چرا ناسا پیشنهاد میلیاردر آمریکایی را برای نجات هابل نپذیرفت؟

به نقل از اسپیس، ۳۴ سال است که هابل تحت تاثیر این شرایط قرار دارد. ناسا در روز چهارم ژوئن اعلام کرد یکی از سه ژیروسکوپ باقی‌مانده تلسکوپ فضایی هابل که به دانشمندان کمک می‌کند تا از قرار گرفتن آن در جهت درست اطمینان یابند، شکست خورده است. هابل اکنون به حالت یک ژیروسکوپ تغییر یافته و ژیروسکوپ دیگر را که هنوز کار می‌کند، در حالت ذخیره نگه داشته است تا یک گزینه پشتیبان در مواقع ضروری وجود داشته باشد. انتظار می‌رود که این طرح بتواند هابل را تا اواسط دهه ۲۰۳۰ حفظ کند اما پس از آن چه اتفاقی رخ خواهد داد؟ آن زمان شاید پایان هابل فرا برسد اما شاید هم این طور نباشد.

موضوع این است که مدار هابل با گذشت زمان به دلیل کشش جوی سیاره ما، به آهستگی پایین‌تر می‌رود. همچنین، به طور کلی پیر می‌شود و کمی خستگی نیز در آن به وجود می‌آید. این موقعیت، دو مسیر را برای آینده هابل ارائه می‌دهد.

۱. دانشمندان می‌توانند سرعت فرود پیوسته را برای رصدخانه افزایش دهند و یک ورود مجدد کنترل‌شده را اجرا کنند که براساس آن بیشتر بخش‌های تلسکوپ در جو زمین می‌سوزند.

۲. دانشمندان می‌توانند هابل را به یک مدار بالاتر برسانند تا بتواند برای مدتی استراحت کند و فرصتی را فراهم آورد تا دانشمندان تصمیم بگیرند که آیا می‌توان یک مأموریت خدماتی عمیق‌تر را مانند قدیم انجام داد یا خیر.

مسیر دوم، هابل را به سوی برنامه بلندپروازانه یک میلیاردر سوق می‌دهد.

«جرد آیزاکمن»(Jared Isaacman) کارآفرین آمریکایی میلیاردر و فضانورد خصوصی که هزینه ماموریت خصوصی «اینسپیریشن۴»(Inspiration4) را در سال ۲۰۲۱ تامین کرد و فرماندهی آن را بر عهده داشت، در سال ۲۰۲۲ یک پیشنهاد را برای نجات هابل طی یک ماموریت تجاری با همکاری شرکت «اسپیس‌ایکس»(SpaceX) اعلام کرد. این برنامه موسوم به برنامه «پولاریس»(Polaris)، یک مجموعه متشکل از فضانوردان خصوصی با سه ماموریت است که با سخت‌افزار شرکت اسپیس‌ایکس پرواز خواهد کرد و قرار است اولین پیاده‌روی فضایی تجاری را در سال جاری با برنامه «پولاریس داون»(Polaris Dawn) اجرا کند

این پیشنهاد که به دنبال درخواست ناسا از شرکت‌های خصوصی برای توسعه ایده‌هایی درباره چگونگی تقویت کردن هابل مطرح شد، مورد تأمل و بحث قرار گرفت و با یک مطالعه امکان‌سنجی چندماهه همراه شد اما ناسا در نهایت تصمیم گرفت آن را انجام ندهد.

«مارک کلمپین»(Mark Clampin) مدیر بخش اخترفیزیک و اداره مأموریت علمی ناسا، طی نشستی که در روز چهارم ژوئن درباره وضعیت تلسکوپ فضایی هابل برگزار ‌شد، گفت: پس از بررسی قابلیت‌های تجاری کنونی، موضع ما در حال حاضر این است که چنین کاری را برای تقویت مجدد هابل انجام ندهیم. ما از تحلیل عمیق انجام‌شده توسط گروه ناسا، برنامه اسپیس‌ایکس، پولاریس و سایر شرکای بالقوه خود بسیار قدردانی می‌کنیم. این کار مطمئنا اطلاعات بهتری را در رابطه با ملاحظات پیرامون توسعه مأموریت‌های تقویت مجدد تجاری آینده به ما می‌دهد.

اخیرا اختلافات زیادی بین آیزاکمن، کارشناسان فضایی، روزنامه‌نگاران و حتی مردم درباره خدمات خصوصی هابل وجود داشته است. بررسی‌های اخیر «رادیو عمومی ملی» مشهور به «ان‌پی‌آر»(NPR) که از طریق درخواست قانون آزادی اطلاعات به ایمیل‌های داخلی ناسا دست یافت، بحث‌هایی را برانگیختند زیرا واکنش‌های گوناگونی را نشان دادند که مقامات ناسا نسبت به این ایده داشتند. براساس گزارش ان‌پی‌آر، نظر خود آیزاکمن نیز این است که اگر طرح مذکور به نتیجه نرسد، سیاست می‌تواند مقصر باشد اما در جدیدترین نشست هابل گفته شد که ممکن است برخی از واضح‌ترین اطلاعات درباره استدلال آژانس تا به امروز به دست آمده باشند.

به نظر می‌رسد که خطرات موجود در حال حاضر لزوما ارزش پذیرش ندارند زیرا هابل از نظر فنی به خوبی کار می‌کند. «پاتریک کروز»(Patrick Crouse) مدیر پروژه هابل در «مرکز پرواز فضایی گادرد» ناسا طی این نشست گفت: ما هنوز معتقدیم که هابل قابلیت اطمینان بسیار بالایی دارد. ما می‌توانیم هابل را با موفقیت علمی در ادامه دهه ۲۰ و تا دهه ۲۰۳۰ مورد استفاده قرار دهیم.

کلمپین گفت: خطراتی که مطالعه امکان‌سنجی مذکور نشان داد، مواردی را مانند از دست دادن زودهنگام علم و بروز برخی از چالش‌های فناوری شامل می‌شوند. این احتمال وجود دارد که ماموریت‌هایی از این دست، آینه تلسکوپ را آلوده کنند. از آنجا که هابل یک تلسکوپ نوری فرابنفش است، حتی مقادیر کمی از مواد فرار نیز می‌توانند روی آینه قرار بگیرند و حساسیت تلسکوپ را تهدید کنند. ما معتقدیم که باید کارهای بیشتری انجام دهیم تا مشخص شود آیا بازدهی علمی بلندمدت نسبت به خطرات علمی کوتاه‌مدت بیشتر است یا خیر.

کلمپین ادامه داد: شایان ذکر است که یک ماموریت تجاری خدمت‌رسانی به هابل شامل یک ملاقات جدید، اتصال و عدم اتصال انجام خواهد شد تا یک فضاپیما که پیشتر هرگز با تلسکوپ ملاقات نکرده است، با آن دیدار کند و یک مقصد جدید در نظر گرفته شود. این ماموریت، متغیرهای زیادی را معرفی می‌کند و متغیرها در واقع همان چیزی هستند که در برخی از ایمیل‌های ان‌پی‌آر ذکر شده‌اند.

کلمپین گفت: آخرین باری که ما به ملاقات هابل رفتیم، با شاتل فضایی و خیلی وقت پیش بود. اکنون یک فضاپیمای قدیمی است. بسیاری از افرادی که در مأموریت‌های اولیه خدمت‌رسانی به هابل نقش داشتند، بازنشسته شده‌اند و ما باید کارهای زیادی انجام دهیم تا به سرعت راهی را برای خدمت‌رسانی جدید پیدا کنیم.

با وجود این، همه موارد ذکرشده بدان معنا هستند که ماموریت تجاری خدمت‌رسانی برای آینده دور از ذهن نیست. احتمالا بهترین کار این است که چنین ماموریت پرخطری تا زمانی که کاملا ضروری نشده، به تعویق انداخته شود و با توجه به این که هابل برای آینده قابل پیش‌بینی کاملا خوب عمل می‌کند، به نظر می‌رسد که این ماموریت اصلا ضروری نیست.

کروز گفت: بیش از ۷۰ درصد احتمال کارکردن حداقل یک ژیروسکوپ تا سال ۲۰۳۵ وجود دارد. ما در حال حاضر چهار نوع تجهیزات قوی و پربازدهی داریم و انتظار می‌رود که قابلیت اطمینان تلسکوپ بسیار بالا باقی بماند. بنابراین، هابل از نظر ما به آخر کار نرسیده است.