چگونه عملكرد گیربکس اتوماتيك را بهبود بخشيم؟

تغيير عادات رانندگی ،تعويض روغن گیربکس، تعويض فيلتر  و حفظ موتور در بهترين حالت مي توانند باعث بهبود عملكرد گیربکس اتوماتيك شوند.

گیربکس به منظور انتقال قدرت موتور به چرخ ها طراحي شده است كه باعث حركت خودرو مي شود و  پيچيده ترين بخش در خودرو بعد از سيستم كامپيوتري آن است. درست كار كردن با اين سيستم عمر بيشتر آن را تضمين مي كند.

در كل سه مدل گیربکس اتوماتيك وجود دارد: دستي، اتوماتيك و برقي. سيستم انتقال قدرت دستي و اتوماتيك هر دو داراي سرويس اينتروال هستند ولي سيستم برقي داراي این  قابليت نيست چون مهر و موم شده است.

7 راه وجود دارد كه مي توانيد كارايي و قابليت اطمينان اين سيستم را افزايش دهيد. انجام سرويس به موقع، تغيير دادن بعضي عادات بد رانندگي، رانندگي با دنده هاي پايين تر زماني كه وسيله ي سنگيني را بكسل مي كنيد، حفظ موتور در بهترين حالت، تزار كردن تايرها و انتخاب سايز مناسب تاير براي خودرو.

١-بررسی وضعيت گيربكس اتوماتيك

وسايل مورد نياز:

چراغ قوه

مرحله ي اول: كاپوت را باز كنيد، روغن گیربکس اتوماتیک را چك كنيد. بيشتر وسايل نقليه يك ميله اندازه گيري روغن دارند.

در گیربکس اتوماتيك بعضي از وسايل نقليه اي اين امكان وجود دارد كه بتوانيد روغن اين سيستم را تخليه يا چك كنيد. همچنين در بعضي از خودروها اين امكان وجود ندارد و اين به اين معني است كه نمي توانيد خودتان سيستم انتقال قدرت را سرويس كنيد.

مرحله ي دوم:خودرو را به حركت در بياوريد. به چگونگي تعويض دنده بين تمام دنده ها توجه كنيد.

مطمئن شويد دنده هاي بدون تاخير عوض مي شوند، در غير اين صورت اين مسئله نشان دهنده ي مشكلي در سيستم انتقال قدرت است.

مرحله ي سوم:بعد از تست دنده ها چك كنيد كه آيا مشكل نشتي روغن وجود دارد يا نه؟ كاپوت را باز كنيد و با يك چراغ قوه نشتي روغن را چك كنيد. زير خودرو را نيز بررسي كنيد و مطمئن شويد كه هيچ جاي سيستم انتقال قدرت روغن  چكه نمي كند.

 

٢-عادات رانندگی خود را تغيير دهيد.

مرحله ي اول:براي اين مرحله احتياج به يك دستيار داريد. خودرو را روشن كنيد و شروع به حركت كنيد. دستيار شما بايد هنگامي كه شما رانندگي مي كنيد سرعت و دور موتور خودرو را بنويسد.

هر وقت كه شما دنده را تغيير مي دهيد، دستيار شما بايد عدد دور موتور خودرو را بنويسد. بيشتر خودروها دور موتور سنج دارند، اما اگر خودروي مورد آزمايش شما دور موتور سنج ندارد در اين صورت دستيار بايد سرعتي كه دنده را در آن تغيير مي دهيد ثبت كند.

مرحله ي دوم: بعد از انجام تست و ثبت اطلاعات مورد نياز، داده هاي ثبت شده را آناليز كنيد. اگر تعويض دنده شما در زمان نامناسب انجام شده است فرقي ندارد كه در زمان افزايش سرعت باشد يا كاهش سرعت سعي كنيد از اين پس تعويض دنده را در زمان درست انجام دهيد.

با مقدار سوخت نصفه اول باك رانندگي كنيد يعني از زماني كه باك را پر كرديد تا زماني كه مقدار بنزين آن نصف شد رانندگي كنيد. مسافتي را كه طی كرده ايد، ثبت كنيد و باك را پر كنيد و دوباره تا زماني كه بنزين داخل باك به نيمه رسيد رانندگي كنيد و مسافت را دوباره ثبت كنيد ، اين كار را براي مدتي تكرار كنيد و نتيجه را ثبت كنيد بعد از گذشت زمان متوجه مي شويد كه عملکرد خودروی شما افزايش يافته است و همچنين با مقدار مشخصي سوخت مسافت بيشتري طي كرده ايد.

٣-در زمان بكسل كردن و رانندگي در داخل شهر با دنده های پايين تر حركت كنيد.

مرحله ي اول: زماني كه در حال بكسل كردن باري نيستيد و در بزرگراه قرار داريد در صورتي كه سرعت خودرو افزايش يافته است و تقريباً ثابت شده است خودرو را در حالت اوردرايو (Overdrive) قرار دهيد.

 

مرحله ي دوم: اگر خودرو در حال بكسل باري است يا در حال رانندگي در شهر هستيد، از سيستم اوردرايو استفاده نكنيد. در اين شرايط اگر خودرو در حالت اوردرايو باشد فشار زيادي به دنده ها و كلاچ وارد مي شود و سبب فرسايش زودتر آنها مي شود.

مرحله ي سوم: هنگام بكسل كردن كاروان يا خودرو هاي ديگر دنده ي درست را انتخاب كنيد. اگر شما در حال بكسل كردن خودروي ديگري هستيد خودرو را دردنده ي ٢ و حالت دنده اي قرار دهيد تا سرعت افزايش يابد.

اين كار باعث جلوگيري از آسيب به گیربکس اتوماتيك و افزايش طول عمر آن مي شود.

 

٤-حفاظت از موتور

زماني كه خودرو جوش مي آورد مايع خنك كننده ي داخل رادياتور به جوش مي آيد اين حرارت باعث مي شود روغن گیربکس اتوماتیک تغيير ماهيت دهد. تعميركاران مشكل جوش آوردن خودرو را حل مي كنند اما فراموش مي كنند كه  روغن گیربکس اتوماتیک را نيز چك كنند.زماني كه اين روغن تغيير ماهيت مي دهد،ديگر مناسب نيست و كارايي ندارد و نمي تواند از گیربکس محافظت كند.

 

اگر موتور خودروي شما جوش مي آورد و يا دچار احتراق ناقص است، اين مشكل را قبل از اينكه بر روی گیربکس اثر بگذارد حل كنيد. اگر خودرو جوش آورد فقط مشكل جوش آوردن آن را حل نكنيد انتقال قدرت را نيز بررسي كنيد كه دچار مشكل شده است يا نه؟

زماني كه موتور دچار احتراق ناقص است، باعث مي شود قدرت موتور كم شود، پمپ روغن در گیربکس آهسته تر كار مي كند و باعث كاهش فشار روغن در داخل سيستم انتقال قدرت مي شود. زماني كه فشار روغن كاهش يابد، كلاچ در داخل انتقال قدرت به خوبي كار نمي كند. در نهايت كلاچ آنقدر فرسوده مي شود كه تمام مي شود در اين شرايط قدرت موتور انتقال داده نمي شود و خودرو متوقف مي شود.

٥-چرخ ها را هم تراز كنيد

هم تراز بودن چرخ ها باعث تغيير زيادي بر روي عملكرد سيستم انتقال قدرت در هنگام رانندگي مي شود. شما مي توانيد چرخ هاي خودرويتان را بدون داشتن تجهيزات ويژه هم تزار كنيد.

وسايل مورد نياز:

دستكش

چراغ قوه

جك سوسماري

آچار شلاقي

لباس كار مناسب

جك ايستاده

مجموعه آچار بكس

آچار در سايز هاي مختلف

عينك ايمني

متر

بلوك هاي براي جلوگيري از حركت چرخ ها

 

مرحله ي اول: خودرو را روي يك سطح صاف و سفت پارك كنيد. مطمئن شويد خودرو در دنده ي پارك ( براي خودروهاي اتومات) و دنده ي يك (براي خودروهاي دنده اي )  قرار دارد.

مرحله ي دوم: دستكش يكبار مصرف را بپوشيد. بلوك هايي را در جلوي چرخ هاي عقب قرار دهيد و مطمئن شويد كه ترمز دستي را كشيده ايد كه چرخ هاي عقب حركت نكنند.

مرحله سوم:با استفاده از جك سوسماري خودرو تا جايي كه كاملا چرخ از سطح زمين جدا شود، بالا ببريد.

مرحله ي چهارم: جك هاي ايستاده در زير خودرو در محل تعیین شده در زير خودرو قرار دهيد

سپس با استفاده از جك سوسماري خورو را پايين بياوريد به طوري كه روي جك های ايستاده قرار بگيرد. در بيشتر خودرو هاي جديد محل قرار گرفتن جک دقيقاً در راستاي در خودرو در كف خودرو قرار دارد.

مرحله ي پنجم: از يك فرد ديگري بخواهيد تا به شما كمك كند. عينك ايمني را بزنيد، متر را برداريد.

در چرخ هاي جلو فاصله جلوی تايرها از يكديگر و پشت تايرهاي جلو از يكديگر را اندازه بگيريد. مطمئن شويد از وسط تايرها اندازه گيري مي كنيد.

توجه داشته باشيد براي پيدا كردن مهره ي سيبك يا ميله ي تنظيم ممكن است به چراغ قوه احتياج داشته باشيد.

مرحله ي ششم: اگر متوجه شديد كه احتياج به تنظيم چرخ ها است، مهره ي سيبك فرمان را شل كنيد اين مهره يا كنار بازويي فرمان قرار دارد يا در سيستم راك اند پينيون در كنار پينيون قرار دارد.

از دستيار خود بخواهيد قبل از اينكه هر گونه تنظيمي انجام دهيد فرمان را نگه دارد و مانع از حركت فرمان شود. با استفاده از يك آچار فرانسه يا يك آچار شلاقي ميله ي تنظيم را بچرخانيد (سفت يا شل كنيد)تا چرخ ها هم تراز شوند.

 

توجه داشته باشيد كه در خودروهاي جديد مقدار toe setting اختلاف فاصله  بين قسمت جلويي و پشتي تاير هاي جلو ١/١٦ اينچ است كه اين ١/١٦ اينچ به فاصله ي پشت تايرهاي جلو اضافه مي شود.در خودروهاي قديمي اين  مقدار ١/٨ اينچ بوده است.

مرحله ي هفتم: مهره ي سيبك فرمان را سفت كنيد. دوباره فاصله ي بين پشت و جلوي چرخ هاي جلو را اندازه بگيريد و مطمئن شويد كه چرخ ها همتراز هستند.

مرحله ي هشتم: جك سوسماري را زير خودرو قرار دهيد آن را بالا ببريد، تا جايي كه چرخ ها كاملا از روي زمين بلند شوند.

مرحله ي نهم: جك هاي ايستاده را برداريد.

مرحله ي دهم: جك سوسماري را پايين بياوريد تا جايي كه خودرو روي زمين قرار بگيرد، جك سوسماري را برداريد.

مرحله ي يازدهم:بلوك ها را از جلوي چرخ هاي عقب برداريد.

٦- تايرهايی با سايز مناسب انتخاب كنيد.

تايرها در ساييدگي و فرسايش سيستم انتقال قدرت نقش مهمي دارند.با توجه به سايز تايرها،بار زدن زياد در خودرو و سرعت زياد مي تواند باعث ايجاد مشكل در سيستم انتقال قدرت شود.

وسايل مورد نياز:

دستكش يكبار مصرف

پيچ گوشتي يكسو بزرگ

آچار چرخ

آچار گشتاور

لباس مخصوص

عينك ايمني

بلوك هايي جهت جلوگيري از حركت خودرو

مرحله ي اول:خودرو را روي يك سطح سفت و صاف پارك كنيد. مطمئن شويد دنده ي پارك ( براي خودروهاي اتوماتيك) و در دنده ي يك ( براي خودروهاي دنده اي) قرار دارد.

مرحله ي دوم:دستكش هاي يكبار مصرف را بپوشيد و بلوك ها را جلوي چرخ هاي عقب بگذاريد تا مانع از حركت آن شود.ترمز دستي را نيز بكشيد تا چرخ هاي عقب قبل شوند.

مرحله ي سوم:جك سوسماري را در زير نقطه jacking point زير خودرو قرار دهيد و خودرو را تا جايي كه چرخ ها كاملا از زمين جدا شوند بالا بياوريد.

مرحله ي چهارم: دقت كنيد كه جك سوسماري بايد در مكان درست قرار بگيرد.

سپس جك هاي ايستاده را در زير خودرو قرار دهيد. در بيشتر خودروهاي جدي  نقطه ي jacking point در امتداد در خودرو در زير خودرو قرار دارد.

مرحله ي پنجم: با استفاده از آچار چرخ مهره هاي چرخ را باز كنيد. تايرها را ازكاسه هاي چرخ خارج كنيد.

توجه: اگر خودرو قالپاق دارد با استفاده از پيچ گوشتي يكسو قالپاق ها را در بياوريد.

مرحله ي ششم: تايرهاي جديد با سايز مناسب كه قرار است براي خودرو استفاده شوند را بر روي كاسه ي چرخ  قرار دهيد.

مرحله ي هفتم: مهره را قرا دهيد و با استفاده از آچار چرخ سفت كنيد.براي به دست آوردن گشتاور پيچشي در مهره هاي چرخ از آچار گشتاور (تركمتر) استفاده مي كنيم.

مقادير گشتاور پيچشي در مهره هاي چرخ:

وسايل نقليه با موتور ٤ سيلندر و وسايل نقليه با موتورV6: ٨٠ تا ٩٠ فوت پوند

موتورهاي V8 در خودرو ها و ون ها: ٩٠ تا ١١٠ فوت پوند

ون ها ي بزرگ، كاميون ها، كشنده ها: ١٠٠ تا ١٢٠ فوت پوند

وسايل نقليه يك تن و ٣/٤ تن : ١٢٠ تا ١٣٥ فوت پوند

مرحله ي هشتم: جك سوسماري را زير خودرو قرار دهيد آن را بالا ببريد.

مرحله ي نهم: جك هاي ايستاده را برداريد.

مرحله ي دهم: جك سوسماري را پايين بياوريد  به طوري كه خودرو روي زمين قرار بگيرد. جك را جدا كنيد.

مرحله ي يازدهم: بلوك ها را از جلوي چرخ هاي عقب برداريد.

٧-تست رانندگی خودرو

لوازم مورد نياز:

چراغ قهوه

آچار در سايزهاي مختلف

جعبه ي بوكس

مرحله ي اول: شروع به حركت كنيد. به تمام صدا ها توجه كنيد. آيا صداي مشكوكي مي آيد؟ لرزش مشكوكي حس مي كنيد؟ اين صداها و لرزش ها مي تواند به سيستم انتقال قدرت صدمه بزند.

مرحله ي دوم: بعد از حل مشكل دوباره خودرو را تست كنيد.

بعد از سرويس سيستم انتقال قدرت، آن را دوباره چك كنيد، بررسي كنيد آيا روغن نشتي مي كند يا نه؟ اگر تازه موتور را تنظيم كرده ايد، همه چيز را دوباره چك كنيد تا مطمئن شويد مشكل حل شده است.

بعد از هم تراز كردن چرخ ها دوباره تست را انجام دهيد و مطمئن شويد همه چيز كاملا درست است. گشتاور پيچشي در مهره هاي چرخ ها را چك كنيد اگر مشكلي وجود دارد آن را بر طرف كنيد.

اگر بعد از تعويض روغن و فيلترهاي سيستم انتقال قدرت، همچنان مشكلي وجود دارد يا اگر بعد از اصلاح عادات بد رانندگي خود هيچ پيشرفتي در وضعيت سيستم انتقال قدرت مشاهده نكرديد، خودروي شما احتياج به يك تعمير كار و تعميرات بيشتري دارد.

منبع:یور مکانیک