یادی از آخرین پیشرانه V12 جنرال موتورز

به گزارش دنده 6 – در جهان خودرو، پیشرانه‌های V12 را عمدتاً با سوپراسپرت‌ها و کوپه‌های لوکس می‌شناسیم و در حال حاضر این موتورها صرفاً زیر کاپوت خودروهای معدودی مثل فراری دودیچی چیلندری، لامبورگینی روئلتو و مرسدس میباخ S680 دیده می‌شوند. بااین‌حال، چند دهه پیش جنرال موتورز پیشرانۀ دوازده سیلندری را برای کاربردی کاملاً متفاوت ساخت. این پیشرانه که توئین سیکس نام دارد و آخرین موتور V12 جنرال موتورز بود، برای کامیون‌های متوسط و سنگین جی‌ام‌سی طراحی شده بود.

توئین سیکس یکی از محدود موتورهای V12 پس از جنگ جهانی دوم بود که زندگی لوکس و مجللی نداشت. این موتور از همان ابتدا برای کارگری ساخته شده بود. پیشرانهٔ موردبحث اساساً از اتصال دو موتور V6 جی‌ام‌سی ساخته شده بود که بشدت اصلاح شده بودند. این پیشرانه در طول عمر کوتاه پنج‌سالهٔ خود در کنار موتورهای دیگری مثل V6 دیزلی و V8 برای کامیون‌ها ارائه شد. ایدهٔ ساخت پیشرانهٔ V12 برای کامیون‌ها در اواخر دههٔ ۵۰ مطرح شد. جنرال موتورز ساخت پیشرانه‌ای بنزینی را در نظر داشت که بتواند با موتورهای دیزلی رقابت کند زیرا در آن زمان کامیون‌های متوسط و سنگین دیزلی رفته‌رفته نشان دادند که قابل‌اعتمادتر و قوی‌تر از خودروهای سنگین بنزینی هستند. درنتیجه، موتور توئین سیکس در سال ۱۹۶۰ معرفی شد تا نیروگاه‌های دیزلی را تهدید کند.

همان‌طور که گفتیم، موتور توئین سیکس بر پایهٔ پیشرانهٔ ۵.۷ لیتری V6 جی‌ام‌سی ساخته شده بود که در آن زمان در کامیون‌ها و پیکاپ‌های متوسط و سنگین استفاده می‌شد. البته موتور توئین سیکس بلوک اختصاصی خود را داشت و از چهار منیفولد اگزوز، دو کاربراتور، دو دلکو و دو منیفولد هوا بهره می‌برد. این نیروگاه عظیم ۱۱.۵ لیتر حجم داشت و با نسبت تراکم ۷.۵ به یک، ۲۷۵ اسب بخار قدرت و ۸۵۵ نیوتن متر گشتاور تولید می‌کرد. موتور توئین سیکس به دلیل اندازهٔ بزرگش، به ۱۵ لیتر روغن نیاز داشت و اویل پمپ آن می‌توانست تا ۶۴ لیتر روغن را در هر دقیقه به چرخش درآورد. علاوه بر این ظرفیت بالای روغن، ظرفیت مایع خنک‌کنندهٔ موتور هم ۶۸ لیتر بود. این یعنی حدود ۹۰ کیلوگرم از وزن عظیم ۶۴۰ کیلوگرمی این موتور فقط به مایعات اختصاص داشت.

ازآنجایی‌که موتور توئین سیکس حداکثر گشتاور خود را از دور تنها ۱,۶۰۰ rpm ارائه می‌کرد، برای کامیون‌های متوسط و سنگین که وظیفهٔ یدک کشی بارهای سنگین یا حمل محموله‌های بزرگ را داشتند عالی بود. درمجموع، جی‌ام‌سی شش کامیون مختلف شامل سری ۷۰۰۰، سری ۹۰۰۰، سری B، سری BW، سری L و سری LW را با این موتور عرضه کرد.

پیشرانهٔ توئین سیکس با وجودی که در زمان خود بیشترین گشتاور را در بین پیشرانه‌های تراک‌ها تولید می‌کرد، به چند دلیل عمر کوتاهی داشت. اولین و اصلی‌ترین دلیل، هزینه بود. تولید پیشرانهٔ توئین سیکس برای جی‌ام‌سی بسیار گران تمام می‌شد و این هزینه با سود حاصل از فروش کامیون‌ها جبران نمی‌شد. یکی دیگر از مشکلات این پیشرانه، مسئلهٔ جانمایی بود. موتور عظیم توئین سیکس به‌سختی در سینهٔ کامیون‌های متوسط و سنگین جی‌ام‌سی جای می‌گرفت زیرا این کامیون‌ها برای نصب پیشرانه‌های V6 و V8 طراحی شده بودند نه یک نیروگاه عظیم V12 که حدود ۱۳۰ سانتی‌متر طول داشت. درنتیجه، نصب موتور توئین سیکس روی کامیون‌های جی‌ام‌سی دشوار بود.

به این دلایل، پس از تنها پنج سال، موتور جذاب توئین سیکس کنار گذاشته شد. البته جی‌ام‌سی این موتور را با یک نیروگاه غول‌پیکر دیگر جایگزین کرد اما این موتور جدید V8 بود که بر اساس توئین سیکس ساخته شده بود ولی حجم کمتری برابر با ۱۰.۴ لیتر داشت.