یادی از فورد RS200

به گزارش دنده 6 – بخش‌های اروپایی فورد و خصوصاً فورد بریتانیا، سال‌ها بشدت درگیر مسابقات اتومبیلرانی بودند. فورد بریتانیا در مسابقات قهرمانی بین‌المللی تولیدکنندگان یا IMC و رالی قهرمانی جهان یا WRC حضور پررنگی داشت و به موفقیت‌های زیادی دست یافت. بااین‌حال، نمادین‌ترین و پرطرفدارترین خودروی رالی که در تاریخ فورد بریتانیا ساخته شد، هرگز به پتانسیل واقعی خود نرسید.

حمله به گروه B
در سال ۱۹۸۲، فیا قوانین جدیدی را اجرا کرد که به خودروسازان به منظور شرکت در گروه B برای ساخت خودروهای قدرتمند آزادی بیشتری می‌داد. این قوانین منجر به خلق عجیب‌ترین خودروهای تاریخ مسابقات WRC مثل لانچیا ۰۳۷، پژو ۲۰۵ T16 و آئودی اسپرت کواترو شد. اولین تلاش فورد برای ساخت خودرویی جهت شرکت در مسابقات گروه B هم RS 1700T نام داشت که نسخه‌ای بشدت اصلاح‌شده از نسل سوم مدل اسکورت بود. متأسفانه اما مشکلات متعددی در طول فرایند توسعهٔ این خودرو رخ داد که منجر به لغو پروژه شد و اسکورت RS 1700T هیچ‌گاه نتوانست در WRC حضور پیدا کند.

بااین‌حال، فورد از درس‌هایی که در طول این پروژه آموخته بود برای ساخت خودرویی کاملاً جدید در گروه B استفاده کرد. این خودروی جدید که RS200 نام گرفت، دومین خودروی فورد بود که از ابتدا برای مسابقات رالی ساخته شده و اشتراکات بسیار کمی با خودروهای تولیدی این شرکت داشت. RS200 یک هیولای کوچک موتور وسط چهارچرخ محرک بود که فورد بریتانیا امیدوار بود بتواند با آئودی اسپرت کواترو رقابت کند.

خودروی رالی برای جاده
ازآنجایی‌که طبق قوانین هومولوگیشن گروه B از خودروهای مسابقه‌ای باید حداقل ۲۰۰ دستگاه نمونهٔ جاده‌ای هم ساخته می‌شد، نسخه‌های مسابقه‌ای و جاده‌ای RS200 به‌طور هم‌زمان توسعه پیدا کردند. این خودرو شاسی آلومینیومی پیشرفتهٔ لانه‌زنبوری با ساب‌فریم‌های فولادی و تعلیق دو جناقی با فنرهای پیچشی دوتایی در هر چهارچرخ داشت. این شاسی با بدنه‌ای سفارشی و سبک‌وزن پوشیده شده بود که توسط شرکت اتاق‌سازی ایتالیایی گیا طراحی و توسط شرکت بریتانیایی رلاینت با فایبرگلاس ساخته شد. RS200 در ظاهر تنها از چند قطعهٔ مشترک با خودروهای تولیدی فورد استفاده می‌کرد که شامل جلوپنجره و چراغ‌های عقب سدان سی‌یرا می‌شد. درها نیز هرچند از سی‌یرا گرفته شده بودند ولی مثل بدنه از فایبرگلاس ساخته شدند.

پیشرانهٔ قدرتمند کاسورث
پشت صندلی‌های RS200، زیر یک درب هاچ‌بکی بزرگ، پیشرانه‌ای پنهان شده بود که ساخت همکاری قدیمی فورد، کاسورث بود. این یک موتور ۱.۸ لیتری چهار سیلندر توربو بود که ابتدا در سال ۱۹۸۲ برای مدل ناموفق RS 1700T ساخته شد. این موتور اما برای RS200 کمی ارتقاء پیدا کرد که منجر به تولید ۲۵۰ اسب بخار قدرت در نسخهٔ جاده‌ای و بین ۳۵۰ تا ۴۵۰ اسب بخار قدرت در نسخهٔ مسابقه‌ای WRC شد. انتقال نیروی این موتور هم توسط یک گیربکس پنج سرعتهٔ دستی صورت می‌گرفت که برای بهبود توزیع وزن در جلو نصب شده بود.

این ترکیب منجر به شکل‌گیری قوای محرکهٔ غیرمعمول و بسیار پیچیده‌ای شد. نیروی موتور توسط یک میل‌گاردان دوم به گیربکس و دیفرانسیل جلو منتقل می‌شد و سپس از طریق میل‌گاردان اصلی و دیفرانسیل عقب به چرخ‌های عقب می‌رسید. این قوای محرکه هرچند پیچیده بود ولی سامانهٔ چهارچرخ محرک فول تایم فورد بسیار کارآمد بود و به لطف توزیع وزن مناسب، RS200 حتی در سخت‌ترین شرایط رانندگی هم به‌ندرت چسبندگی خود را از دست می‌داد.

تاریخچهٔ مسابقه‌ای
هرچند تولید RS200 در سال ۱۹۸۴ آغاز شد ولی اولین حضور این خودرو در WRC در فصل ۱۹۸۶ رقم خورد. بااین‌حال، این فورد قدرتمند درگیر دو تصادف بزرگ شد که جان سه تماشاگر و کمک‌راننده را گرفت. این اتفاق و تصادفات بزرگ و نگران‌کننده‌ای که پیش‌ازاین رخ داده بود باعث شد فیا پس از پایان فصل ۱۹۸۶، گروه B را منحل کند. به همین دلیل، RS200 هرگز نتوانست پتانسیل خود را نشان دهد و پس از کسب مقام سوم در رالی سوئد ۱۹۸۶، پروندهٔ WRC برای این فورد جذاب بسته شد.

این در حالی بود که حتی فورد ساخت نسخهٔ ارتقاءیافتهٔ RS200 را هم با نام اوولوشن به پایان رسانده بود. این نسخه از پیشرانه‌ای تقویت‌شده استفاده می‌کرد که در نسخهٔ رالی می‌توانست بیش از ۶۰۰ اسب بخار قدرت تولید کند. از این نسخه حدود ۲۰ دستگاه نمونهٔ جاده‌ای هم برای قوانین هومولوگیشن ساخته شد ولی RS200 اوولوشن هرگز نتوانست در WRC شرکت کند. بااین‌وجود، خوشبختانه اوولوشن از سال ۱۹۸۶ تا ۱۹۹۲ در مسابقات رالی‌کراس اروپا حضور یافت و در فصل ۱۹۹۱ عنوان قهرمانی این مسابقات را به دست آورد.

نسخۀ اوولوشن
افزایش ارزش RS200
RS200 با وجود موفقیت در مسابقات رالی‌کراس، به یکی از بزرگ‌ترین حسرت‌های گروه B رالی WRC تبدیل شد. بااین‌حال، نسخه‌های جاده‌ای این خودرو که در سال ۱۹۸۵ با قیمت ۵۰ هزار دلار معادل ۱۵۰ هزار دلار امروز عرضه شدند، بشدت موردتوجه کلکسیونرها قرار گرفتند. در حال حاضر نیز میانگین ارزش این خودرو حدود ۴۰۰ هزار دلار است که در نسخهٔ اوولوشن این رقم به بیش از ۶۰۰ هزار دلار می‌رسد. به‌طورکلی، هرچند RS200 هیچ‌گاه فرصت درخشش در مسابقات گروه B رالی WRC را پیدا نکرد ولی یکی از هیجان‌انگیزترین خودروهای تاریخ فورد محسوب می‌شود.