نوشته : سپهر زنگنه

عکس : روزبه حقگو

خودروسازان بزرگی چون فیات، تویوتا و پژو همواره به کشورهای در حال توسعه به چشم بازارهایی برای فروش پر شمار محصولات قدیمی و ارزان قیمت خود می نگرند، فولکس واگن نیز از این قاعده مستثنی نیست و در سال 1953 با هدف عرضه هرچه بیشتر ساخته های مردمی خود، اقدام به تاسیس کارخانه ای در برزیل کرد تا ضمن کاهش هزینه های تولید خودروهایی نظیر بیتل و اجداد ترانسپورتر بازار رو به رشد کشورهای حوزه آمریکای لاتین را در اختیار گیرد.

 

عجیب نیست که قالب تولیدات این کارخانه در شرایط اقتصادی بسیار ضعیف آن دوران برزیل به مدل های ارزان قیمت و نه چندان جذاب محدود می شد و البته این رویه تا امروز نیز ادامه یافته است، چرا که شاخه برزیلی بر خلاف شعبه مکزیک، تنها برای تولید مدل های ضعیفی نظیر خانواده GOL، FOX و مدل های اولیه بیتل و ترانسپورتر در نظر گرفته شده بود.جالب آنکه تولید فولکس واگن تایپ 2 که در کشورمان به نام استیشن شناخته می شود تا همین اواخر نیز در برزیل ادامه داشت و سرانجام ماه گذشته تغییر قوانین ایمنی ، پس از گذشت 62 سال متوقف شد.

 

با تمام این اوصاف در تاریخ شعبه برزیلی فولکس واگن نیز نقاط درخشانی از تولید خودرو های جذاب و زیبا دیده می شود که از جمله آن ها می توان به عرضه مدل معروف فولکس واگن کارمن گیا اشاره کرد.در دهه 70 بازار برزیل بر روی واردات خودروهای خارجی بسته شده بود، از این رو مهندسان فولکس واگن تصمیم به تعریف پروژه ای اختصاصی برای تولید یک خودرو اسپرت و متفاوت برای جلب قشر جوان گرفتند.این در حالی بود که به دلیل محدودیت های فنی و مسائل مالی، امکان طراحی مجموعه فنی تازه ای برای نیرو بخشیدن به این مدل جدید که تحت عنوان پروژه X شناخته می شد وجود نداشت.از همین رو مهندسان طراحی به سرپرستی فردی به نام شیمان و حمایت رودولف لایدینگ مدیر عامل وقت کمپانی،تصمیم به ساخت مدلی تازه بر اساس پلت فرم موجود گرفتند و بدین ترتیب نخستین نسل از محصول اسپرت و جذاب تحت عنوان SP1 عرضه شد که از شباهت غیر قابل انکاری با سبک ساختاری محصولات پورشه برخوردار بود.پس از مدت اندکی SP1 که از پیشرانه ای 1.6 لیتری و هوا خنک 65 اسب بخاری نیرو می گرفت، با مدل قوی تر و اصلاح شده SP2 جایگزین شد.تا پایان سال 1976 بیش از ده هزار SP2 خط تولید فولکس واگن برزیل را ترک کردند و از میان آن ها تنها 670 دستگاه برای صادرات به کشورهای اروپایی نظیر پرتغال در نظر گرفته شده بودند.درست به همین دلیل نیز SP2 امروزه یکی از با ارزش ترین کلاسیک های فولکس واگن محسوب می شود و از محبوبیت فراوانی بین کلکسیونر ها برخوردار است.جالب انکه تعداد انگشت شماری از این خودروهای صادراتی نیز به ایران راه یافته اند که هم اکنون از ارزش کلاسیک قابل توجهی برخوردارند.چندی پیش فرصتی دست داد تا در بعد از ظهری تابستانی به دیدار یکی از سالم ترین SP2 های باقی مانده در کشورمان برویم.

 

طراحی ظاهری: ساده و متفاوت

شاید در مقایسه با خودروهای امروزی ، طراحی SP2 چندان خاص به نظر نرسد، اما کافیست برای تصور حال و هوای آن روزها،خودرویی نظیر ب ام و 2002 را در ذهن مجسم کنید که یکی از موفق ترین خودروهای اسپرت اروپایی در سال های ابتدایی دهه 70 به شمار می آمد،از مقایسه 2002 با SP2 می توان دریافت که محصول فولکس واگن بزریل تا چه حد جلوتر از زمان خود طراحی شده اشت.

 

دماغه طویل ،زاویه خوابیده شیشه جلو، سقف کوتاه و منحنی شکل به همراه شکاف های مخصوص هوا رسانی به پیشرانه تعبیه شده بر روی ستون عقب،در کنار گلگیرهای بزرگ و درب کشیده خودرو، از جمله عواملی هستند که حس سریع بودن را به بیننده منتقل می نمایند.طراحی اتوکشیده و آیرودینامیک SP2 در تمامی زوایا زمانی به چشم می آمد که پورشه 911 برای بسیاری افراد، چیزی جز نمونه اسپرت فولکس بیتل با گلگیرهای متورم نبود.عجیب نیست که خطوط هماهنگ و دلنشین SP2 کمی بعد به الگویی برای ساخت مدل جاودانه پورشه 928 مبدل شده باشند، خودرویی که به عنوان یکی از متفاوت ترین محصولات کلاسیک پورشه تا به امروز شناخته می شود.با این اوصاف می توان SP2 را از نظر طراحی خودرویی صاحب سَبک، متناسب و خوش استایل نامید.

 

مشخصات فنی

SP2  با کد فنی 419 در واقع پر پایه پلت فرم TYPE 4 فولکس واگن شکل گرفته است و حتی در برخی قطعات ظاهری مانند چراغ های بزرگ جلو و عقب نیز با مدل های این خانواده قطعه مشترک دارد.ترمزهای دیسکی برای چرخ های جلو و کاسه ای برای چرخ های عقب، سیستم تعلیق مک فرسون استرات برای محور جلو و میل پیچشی برای محور عقب،در کنار پیشرانه چهار سیلندر باکسر و هوا خنک معروف فولکس واگن، مهمترین ویژگی های فنی SP2 را تشکیل می دهند.ساختار کلی بدنه از ابتدا بر پایه یک کوپه 2 نفره طراحی شده است ، از این رو صندلی ای برای سرنشینان عقب وجود ندارد و فضای پشت صندلی سرنشینان جلو با حجم 205 لیتر در کنار فضای جلوی 140 لیتری به عنوان محلی برای حمل اسباب و لوازم سرنشینان ایفای نقش می کنند.SP2 با دو پیشرانه 1.6 و 1.7 لیتری عرضه می شد که به ترتیب از توانایی تولید 65 و 75 اسب بخار قدرت برخوردار بودند.علیرغم وزن خالص 890 کیلوگرمی، چنین توانی برای لذت بردن از رانندگی با SP2 کافی نبود، و همین مسئله مهمترین نقطه ضعف این فولکس واگن 16000 مارکی در برابر سایر کوپه های اسپرت موجود در بازار محسوب می شد.از نظر فنی تفاوت پیشرانه های 1.6 و 1.7 لیتری به افزایش قطر سیلندر از 85.5 به 88 میلیمتر محدود می شد، البته نسبت تراکم نیز با 0.3 واحد افزایش به نسبت 7.5 به 1 رسیده است و همین مسئله در کنار افزایش توان، به افزایش گشتاور از 112 به 123 نیوتن متر منجر شده است.با چنین تغییراتی حداکثر سرعت با افزایشی 12 واحدی به 161 کیلومتر بر ساعت رسیده و شتاب گیری صفر تا یکصد کیلومتر در ساعت نیز در حدود 1 ثانیه بهبود یافته و به 16.4 ثانیه رسیده است که در مقایسه با سایر خودروهای هم کلاس بسیار مایوس کننده محسوب می شود.

 

پشت فرمان برزیلی آلمانی تبار

SP2 با 4.2 متر طول و 1.6 متر عرض خودروی جمع و جوری محسوب می شود، به خصوص که با سقفی به ارتقاع 115 سانتی متر ، در کابین نیز احساسی بسیار نزدیک به سطح زمین خواهید داشت.با این حال نشستن پشت فرمان به لطف ابعاد مناسب درب به راحتی امکان پذیر است و فضای داخلی نیز در مقام یک خودرو اسپرت و دونفره کافی و جادار به نظر می رسد.هرچند که فضای چندانی برای افراد بلند قد وجود ندارد و تماس سر با سقف طبیعی خواهد بود.صندلی های اسپرت و نسبتا گود، به خوبی سرنشینان را در بر می گیرند.فرمان سه شاخه با نشان بزرگ فولکس واگن نیز حال و هوایی اسپرت دارد.ارگونومی کابین واقعا مناسب است اما جنس پلاستیکی پنل در برگیرنده مجموعه نشانگر ها در بخش مرکزی داشبورد چندان جالب نیست و تا حد زیادی ارزان قیمت بودن SP2 را به سرنشینان گوشزد می کند.شاید جالب ترین ویژگی کابین برای افراد علاقه مند به رانندگی ، مجموعه پدال های گاز ، ترمز و کلاچ باشند که بر طبق اصول کلاسیک خودروهای مسابقه ای آن دوران به کف کابین متصل هستند و حال و هوایی فوق اسپرت را به راننده هدیه می دهند.به لطف شرایط فنی مناسب خودرو، پیشرانه چهار سیلندر و دو کاربرات کهنسال با چرخاندن کلید به آسانی بیدار می شود.کلاچ بر خلاف بیتل بسیار نرم و سبک عمل می نماید و دنده 1 به آسانی درگیر می شود.ضرب آهنگ غرش پیشرانه نزدیک به هر موتور هوا خنک دیگریست که البته به لطف طراحی متفاوت آخرین منبع از مجموعه اگزوز، تا حدودی بم تر از سایر فولکس های هوا خنک احساس می شود.با این حال به دلیل تفاوت اساسی صدای این پیشرانه با پیشرانه های متداول، حدس زدن دور موتور بدون نگاه به دور سنج چندان آسان نیست.ضریب دنده های چهار گانه گیربکس به شکل خارق العاده ای نزدیک به یکدیگر انتخاب شده اند تا کمبود قدرت پیشرانه تا حد ممکن جبران شود.از نظر محل قرارگیری فیزیکی اهرم تعویض دنده نیز وضعیت به همین منوال است و هر بار تغییر دنده با حداقل جابه جایی دست راننده و در کوتاه ترین زمان ممکن می شود، همین امر نیز به افزایش لذت رانندگی با SP2 کمک فراوانی می کند.ترمز ها چندان قدرتمند احساس نمی شوند اما در مقایسه با توان پیشرانه قابل قبول به نظر می رسند.علیرغم ارتفاع اندک خودرو از سطح زمین و رینگ های سایز بزرگ و غیر فابریک خودرو مورد آزمایش، فنر بندی به شکل اعجاب آوری نرم و دقیق واکنش نشان می دهد، چرا که حداکثر چسبندگی چرخ ها به همراه حداقل کوبش در مواجه با دست انداز های پرتعداد سطح شهر، کاملا قابل لمس است.البته با توجه به شکل بدنه از نمای جانبی ، می توان حدس زد که SP2 در سرعت های بالا کمی سبک احساس شود، چرا که در نبود بال عقب، منحنی سقف برای تولید حجم قابل توجهی از نیرو رو به بالا کاملا ایده آل به نظر می رسد.در مجموع باید گفت که تجربه رانندگی با فولکس واگن SP2 در مقام یک خودرو اسپرت ، کم ارتفاع و موتور عقب، لذت بخش و فراموش نشدنیست.هرچند توان پیشرانه برای سرعت گیری های هیجان انگیز و فشرده شدن در پشتی صندلی ها کافی نیست، اما در عوض ارتفاع اندک، صدای خاص موتور و کم فرمانی اندک ناشی از تقسیم وزن غیر متعادل، همگی تنها در SP2 قابل لمس هستند، به خصوص که واکنش افراد پیاده و سایر رانندگان نیز در مواجه با ظاهر بسیار متفاوت SP2 بسیار جالب است،چرا که مواجه شدن با فولکس واگنی ناشناخته با ظاهری فریبنده و سوپر اسپرت مانند، هر روز اتفاق نمی افتد.

 

در پایان ضمن تشکر از مالک محترم خودرو، جناب محمد رضا طالبی که نهایت همکاری را با ماهنامه صفر تا صد در تهیه این نوشتار داشتند،جدول مشخصات فنی فولکس واگن SP2 را به خوانندگان عزیز تقدیم می نماییم.

 

مشخصات فنی:

 

سال ساخت	1976-1972
تیراژ	10193
کشور و شرکت تولید کننده	فولکس واگن برزیل
پلت فرم	بر گرفته از فولکس واگن Type 4
طول x عرض x ارتفاع (متر)	14.21 1 x 1.6 x 1.16
فاصله محوری (متر)	2.4
وزن خالص / ناخالص (KG)	890 / 1135
تقسیم وزن جلو / عقب (درصد)	%42 / %58
حجم پیشرانه ها (لیتر)	1.6	1.7
حداکثر قدرت (@RPMاسب بخار)	4200@54	65@4600
حداکثر گشتاور (نیوتن.متر)	2600@112	123@3200
نسبت تراکم	7.2 به 1	7.5 به 1
شتاب 0 تا 100 کیلومتر در ساعت (ثانیه)	18.5	17.4
حداکثر سرعت (کیلومتر در ساعت)	149	161
مصرف سوخت بر اساس استاندارد DIN آلمان (لیتر در یکصد کیلومتر)	8.3	8.0
فنربندی چرخ های جلو / عقب	مک فرستون استرات / میل پیچشی
ترمزها چرخ های جلو / عقب	دیسکی / کاسه ای

 

این مقاله با همکاری ماهنامه صفر تا صد تقدیم شما شده است.