کراس اوورها تا حدودی قدرتمند بوده و کمی به شاسی بلندهای واقعی شباهت دارند، اما اگر قصد دارید از خودرویتان برای حمل قایق یا تریلری بزرگ استفاده کنید و یا با آن ابزار و وسایل سنگین را جابجا کنید، یک شاسی بلند واقعی که بر مبنای یک وانت شاسی بلند ساخته شده باشد را انتخاب کنید
• اگر تصمیم دارید با خودرویتان به مسیرهای آفرودی بروید و یا در منطقه ای خارج از شهر زندگی می کنید که مسیرهای خاکی داشته و بارش برف در آنجا زیاد است، به جای یک کراس اوور یک شاسی بلند واقعی را انتخاب کنید که به یک سیستم چهار چرخ متحرکِ قدرتمند مجهز باشد تا بتواند بیشترین میزان چسبندگی به سطح مسیر را برای شما فراهم کند
• اگر بودجه شما برای خرید خودرو محدود بوده و یا به دنبال خرید خودرویی هستید که از نظر اقتصادی به صرفه باشد، باید بدانید اصولاً کراس اوورها در مقایسه با خودروهای سواری هم سایز گران قیمت تر هستند
• اگر خانواده ای با بچه های کم سن و سال هستید، بهتر است به جای یک کراس اوور یک خودروی مینی ون را انتخاب کنید، چرا که خودرویی ایده آل برای خانواده ها محسوب می شود (البته اگر با ظاهر خودروهای مینی ون مشکلی ندارید). درست است که تنوع خودروهای مینی ون در سال های اخیر رفته رفته کاهش یافته است، اما این خودروها سه ردیف صندلی داشته و درب کشویی دارند که باعث می شود قرار دادن کودک در صندلی بسیار راحت تر شود، خصوصاً در یک پارکینگ شلوغ.

 

منبع: وب سایت موتور وان (Motor1.com)